વિશ્વની અર્થવ્યવસ્થા હાલમાં નવો વળાંક લઈ રહી છે. આ ‘ઔદ્યોગિક ક્રાંતિ 4.0’નો યુગ છે, જ્યાં મેન્યુફેક્ચરિંગથી લઈને સામાન્ય જીવનમાં ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ વધી રહ્યો છે. મશીન લર્નિંગ, આર્ટિફિશિયલ ઇન્ટેલિજન્સ, ડિજિટલ સોલ્યુશન્સ અને રોબોટિક્સ જેવા ઘણા નવા ક્ષેત્રો ઉભરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં ટાટા ગ્રૂપ અને રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીએ પણ કમર કસી છે. ભવિષ્યમાં તેમના વ્યવસાયને પ્રાસંગિક રાખવા તેમજ ભારતીય અર્થવ્યવસ્થાના મુખ્ય ભાગીદાર રહેવા માટે બંને બિઝનેસ હાઉસે ઘણા ફેરફારો કર્યા છે અને તેનાથી ચીનની અર્થવ્યવસ્થાને નુકસાન થઈ રહ્યું છે.
તાજેતરમાં, ઉદ્યોગપતિ મુકેશ અંબાણીના રિલાયન્સ ગ્રૂપ અને ભારતના સૌથી મોટા બિઝનેસ હાઉસ પૈકીના એક ટાટા ગ્રૂપ વચ્ચે સેમિકન્ડક્ટર અને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (AI) સેક્ટરમાં સ્પર્ધા છે. બંને જૂથો કોઈ પણ સંજોગોમાં નવા બિઝનેસ સેક્ટરમાં પાછળ રહેવા માંગતા નથી અને આ ક્ષેત્રમાં ચીનના વર્ચસ્વને પડકારવા તૈયાર છે.
AIમાં ચીનનું વર્ચસ્વ
સેમિકન્ડક્ટર (ચિપ) સેક્ટરમાં ચીનનું વર્ચસ્વ કોરોના સમયગાળા દરમિયાન લગભગ દરેક દેશે અનુભવ્યું હતું. કોરોનાના સમયગાળા દરમિયાન, જ્યારે ચીનમાં લોકોના કામ પર અસર પડી હતી, ત્યારે સમગ્ર વિશ્વમાં સેમિકન્ડક્ટરની અછત હતી. આ ઉણપ આજ સુધી ભરાઈ નથી. ચિપની અછતને કારણે ભારતમાં ઘણી કારનો વેઇટિંગ પિરિયડ એક વર્ષ સુધી પહોંચી ગયો છે. હવે એઆઈના ક્ષેત્રમાં પણ ચીનનું આવું જ વર્ચસ્વ દેખાઈ રહ્યું છે. હાલમાં તે આ બાબતમાં ભારત કરતાં ઘણું આગળ છે, પરંતુ ભારત ખૂબ જ ઝડપથી આગળ વધી રહ્યું છે.
જો આપણે આંકડાઓ પર નજર કરીએ તો, આજે ચીન AI આધારિત એપ્લિકેશન્સ અને સોલ્યુશન્સ માટે પેટન્ટ રજીસ્ટર કરાવવામાં નંબર-1 છે. ચીનમાં આવી પેટન્ટની સંખ્યા 1.44 લાખ છે, જે અમેરિકામાં 35,385 પેટન્ટના આંકડા કરતાં લગભગ ત્રણ ગણી છે. અમેરિકા પછી જાપાન આ યાદીમાં 17,012 પેટન્ટ સાથે ત્રીજા સ્થાને છે. જ્યારે ભારત હજુ ઘણું પાછળ છે અને તેની સંખ્યા માત્ર 480 છે. વર્ષ 2016 થી 2023ના આ આંકડાઓમાં ભારત ભલે પેટન્ટ ફાઈલ કરવામાં પાછળ રહી ગયું હોય, પરંતુ હવે તે ચીનને વધુને વધુ પડકાર આપી રહ્યું છે.
2016 અને 2023 ની વચ્ચે, ચીનમાં પેટન્ટ નોંધણીનો વૃદ્ધિ દર માત્ર 7.36 ગણો રહ્યો છે, જ્યારે ભારતનો વિકાસ 11.54 ગણો રહ્યો છે. અમેરિકામાં, આ સમયગાળા દરમિયાન AI આધારિત સોલ્યુશન્સ માટે પેટન્ટ નોંધણીની વૃદ્ધિ માત્ર 3.36 ગણી રહી છે, જાપાનમાં તે ઘણી ઓછી 2.08 ગણી રહી છે. સૌથી વધુ વૃદ્ધિ દર દુનિયામાં સાઉદી અરેબિયાનો 38.25 ગણો અને સ્વીડનનો 24.82 ગણો છે.વૃદ્ધિની દૃષ્ટિએ ભારત ત્રીજા ક્રમે છે.
Tata-Ambani કરશે બેડોપાર
ટાટા ગ્રૂપ અને અંબાણીના રિલાયન્સ ગ્રૂપ બંને નવી પેઢીના બિઝનેસમાં તેમનું રોકાણ સતત વધારી રહ્યા છે. ટાટા ગ્રુપ પહેલેથી જ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો બનાવવાની રેસમાં છે. તેમની કંપની Tata Electsi ઘણા પ્રકારના AI અને ડિજિટલ સોલ્યુશન્સ પ્રદાન કરે છે. આ સિવાય ટાટા ગ્રુપ બેટરી અને સેમિકન્ડક્ટરના ઉત્પાદન તરફ પણ આગળ વધી રહ્યું છે.
બીજી તરફ, રિલાયન્સ ગ્રુપ Jio પ્લેટફોર્મ દ્વારા AI અને ક્લાઉડ આધારિત ડિજિટલ સોલ્યુશન્સનો સંપૂર્ણ અંબ્રેલા પોર્ટફોલિયો બનાવી રહ્યું છે. તેનો પ્રયાસ Jio નેટવર્ક દ્વારા સંપૂર્ણપણે સસ્તા ડિજિટલ સોલ્યુશન્સ પ્રદાન કરવાનો છે. એટલું જ નહીં, રિલાયન્સ ગ્રુપે સોલર પેનલ અને બેટરી બનાવવા જેવા નવા બિઝનેસમાં પણ પ્રવેશ કર્યો છે.
આ વખતે, Nvidia સાથેનો સોદો બંને કંપનીઓ વચ્ચેના નવા વિવાદ માટે એક નવું પ્લેટફોર્મ બની ગયું છે. ટાટા ગ્રૂપે AI આધારિત સોલ્યુશન્સ બનાવવા માટે અમેરિકન ચિપ બનાવતી કંપની Nvidia સાથે કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા છે. રિલાયન્સ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ ડિજિટલ AI સોલ્યુશન્સ વિકસાવવા માટે Nvidia સાથે પણ વાતચીત કરી રહી છે. આ રીતે, બંને કંપનીઓ AI ક્ષેત્રને લઈને ફરી એકવાર આમને-સામને હશે.