પેટીએમ પર કાર્યવાહી બાદ આરબીઆઈએ વિઝા અને માસ્ટરકાર્ડ જેવા આંતરરાષ્ટ્રીય પેમેન્ટ મર્ચન્ટ્સ પર કડક કાર્યવાહી કરી છે. રિઝર્વ બેંકે વિઝા અને માસ્ટરકાર્ડને બિઝનેસ પેમેન્ટ રોકવા માટે કહ્યું છે. મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ કાર્ડની ચૂકવણીમાં વિઝા અને માસ્ટરકાર્ડનું વર્ચસ્વ છે. આવી સ્થિતિમાં કાર્યવાહી બાદ લોકોના મનમાં પ્રશ્ન એ છે કે પેમેન્ટ કરનારા બંને વેપારીઓના ગ્રાહકો પર શું અસર થશે? આવી સ્થિતિમાં, ચાલો જાણીએ…
RBI એ ચૂકવણી સ્થગિત કરી
રિઝર્વ બેંકે 8 ફેબ્રુઆરીએ આ કાર્યવાહી કરી હતી. રિઝર્વ બેંકે વિઝા અને માસ્ટરકાર્ડને કંપનીઓ દ્વારા કાર્ડ દ્વારા કરવામાં આવતી વ્યવસાયિક ચુકવણીઓ (વાણિજ્યિક ચૂકવણી) સ્થગિત કરવા જણાવ્યું છે. રિઝર્વ બેંકે તેમને આગળની સૂચના સુધી બિઝનેસ પેમેન્ટ સોલ્યુશન પ્રોવાઈડર (BPSP) ના તમામ વ્યવહારો સ્થગિત કરવા જણાવ્યું છે.
ગ્રાહકો પર શું અસર થશે?
ભારતીય રિઝર્વ બેંકે મોટી કાર્ડ કંપનીઓ વિઝા અને માસ્ટરકાર્ડને થર્ડ પાર્ટી એપ્સ દ્વારા નાણાં ટ્રાન્સફર અને ભાડાની ચુકવણી જેવા B2B વ્યવહારો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે. જો કે, આ પ્રતિબંધની સીધી અસર માત્ર કોમર્શિયલ ટ્રાન્ઝેક્શન પર પડશે, જે થર્ડ પાર્ટી એપ્સ દ્વારા કરવામાં આવે છે. મિન્ટના અહેવાલમાં સૂત્રોને ટાંકીને કહેવામાં આવ્યું હતું કે આ રીતે મર્યાદિત સંખ્યામાં નાણાકીય વ્યવહારો થાય છે અને તેની અસર તદ્દન મર્યાદિત હશે. આનાથી અન્ય કોર્પોરેટ વ્યવહારો પર કોઈ અસર નહીં થાય.
મની લોન્ડરિંગની શંકા
રિઝર્વ બેંકે હજુ સુધી આ કાર્યવાહી પાછળનું કારણ જણાવ્યું નથી. જો કે સમાચારમાં એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને એવા વેપારીઓને પેમેન્ટ કરવામાં આવી રહ્યું હતું જેમનું કેવાયસી થયું નથી. આ બાબત આરબીઆઈને પરેશાન કરતી હતી. આ સિવાય રિઝર્વ બેંકને કેટલાક મોટા વ્યવહારોમાં છેતરપિંડી અને મની લોન્ડરિંગની આશંકા હતી.