આ અહેવાલે વધાર્યું ચીનનું ટેન્શન, ભારત બન્યું વૈશ્વિક અર્થતંત્રનું ‘દિલ’!

થોડા વર્ષો પહેલા, ચીનને પોતાના પર ખૂબ ગર્વ હતો કે તે અમેરિકા પછી વિશ્વની સૌથી મોટી આર્થિક સુપર પાવર બની ગયું છે. વૈશ્વિક અર્થતંત્રનો શ્વાસ તેના વિના ચાલી શકે તેમ ન હતો. વિશ્વના પુરવઠાની નસ તેના હાથમાં છે. પણ જ્યારે સમયનું પૈડું ફરે છે ત્યારે બધો જ ઘમંડ અને અભિમાન માટીમાં મળી જાય છે. કોવિડ અને તે પછી ચીનની હાલત કંઈક આવી થઈ ગઈ છે. હવે વિશ્વ બજારમાં તેનું કોઈ નામ રહ્યું નથી. યુરોપ અને અમેરિકા બંને મંદીમાંથી પસાર થઈ રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં ભારત વિશ્વ બજાર અને વૈશ્વિક અર્થવ્યવસ્થાને હૃદયના ધબકારા અથવા કહો કે ઓક્સિજન આપવાનું કામ કરી રહ્યું છે. આ બધું જોઈને ચીનના શ્વાસ અધ્ધર થઈ ગયા છે.

થોડા દિવસો પહેલા, ગોલ્ડમેન સૅક્સના અહેવાલમાં આગાહી કરવામાં આવી હતી કે વર્ષ 2075 સુધીમાં, ભારત અમેરિકા અને યુરોપ પછી વિશ્વની બીજી સૌથી મોટી અર્થવ્યવસ્થા બનવામાં સફળ થઈ શકે છે. હવે જે રિપોર્ટ સામે આવ્યો છે તેણે ચીનને ચોંકાવી દીધું છે. હકીકતમાં, અમેરિકન એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપની ઇન્વેસ્કો દ્વારા એક રિપોર્ટ રજૂ કરવામાં આવ્યો છે. જેમાં સ્પષ્ટપણે કહેવામાં આવ્યું હતું કે વિશ્વના રોકાણકારોનો ઝુકાવ ચીન તરફ નહીં પરંતુ ભારત તરફ છે.

ચીન શા માટે હાંફી રહ્યું છે?

તે જ સમયે, મિડલ ઇસ્ટ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ ફર્મે તો ત્યાં સુધી કહ્યું છે કે ચીન અને ભારતમાં તેનું રોકાણ ઓછું હોવા છતાં, હાલમાં ચીનની સરખામણીમાં ભારત રોકાણ માટે શ્રેષ્ઠ સ્થળ છે. આનો સ્પષ્ટ અર્થ એ છે કે ચીનની જે વિશ્વસનિયતા થોડા વર્ષો પહેલા બંધાઈ હતી તે ખતમ થઈ ગઈ છે અને તેની જગ્યાએ ભારત જે ઝડપે તેને પકડી રહ્યું છે તે માત્ર મુશ્કેલ જ નથી પરંતુ તેને પકડવું અસંભવ લાગે છે. ચાલો ઈન્વેસ્કો અને વિદેશી રોકાણના પાના ખોલીએ અને સમજવાનો પ્રયત્ન કરીએ કે ચીન શા માટે હાંફી રહ્યું છે?

