ભારતમાં ટેસ્લા કારની લાંબા સમયથી રાહ જોવાઈ રહી છે. હવે તેના ભારતમાં આવવાનો રસ્તો સાફ થઈ ગયો છે અને તેનું મેન્યુફેક્ચરિંગ પણ દેશમાં જ થશે. ભારત સરકારે નવી ઇલેક્ટ્રિક વાહન નીતિને મંજૂરી આપી છે, જે દેશમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોને પ્રોત્સાહન આપવામાં મદદ કરશે. આ નીતિનો ઉદ્દેશ્ય ભારતને વિશ્વની ઇલેક્ટ્રિક વાહન કંપનીઓ માટે વિશ્વસનીય ઉત્પાદન હબ બનાવવાનો છે.
વાણિજ્ય અને ઉદ્યોગ પ્રધાન પીયૂષ ગોયલે શુક્રવારે માહિતી આપી હતી કે દેશમાં નવી ઈલેક્ટ્રિક વાહન નીતિને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ પોલિસી હેઠળ ભારત વિશ્વની મોટી EV કંપનીઓને ભારતમાં રોકાણ કરાવવાનો પ્રયાસ કરશે.
4150 કરોડનું રોકાણ કરવું પડશે
નવી નીતિ અનુસાર, જો કોઈપણ ઇલેક્ટ્રિક વાહન કંપની ભારતમાં તેના ઉત્પાદન અથવા એસેમ્બલિંગ પ્લાન્ટની સ્થાપના કરવા માંગે છે, તો તેણે ઓછામાં ઓછા $ 500 મિલિયન (એટલે કે રૂ. 4,150 કરોડ)નું રોકાણ કરવું પડશે. તેના બદલામાં તેને સરકાર તરફથી અનેક પ્રકારની ટેક્સ છૂટનો લાભ મળશે. એટલું જ નહીં, ભારતીય બજાર સુધી પહોંચવાની સાથે, કંપની ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ની મૂળ થીમ અનુસાર ભારતમાં ઉત્પાદન કરીને તેની એક્સપોર્ટ પણ કરી શકશે.
કેટલીક કંપનીઓ તેમના વાહનોની આયાત પણ કરી શકશે, જો કે આ માટે તેમણે અગાઉથી આયાત કરવાના વાહનોની સંખ્યા જાહેર કરવી પડશે. આયાત પરની કુલ કર મુક્તિ કંપનીના રોકાણ અથવા PLI સ્કીમ હેઠળ પ્રાપ્ત થયેલા રૂ. 6,484 કરોડના પ્રમોશનલ મૂલ્ય સુધી મર્યાદિત રહેશે, જે ઓછું હોય તે રાખવામાં આવશે.
800 મિલિયન ડોલરનું રોકાણ
જો કોઈ કંપની ભારતમાં 800 મિલિયન ડોલર એટલે કે લગભગ 6630 કરોડ રૂપિયા અથવા તેનાથી વધુનું રોકાણ કરે છે, તો તેને દર વર્ષે વધુમાં વધુ 40,000 ઇલેક્ટ્રિક વાહનોની આયાત કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે. જો કે, ભારતના હિતોને ધ્યાનમાં રાખવામાં આવ્યા છે. કંપનીને તેની રોકાણ પ્રતિબદ્ધતાના બદલામાં જે કર મુક્તિ મળશે તે બેંક ગેરંટી હશે. આવી સ્થિતિમાં, જો કંપની તેની રોકાણ પ્રતિબદ્ધતાઓ પૂરી ન કરે તો પણ કોઈ નુકસાન થશે નહીં.
એટલું જ નહીં, ભારતીય બજાર સુધી પહોંચવાની સાથે, કંપની ‘મેક ઇન ઇન્ડિયા’ની મૂળ થીમ અનુસાર ભારતમાં ઉત્પાદન કરીને તેની નિકાસ પણ કરી શકશે. આ નીતિ દેશમાં EV કંપનીઓ વચ્ચે સ્પર્ધાને પ્રોત્સાહન આપીને ઇકોસિસ્ટમને મજબૂત બનાવશે.
જો કે, દેશમાં ઇલેક્ટ્રિક વાહનોનું ઉત્પાદન કરતી કંપનીઓને મેન્યુફેક્ચરિંગ પ્લાન્ટ સ્થાપવા અને વાહનોનું વ્યાવસાયિક ઉત્પાદન શરૂ કરવા માટે 3 વર્ષનો સમય મળશે. તે જ સમયે, મહત્તમ 5 વર્ષની અંદર, કંપનીઓએ તેમના કુલ ઇનપુટ્સના 50 ટકા સ્થાનિક બજારમાંથી ખરીદવા પડશે.
ટેસ્લાનો માર્ગ સરળ બન્યો
સરકારની આ નીતિએ ઈલોન મસ્કની ટેસ્લાનો રસ્તો ઘણો સરળ બનાવી દીધો છે. ટેસ્લા ભારતમાં તેનું ઉત્પાદન શરૂ કરતા પહેલા થોડા સમય માટે વાહનોની આયાત કરવા માંગતી હતી. આ ઉપરાંત, તે આના પર આયાત ડ્યુટીમાં મુક્તિ પણ ઇચ્છતી હતી. જ્યારે સરકારની તરફેણ એવી હતી કે કંપનીએ ભારતમાં જ ઉત્પાદન કરવું જોઈએ. જો કે, પીએમ નરેન્દ્ર મોદી તેમની યુએસ મુલાકાત દરમિયાન એલોન મસ્કને મળ્યા હતા અને ત્યારથી દેશમાં નવી પ્રકારની EV પોલિસીની જરૂરિયાત વધી ગઈ હતી.
હવે આ નવી નીતિમાં એક મધ્યમ માર્ગ મળી ગયો છે. આનાથી ટેસ્લા જેવી કંપનીઓને ભારતમાં તેમનું ઉત્પાદન કરવાનું તેમજ રાહત દરે તેમના વાહનોની આયાત કરવાનું સરળ બનશે.
