ચંદ્રયાન-3 ના સફળ મિશન બાદ ISRO તેના નવા મિશન માટે તૈયાર છે. ચંદ્ર પછી હવે સૂર્યનો વારો છે, શનિવારે એટલે કે 2 સપ્ટેમ્બરે ISRO આદિત્ય L-1 સેટેલાઇટ લોન્ચ કરશે. તેનું કામ સૂર્યની આસપાસ પરિભ્રમણ કરવાનું રહેશે, તેની મદદથી ISRO સૂર્યનો અભ્યાસ કરીને તેની સાથે જોડાયેલા રહસ્યોને દુનિયા સમક્ષ રજૂ કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. ઈસરો એ લોન્ચને લગતી તમામ તૈયારીઓ કરી લીધી છે.
આદિત્ય એલ-1 મિશનનું લેટેસ્ટ અપડેટ
ઈસરોએ માહિતી આપી છે કે આદિત્ય એલ-1 બીજી સપ્ટેમ્બરે સવારે 11.50 વાગ્યે શ્રીહરિકોટાથી લોન્ચ કરવામાં આવશે. આ માટેનું રિહર્સલ પૂર્ણ થઈ ગયું છે અને તમામ બાબતો સ્થાને છે, એટલે કે હવે અમે ફક્ત લોન્ચિંગના સમયની રાહ જોઈ રહ્યા છીએ. સૂર્ય અને પૃથ્વીની વચ્ચે એક જગ્યા છે જેને L-1 બિંદુ કહેવામાં આવે છે, સૂર્ય પર નજર રાખવા માટે આ સૌથી મહત્વપૂર્ણ સ્થાન છે. ISRO અહી જ પોતાનો આદિત્ય L-1 સ્થાપિત કરી રહ્યું છે, તે પૃથ્વીથી લગભગ 1.5 મિલિયન કિમી દૂર છે.
કેવી રીતે કામ કરશે આ મિશન ?
આદિત્ય એલ-1 એ ભારતનું પ્રથમ મિશન છે, જે માત્ર સૂર્યના અભ્યાસ માટે હાથ ધરવામાં આવી રહ્યું છે. લગભગ 400 કરોડ રૂપિયાના બજેટ સાથેનું આ મિશન PSLV-C57 રોકેટથી લોન્ચ કરવામાં આવશે. આ મિશન તેની સાથે કુલ 7 પેલોડ લઈને જશે, જેમાંથી 4 સૂર્યનો અભ્યાસ કરશે અને બાકીના 3 એલ-1 ક્ષેત્રનો અભ્યાસ કરશે.
આદિત્ય એલ-1માંથી શું મળશે?
જેમ ચંદ્રનો અભ્યાસ કરવાની દોડ છે, એવી જ રીતે સૂર્યનો અભ્યાસ કરવાની પણ દોડ છે. આદિત્ય એલ-1 સૂર્યની આસપાસ પરિભ્રમણ કરતી વખતે લગભગ 5 વર્ષ સુધી સક્રિય રહેશે, આ મિશન દ્વારા આપણે સૂર્ય પર આવતા તોફાનો, સૂર્યના બાહ્ય કિરણો કોરોના અને અન્ય પ્રવૃત્તિઓ વિશે માહિતી મેળવીશું.
ઈસરો આ મિશનથી માત્ર સૂર્ય પરની ભવિષ્યની ગતિવિધિઓ વિશે જ નહીં પરંતુ અહીં અગાઉ શું થઈ ચૂક્યું છે તેની પણ માહિતી મેળવશે. કારણ કે પૃથ્વી પર ઘણું કામ સૂર્ય દ્વારા જ થાય છે, આવી સ્થિતિમાં તેનો અભ્યાસ પણ જરૂરી છે. ભારતના આદિત્ય એલ-1 માં વિવિધ પેલોડ્સ ચિત્રો લેવા, તાપમાન માપવા સહિત અન્ય કામ કરશે.
ભારત પહેલા અમેરિકા, જાપાન, યુરોપ અને ચીને પણ સૂર્યનો અભ્યાસ કર્યો છે. તેનો અર્થ એ છે કે ભારત આવું કરનાર પહેલો દેશ નહીં હોય, જો કે ચોક્કસપણે આ દિશામાં ભારતનું પ્રથમ પગલું છે. કારણ કે ઈસરોના ચંદ્રયાન-3એ હાલમાં જ ઈતિહાસ રચ્યો છે, ત્યારે સમગ્ર વિશ્વની નજર હવે આ મિશન પર ટકેલી છે.
