ભારતના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) અજીત ડોભાલે તેમની NSCS (રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સમન્વય સચિવાલય) ટીમમાં મોટા ફેરફારો કર્યા છે. ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરોમાં સ્પેશિયલ ડિરેક્ટર અને 1990 બેચના IPS ટીવી રવિચંદ્રનને ભારતના નવા ડેપ્યુટી NSA તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. 1990 બેચના IFS પવન કપૂરને પણ ડેપ્યુટી NSA બનાવવામાં આવ્યા છે. તેઓ વિદેશમાં વિવિધ ભારતીય મિશન, વિદેશ મંત્રાલય અને નવી દિલ્હીમાં વડાપ્રધાન કાર્યાલયમાં પણ કાર્યરત છે.
તેમણે લંડનમાં કોમનવેલ્થ સચિવાલયમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સિવિલ સર્વન્ટ તરીકે પણ સેવા આપી છે. તાજેતરમાં ડેપ્યુટી NSA વિક્રમ મિસરીને વિદેશ સચિવ બનાવવામાં આવ્યા છે. આ શ્રેણીમાં, હાલમાં સૌથી વરિષ્ઠ ડેપ્યુટી NSA રાજીન્દર ખન્નાને બઢતી આપી એડિશનલ NSA બનાવવામાં આવ્યા છે. હવે NSCSમાં ત્રણ ડેપ્યુટી NSA અને એક એડિશનલ NSA છે. અજીત ડોભાલ પર વિશ્વાસ વ્યક્ત કરતા વડાપ્રધાન મોદીએ તેમના ત્રીજા કાર્યકાળમાં પણ દેશના રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર બનાવ્યા છે. પીએમ મોદીના પ્રથમ બે કાર્યકાળ દરમિયાન તેઓ NSA પણ રહી ચૂક્યા છે.
અજીત ડોભાલ 1968 બેચના આઈપીએસ અધિકારી રહી ચૂક્યા છે. તેઓ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વવાળી કેન્દ્ર સરકારમાં કેબિનેટ મંત્રીનો દરજ્જો ધરાવે છે. ઉત્તરાખંડના પૌરી ગઢવાલમાં 20 જાન્યુઆરી, 1945ના રોજ જન્મેલા ડોભાલને દેશ પ્રત્યેની તેમની વિશિષ્ટ સેવાઓ બદલ 1988માં કીર્તિ ચક્ર એનાયત કરવામાં આવ્યો હતો. ઉલ્લેખનીય છે કે અજીત ડોભાલ ભારતીય પોલીસ મેડલ મેળવનાર સૌથી યુવા IPS અધિકારી છે.
રાજીન્દર ખન્ના આંતરિક સુરક્ષા સંબંધિત મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપશે
NSCSમાં આ મહત્વપૂર્ણ નિમણૂકો પછી, હવે NSA અજીત ડોભાલ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાના મુદ્દાઓ પર પીએમ મોદીને મદદ કરવા માટે સંપૂર્ણપણે સ્વતંત્ર હશે અને આંતરિક સુરક્ષા સંબંધિત અન્ય મુદ્દાઓ એડિશનલ NSA રાજીન્દર ખન્ના સંભાળશે. ખન્ના, રિસર્ચ એન્ડ એનાલિસિસ વિંગ સર્વિસ (RAWS)ના 1978-બેચના અધિકારી, ડિસેમ્બર 2014થી ડિસેમ્બર 2016 સુધી રિસર્ચ એન્ડ એનાલિસિસ વિંગ (RAW)ના વડા તરીકે સેવા આપી હતી. આ પહેલા તેઓ RAWમાં ઓપરેશન ડેસ્કના ઈન્ચાર્જ હતા. તેમને પાકિસ્તાન અને આતંકવાદ વિરોધી બાબતોના નિષ્ણાત માનવામાં આવે છે.
NSCS રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સંબંધિત બાબતોનું ધ્યાન રાખે છે
જાન્યુઆરી 2018માં ડેપ્યુટી NSA તરીકે નિયુક્ત રાજીન્દર ખન્ના અગાઉ ટેક્નોલોજી અને ઈન્ટેલિજન્સ (T&I) વિભાગના વડા હતા. ટીવી રવિચંદ્રન, 1990 બેચના IPS અધિકારી, હાલમાં ઈન્ટેલિજન્સ બ્યુરોના વિશેષ નિર્દેશક તરીકે દક્ષિણ ભારતની દેખરેખ રાખે છે. તેઓ ઓગસ્ટ 2024માં નિવૃત્ત થવાના હતા. બીજા ડેપ્યુટી NSA પંકજ સિંહ છે, જેમને જાન્યુઆરી 2023 માં બે વર્ષ માટે આ પદ પર નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા હતા. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની દેખરેખ હેઠળ રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા પરિષદ સચિવાલય (NSCS) આંતરિક અને બાહ્ય સુરક્ષા સંબંધિત તમામ બાબતો માટે સર્વોચ્ચ સંસ્થા તરીકે કામ કરે છે. તેના ઓપરેશનની જવાબદારી NSA અજીત ડોભાલની છે.