G20 પહેલા વિશ્વ બેંકે (World Bank) ભારતની ખૂબ પ્રશંસા કરી છે. G20 પહેલા તૈયાર કરવામાં આવેલા દસ્તાવેજમાં વિશ્વ બેંકે કહ્યું કે ભારતના ડિજિટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર (DPI)ની અસર નાણાકીય સમાવેશ કરતાં વધુ છે. દસ્તાવેજમાં ભારતની પ્રશંસા કરતા વિશ્વ બેંકે કહ્યું કે વડાપ્રધાન મોદીના નેતૃત્વમાં દેશે છ વર્ષમાં તે સ્થાન હાંસલ કર્યું છે, જે છેલ્લા પાંચ દાયકામાં કોઈ કરી શક્યું નથી. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ભારતે 50 વર્ષનું કામ 6 વર્ષમાં કર્યું છે. જે સમગ્ર વિશ્વમાં જીવન બદલી શકે છે. તેમાં UPI, જન ધન, આધાર, ONDC અને Cowin જેવી વસ્તુઓનો સમાવેશ થાય છે.
ભારતનું ડિજિટલ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર મજબૂત છે
G20 સમિટ પહેલા તૈયાર કરવામાં આવેલા વિશ્વ બેંકના દસ્તાવેજમાં વિશ્વ બેંકે મોદી સરકાર દ્વારા શરૂ કરવામાં આવેલ ડિજિટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને આકાર આપવાનું કામ કર્યું છે. વિશ્વ બેંકે કહ્યું કે JAM (જન ધન, આધાર, મોબાઈલ) ટ્રિનિટી – બધા માટે બેંક ખાતા, આધાર અને મોબાઈલ કનેક્ટિવિટીથી ઘણા લોકોને ફાયદો થયો છે. નાણાકીય સમાવેશ દર 2008માં 25%થી વધીને છેલ્લા છ વર્ષમાં 80%થી વધુ થયો છે, જે DPIને કારણે 47 વર્ષ સુધી ઘટ્યો છે.
જન ધનનો લાભ મહિલાઓને મળ્યો
નરેન્દ્ર મોદીએ 2014માં જન ધન યોજનાની શરૂઆત કરી હતી. જે પછી જૂન 2022 સુધીમાં પીએમ જન ધન યોજના ખાતાઓની સંખ્યા 14.72 કરોડથી વધીને 46.2 કરોડ થઈ ગઈ છે. આ ખાતાઓમાં 56% મહિલાઓના છે, જે 26 કરોડથી વધુ છે.
બેંકોને જોડવાનું કામ
PMJDYએ બેંકિંગ સિસ્ટમમાં બેંક વગરના લોકોને લાવ્યા છે. આ સિવાય UPIએ દેશની અર્થવ્યવસ્થાને ગતિ આપી છે. દેશને આગળ લઈ જવામાં UPIનું પણ મહત્વનું યોગદાન છે. UPI ચુકવણી પદ્ધતિ ભારતમાં રિટેલ ડિજિટલ ચૂકવણી માટે ખૂબ જ લોકપ્રિય બની છે અને તેનો ઉપયોગ ઝડપથી વધી રહ્યો છે.
અન્ય દેશોને પણ ફાયદો થાય છે
ભારત સરકારનો એક મહત્વનો ભાર એ સુનિશ્ચિત કરવા પર રહ્યો છે કે UPIના લાભો માત્ર ભારત પૂરતા જ મર્યાદિત ન રહે, પરંતુ અન્ય દેશો પણ તેનો લાભ લઈ શકે. અત્યાર સુધી શ્રીલંકા, ફ્રાન્સ, UAE અને સિંગાપોરે ઉભરતા ફિનટેક અને પેમેન્ટ સોલ્યુશન્સ પર ભારત સાથે હાથ મિલાવ્યા છે.