રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ ગઈકાલે ક્રેડિટ કાર્ડ અને ડેબિટ કાર્ડના નિયમોમાં ફેરફાર કર્યો હતો. બેંકે એક સર્ક્યુલર દ્વારા આ જાણકારી આપી હતી. RBI દ્વારા લેવામાં આવેલા નિર્ણયો બાદ ડેબિટ, પ્રીપેડ કાર્ડના નિયમોમાં પણ ફેરફાર થઈ શકે છે. આ અંગે RBIએ કહ્યું કે કોઈપણ કાર્ડનો ઉપયોગ કોઈ ચોક્કસ નેટવર્ક માટે નહીં પરંતુ તમામ નેટવર્ક માટે કરવાની છૂટ આપવી જોઈએ.
RBIએ જારી કર્યો સર્ક્યુલર
RBIએ એક સર્ક્યુલર જારી કર્યો છે. આ સર્ક્યુલરમાં બેંકે કહ્યું છે કે ક્રેડિટ કાર્ડ, ડેબિટ કાર્ડ, પ્રીપેડ કાર્ડનો ઉપયોગ તમામ નેટવર્ક માટે થવો જોઈએ. બેંકે આ માટે લોકોનો અભિપ્રાય પણ માંગ્યો છે.
કાર્ડ નેટવર્ક કંપનીઓમાં ચાર મુખ્ય ક્રેડિટ કાર્ડ નેટવર્ક
કાર્ડનો ઉપયોગ કરીને કોઈપણ વેપારીને આરામથી પેમેન્ટ કરી શકાય છે. કાર્ડ નેટવર્ક વેપારી અને કાર્ડધારક વચ્ચેના વ્યવહારોની સુવિધા આપે છે. કાર્ડ નેટવર્ક એક પ્રકારનું ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પૂરું પાડે છે. કાર્ડ નેટવર્ક આ માટે ફી પણ વસૂલ કરે છે. કાર્ડ નેટવર્ક કંપનીઓમાં ચાર મુખ્ય ક્રેડિટ કાર્ડ નેટવર્ક માસ્ટરકાર્ડ, વિઝા, અમેરિકન એક્સપ્રેસ અને ડિસ્કવર છે. આમાંની બે કંપનીઓ કાર્ડ ઈશ્યુઅર પણ છે. આ એમેક્સ અને ડિસ્કવર છે.
વેપારીઓ તમામ પ્રકારની કાર્ડ પેમેન્ટ સ્વીકારવા અસક્ષમ
જ્યારે પણ કાર્ડ વડે પેમેન્ટ કરવામાં આવે છે ત્યારે કાર્ડ નેટવર્ક દ્વારા એ નક્કી કરવામાં આવે છે કે ક્રેડિટ કાર્ડ દ્વારા કઈ કઈ જગ્યાએ પેમેન્ટ કરી શકાય છે. જો તમે ક્યારેય બે અલગ-અલગ ક્રેડિટ કાર્ડની સુવિધા જોશો તો તમને ખ્યાલ આવશે કે જે સુવિધા એક કાર્ડ પર ઉપલબ્ધ છે તે અન્ય કાર્ડ પર ઉપલબ્ધ નથી. દરેક વેપારી કે દુકાનદાર તમામ પ્રકારની કાર્ડ પેમેન્ટ સ્વીકારવા સક્ષમ નથી. તમે આને એવી રીતે સમજી શકો છો કે ઘણી જગ્યાએ વિઝા કાર્ડ કામ કરતું નથી અને કેટલીક જગ્યાએ માસ્ટર કાર્ડ કામ કરતું નથી. આ કારણે કેન્દ્રીય બેંક ક્રેડિટ કાર્ડ પેમેન્ટને લઈને આ નિયમો લાવવા જઈ રહી છે.
રુપે કાર્ડને પ્રોત્સાહન
જો ક્રેડિટ કાર્ડ કે ડેબિટ કાર્ડ અંગેના નિયમોમાં ફેરફાર કરવામાં આવશે તો તેની સૌથી વધુ સકારાત્મક અસર રુપે કાર્ડ પર જોવા મળશે. એવું માનવામાં આવે છે કે ભારતીય રિઝર્વ બેંક દેશમાં રુપે કાર્ડને પ્રોત્સાહન આપવા માટે આ નિર્ણય લાવી રહી છે. અમેરિકન વિઝા અને માસ્ટરકાર્ડ પર તમામ પ્રકારની સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ છે. પરંતુ તેમના કાર્ડ નેટવર્કમાં રૂપે કાર્ડની એન્ટ્રી નથી.