જ્યારે પરિવારના સભ્યો સવારે 6 વાગ્યે જાગી ગયા હતા. તેઓએ જોયું કે સીતાના મોંમાંથી ફીણ નીકળી રહ્યું છે. તેઓ તરત જ તેને શિવગંજ સરકારી હોસ્પિટલમાં લઈ ગયા. અહીં ડોક્ટરોએ કહ્યું કે બાળકી જીવિત નથી, તેને સિરોહી સરકારી હોસ્પિટલના ટ્રોમા સેન્ટરમાં લઈ જાઓ.
સીતા સાથે પરિવારજનો ત્યાં પહોંચતા જ ડોક્ટરોએ તરત જ તેનું ઈસીજી કરાવ્યું. તેમાં હૃદયના ધબકારા નહોતા. ડોકટરો થોડીક સેકન્ડો માટે મૌન રહ્યા, પછી સીતાને કેટલાક ઈન્જેક્શન વડે લગભગ 15 મિનિટ સુધી સતત CPR આપ્યું. આ પછી, બાળકના શ્વાસ ધીમે ધીમે પાછા આવવા લાગ્યા હતા.
ચાલો વાત કરીએ કે CPR કેવી રીતે આપવામાં આવે છે, ક્યારે આપવું જોઈએ
પ્રશ્ન: CPR નો અર્થ શું છે?
જવાબ: CPRનું સંપૂર્ણ સ્વરૂપ કાર્ડિયોપલ્મોનરી રિસુસિટેશન છે. આ એક પ્રકારની પ્રાથમિક સારવાર છે. જેના દ્વારા તમે કોઈનો જીવ બચાવી શકો છો.
પ્રશ્ન: શું ડૉક્ટરને CPR આપવું જરૂરી છે?
જવાબ: ના. તમે તેને જાતે આપી શકો છો. યોગ્ય ટેકનીક અથવા પદ્ધતિ જાણવી માત્ર મહત્વપૂર્ણ છે.
CPR આપવાની બે રીત છે
પ્રથમ- જ્યારે તે દર્દીને અન્ય વ્યક્તિ તરફથી આપવામાં આવે છે. કોઈપણ તેને ગમે ત્યાં આપી શકે છે.
બીજું- તે દર્દીને તબીબી સાધનોની મદદથી આપવામાં આવે છે. આ હોસ્પિટલમાં થઈ શકે છે.
પ્રશ્ન: કોઈપણ દર્દીને CPR આપવાથી શું ફાયદો થાય છે?
જવાબ: તે દર્દીને શ્વાસ લેવામાં મદદ કરે છે. CPR આપવાથી હૃદય અને મગજમાં રક્ત પરિભ્રમણમાં મદદ મળે છે. ઘણા કિસ્સાઓમાં સીપીઆરની મદદથી વ્યક્તિનો જીવ બચી જાય છે.
પ્રશ્ન: બાળકોને CPR આપવાની પ્રક્રિયા શું છે?
જવાબ: CPR એક વર્ષથી કિશોરાવસ્થા સુધીના બાળકોને આપવામાં આવે છે એટલે કે CPR એ જ રીતે પુખ્તોને આપવામાં આવે છે.
4 મહિનાથી એક વર્ષ સુધીના બાળકોને CPR આપવાની પદ્ધતિ થોડી અલગ છે.
જો બાળક શ્વાસ લઈ શકતું નથી, તો બાળકની સ્થિતિ સમજો અને તેને સ્પર્શ કરીને તેની પ્રતિક્રિયા જુઓ. બાળકને જોરશોરથી હલાવો નહીં. જો બાળક પ્રતિભાવ આપતું નથી, તો CPR શરૂ કરો.
પ્રશ્ન: CPR આપતી વખતે કઈ બાબતોનું ધ્યાન રાખવું જોઈએ?
જવાબ: આ બાબતો ધ્યાનમાં રાખો.
- CPR આપતી વખતે તમારી કોણી અને હાથ સીધા રાખો.
- જમીન પર પીઠ પર સૂઈને જ બાળક કે વડીલને CPR આપો.
- દર્દીનો હાથ કે પગ કોઈપણ રીતે વાળવો જોઈએ નહીં.
પ્રશ્ન: CPR આપતી વખતે લોકો કઈ સામાન્ય ભૂલો કરે છે જે ન કરવી જોઈએ?
જવાબ:
- છાતીને બરાબર દબાવતી નથી.
- દર્દીના મોંથી તમારા મોંને યોગ્ય રીતે બંધ ન કરો.
- કોણીને સીધી ન રાખવી.
- દર્દીનું શરીર સીધું રાખવામાં આવતું નથી.