રોકાણ માટે ચીન કરતાં વધુ સારું છે ભારત

ઇન્વેસ્કો ભલે એક અમેરિકન એસેટ મેનેજમેન્ટ કંપની હોય, પરંતુ તેના રોકાણનો વ્યાપ આખી દુનિયામાં ફેલાયેલો છે અને તે જે કહે છે તેને દુનિયાના માર્કેટ લીડર્સ મહત્વ આપે છે અને માને પણ છે. આ વખતે ઇન્વેસ્કોએ રિપોર્ટમાં જે કહ્યું છે તે એ છે કે ભારત વિશ્વના તમામ બજારોમાં રોકાણ માટેનું શ્રેષ્ઠ સ્થળ છે અથવા આપણે એમ કહીએ કે તે ચીન કરતાં ઘણું સારું છે. ભારતીય બજારમાં વિદેશી ભંડોળનો વધતો પ્રવાહ વિશ્વના બાકીના બજારોની સરખામણીમાં નવી દિલ્હીની પ્રતિષ્ઠા માત્ર વધારી રહ્યો નથી, પરંતુ તેને એવી ઊંચાઈ પર લઈ જઈ રહ્યો છે જ્યાં તેની સામે કોઈ નહીં હોય. જે તારણો બહાર આવ્યા છે તે ઇન્વેસ્કોની 11મી વાર્ષિક આવૃત્તિ ‘ઇન્વેસ્કો ગ્લોબલ સોવરિન એસેટ મેનેજમેન્ટ સ્ટડી’નો ભાગ છે. ઇન્વેસ્કો ફોર ગ્રેટર ચાઇના, સાઉથ ઇસ્ટ એશિયા અને સાઉથ કોરિયાના સીઇઓ અને રિપોર્ટના લેખક ટેરી પાન કહે છે કે ભારતમાં એવી તમામ સુવિધાઓ છે જે એક સાર્વભૌમ રોકાણકાર રોકાણ કરતા પહેલા શોધે છે.

વિશ્વના રોકાણકારો શેના પર ફિદા છે?

ઇન્વેસ્કોએ પોતાની વાત સાબિત કરવા માટે 85 સોવરિન વેલ્થ ફંડ્સ અને 57 સેન્ટ્રલ બેંકોના 142 મુખ્ય રોકાણ અધિકારીઓ, એસેટ ક્લાસના વડાઓ અને વરિષ્ઠ પોર્ટફોલિયો વ્યૂહરચનાકારોની મુલાકાત લીધી હતી. આ સંસ્થાઓ લગભગ $21 ટ્રિલિયનની સંપત્તિનું સંચાલન કરે છે. અભ્યાસમાં, ઇન્વેસ્કોએ શોધી કાઢ્યું છે કે ખાનગી લોન સહિતની નિશ્ચિત આવકની અસ્કયામતોએ વધતી જતી અપીલ જોઈ છે અને સતત વધતી જતી ફુગાવા અને વ્યાજ દરોના યુગમાં નક્કર વસ્તી વિષયક, રાજકીય સ્થિરતાને રોકાણના મુખ્ય સ્થળો તરીકે જોયા છે. મિડલ ઇસ્ટ ડેવલપમેન્ટ સોવરિન ફંડના રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ભારત કે ચીનમાં અમારી પાસે પૂરતું રોકાણ નથી. જો કે, ભારત હવે વેપાર અને રાજકીય સ્થિરતાના સંદર્ભમાં વધુ સારી સ્થિતિમાં છે. ડેમોગ્રાફી ઝડપથી વધી રહી છે, અને તેમની પાસે રસપ્રદ કંપનીઓ અને સાર્વભૌમ રોકાણકારો માટે ખૂબ જ અનુકૂળ વાતાવરણ પણ છે.

ભારતીય બજારમાં વિદેશી રોકાણ

ભારતના શેરબજારમાં આ સતત પાંચમો મહિનો છે, જ્યારે વિદેશી રોકાણકારો દ્વારા રોકાણ કરવામાં આવી રહ્યું છે. આ વર્ષે 10 જુલાઈ સુધી શેરબજારમાં રૂ. 99,292 કરોડનું રોકાણ કર્યું છે. માર્ચ મહિનામાં આ રોકાણ રૂ. 7936 કરોડ હતું, જે એપ્રિલ મહિનામાં વધીને રૂ. 11,631 કરોડ થયું છે. મે મહિનામાં તેમાં વધુ ઝડપ જોવા મળી હતી અને આંકડો 43838 કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચી ગયો હતો. મે મહિનામાં ભલે આંકડો રૂ. 50,000 કરોડ સુધી ન પહોંચ્યો હોય, પરંતુ રૂ. 47,148 કરોડના સ્તરે પહોંચી ગયો છે. વિદેશી રોકાણકારોએ જુલાઈ મહિનામાં 10 દિવસમાં 22815 કરોડ રૂપિયાનું રોકાણ કર્યું છે. અનુમાન લગાવવામાં આવી રહ્યું છે કે જુલાઈમાં આ આંકડો 65 હજાર કરોડ રૂપિયા સુધી પહોંચી શકે છે.