હવે ઈઝરાયલની જેમ ભારત પણ તૈયાર કરશે ‘દેશી આયરન ડોમ’, દુશ્મનોને હવામાં જ ઠાર કરી દેશે, જાણો શું છે નવો પ્રોજેક્ટ

ભારત તેના બે પાડોશી દેશો ચીન અને પાકિસ્તાનની નાપાક યોજનાઓથી ચિંતિત છે. આ જ કારણ છે કે ભારત પોતાની સુરક્ષા વ્યવસ્થાને મજબૂત બનાવવાની દિશામાં સતત કામ કરી રહ્યું છે. પહેલા રશિયા અને યુક્રેન વચ્ચે અને હવે ઈઝરાયેલ અને પેલેસ્ટાઈન વચ્ચે બે અઠવાડિયાથી વધુ સમયથી ચાલી રહેલા યુદ્ધને કારણે ભારત તેની સરહદને વધુ મજબૂત કરવા માંગે છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ભારતે ‘આયર્ન ડોમ’ બનાવવાની યોજના પણ શરૂ કરી દીધી છે. જણાવવામાં આવી રહ્યું છે કે દેશમાં વર્ષ 2028-29 સુધીમાં સ્વદેશી આયર્ન ડોમ લગાવવામાં આવશે. આયર્ન ડોમ શું છે અને તે કેવી રીતે કામ કરે છે?

Radar of #S400 Air Defence System of India#IADN pic.twitter.com/kBSx1EuTRL

— Indian Aerospace Defence News – IADN (@NewsIADN) January 2, 2023

આયર્ન ડોમ કેવી રીતે સુરક્ષિત કરે છે?

ઈઝરાયલ અને હમાસ વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધ વચ્ચે આયર્ન ડોમની ચર્ચા શરૂ થઈ ગઈ છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે માત્ર આયર્ન ડોમના કારણે હમાસ ઈઝરાયલને કોઈ નુકસાન પહોંચાડી શકશે નહીં. એવામાં તે જાણવું જરૂરી છે કે આયર્ન ડોમ શું છે? આ બેટરીઓની શ્રેણી છે જેમાં રડાર ઇન્સ્ટોલ કરેલા છે. આ રડારની મદદથી શોર્ટ રેન્જના રોકેટને શોધીને નષ્ટ કરવામાં આવે છે. અમેરિકન ડિફેન્સ કંપનીનું કહેવું છે કે દરેક બેટરીમાં ત્રણ કે ચાર લોન્ચર, 20 મિસાઈલ અને રડારનો સમાવેશ થાય છે. રડાર રોકેટને શોધી કાઢે છે અને પછી આયર્ન ડોમ સિસ્ટમ રોકેટ ક્યાં આગળ વધી રહ્યું છે તેની માહિતી આપે છે. જો રોકેટ વસ્તીવાળા વિસ્તાર તરફ આગળ વધે છે તો મિસાઈલ છોડીને તેનો નાશ થાય છે.

#WATCH | On S400 missiles defence system, Indian Air Force (IAF) Chief Air Chief Marshal VR Chaudhari says, "Our contract was for five systems and three have been delivered. There is a hindrance in delivery due to Russia-Ukraine war and we are sure that in the next one year, we… pic.twitter.com/tWwrqVXSzC

— ANI (@ANI) October 3, 2023

એર ડિફેન્સ સિસ્ટમને મજબૂત બનાવવામાં આવશે

LR-SAM સિસ્ટમના વિકાસને મે 2022 માં સુરક્ષા પરની કેબિનેટ સમિતિ દ્વારા ‘મિશન-મોડ’ પ્રોજેક્ટ તરીકે મંજૂરી આપવામાં આવી હતી. ત્યારબાદ, સંરક્ષણ મંત્રાલયે ગયા મહિને ભારતીય વાયુસેનાને રૂ. 21,700 કરોડના ખર્ચે તેની પાંચ સ્ક્વોડ્રન ખરીદવા માટે જરૂરિયાતની મંજૂરી (AoN) આપી હતી. તેની પાસે લાંબા અંતરની દેખરેખ અને ફાયર કંટ્રોલ રડાર સાથે મોબાઇલ LR-SAM અને 150 કિમી, 250 કિમી અને 350 કિમીની રેન્જમાં દુશ્મન લક્ષ્યોને જોડવા માટે રચાયેલ વિવિધ ઇન્ટરસેપ્ટર મિસાઇલો હશે.

એક વર્ષમાં વધુ બે S-400 સ્ક્વોડ્રનને એરફોર્સમાં સામેલ કરવામાં આવશે

તાજેતરમાં જ રશિયાની S-400 ટ્રાયમ્ફ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમને ભારતીય વાયુસેનામાં સામેલ કરવામાં આવી છે. તેની સરખામણી ભારતના મૂળ ‘આયર્ન ડોમ’ સાથે કરી શકાય છે. ભારતીય વાયુસેનાને અપેક્ષા છે કે આગામી વર્ષમાં વધુ બે S-400 સ્ક્વોડ્રનને દળમાં સામેલ કરવામાં આવશે. રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધને કારણે તેમાં વિલંબ થઈ રહ્યો છે. તેને ચીન અને પાકિસ્તાનનો સામનો કરવા માટે ભારતના ઉત્તર પશ્ચિમ અને પૂર્વમાં તૈનાત કરવામાં આવ્યું છે. અહેવાલ છે કે LR-SAM ભારતીય વાયુસેનાના સંકલિત એર કમાન્ડ અને કંટ્રોલ સિસ્ટમ સાથે મળીને કામ કરશે. જોકે, ભારતીય સેનાએ હજુ સુધી આયર્ન ડોમને લઈને જાહેરમાં કંઈ કહ્યું નથી.