કેન્સર એક એવો રોગ છે જે આજે પણ એક મોટો ખતરો છે. આ બિમારીના કારણે મૃત્યુ પામનારાઓની સંખ્યા પણ દર વર્ષે વધી રહી છે. બિન-ચેપી રોગ હોવા છતાં, તે રોગચાળાની જેમ ફેલાઈ રહ્યો છે. કેન્સર શરીરના કોઈપણ ભાગમાં વિકસી શકે છે. ધૂમ્રપાન અને તમાકુનું સેવન તેની ઘટનાનું મુખ્ય કારણ માનવામાં આવે છે. સામાન્ય માન્યતા એવી છે કે તમાકુના સેવનથી માત્ર મોઢાનું કેન્સર થાય છે, પરંતુ તબીબોનું કહેવું છે કે તમાકુથી માથા અને ગરદનનું કેન્સર પણ થાય છે.
દેશમાં કેન્સરના કુલ કેસોમાંથી 20 ટકા માથા અને ગરદનના છે. આ બંને કેન્સરના કેસોમાં 40 ટકા દર્દીઓ તમાકુના વપરાશકારો અને ધૂમ્રપાન કરનારા છે. આ બે કેન્સરના મોટાભાગના કેસો ખૂબ જ મોડેથી (અગાઉથી) નોંધાયા છે. આનું કારણ એ છે કે લોકો તેમના લક્ષણો વિશે જાગૃત નથી. ઘણા કિસ્સાઓમાં, લોકો તેમની બીમારીને અવગણતા હોય છે. પ્રાથમિક કક્ષાએ સ્ક્રીનીંગની વધુ સારી સુવિધાના અભાવે પણ કેન્સર મોડું જોવા મળે છે.
માથા અને ગરદનના કેન્સરનું જોખમ વધે છે
HCG કેન્સર સેન્ટર (બેંગલોર) ખાતે હેડ એન્ડ નેક સર્જિકલ ઓન્કોલોજી વિભાગના ડિરેક્ટર ડૉ. વિશાલ રાવ સમજાવે છે કે તમાકુમાં નાઈટ્રોસમાઈન અને પોલિસાયક્લિક એરોમેટિક હાઈડ્રોકાર્બન હોય છે, જે કેન્સરના વિકાસનું કારણ બને છે. તમાકુ સિવાય, ખરાબ મૌખિક સ્વાસ્થ્ય, આલ્કોહોલનું વધુ પડતું સેવન પણ આ કેન્સરનું જોખમ વધારે છે. આવી સ્થિતિમાં તમાકુના સેવન વિશે વિચારવાની જરૂર છે. ખાસ કરીને એવા લોકો કે જેઓ ઘણા વર્ષોથી તમાકુનું સેવન કરે છે.
માથા અને ગરદનના કેન્સરના લક્ષણો શું છે ?
ચહેરાની નબળાઇ
સતત ગરદનનો દુખાવો
બોલવામાં મુશ્કેલી
ગળી જવાની તકલીફ
મોંમાં લાલ ફોલ્લીઓ જે મટાડતા નથી
સતત માથાનો દુખાવો
કેવી રીતે બચાવ કરવો
માથા અને ગરદનના કેન્સરથી બચવા માટે તમાકુ અને આલ્કોહોલનું સેવન ઓછું કરવું પડશે. તેમજ 30 વર્ષની ઉંમર પછી નિયમિત કેન્સર સ્ક્રીનીંગ કરાવવું જોઈએ. જો તમને કેન્સર સંબંધિત કોઈ લક્ષણો દેખાય તો તેની તપાસ કરાવો. સમયસર ટેસ્ટ કરાવવાથી પ્રારંભિક તબક્કામાં જ કેન્સર સરળતાથી શોધી શકાય છે. જેના કારણે ભવિષ્યમાં ગંભીર ખતરો ટાળી શકાય છે.