આ રોબોટિક ડોગ્સ, જેમણે આધુનિક ટેકનોલોજી અને મશીન લર્નિંગને કારણે લાઇફ-સેવિંગ અને ખતરનાક પરિસ્થિતિઓમાં કાર્ય કરવાની ક્ષમતા વિકસાવી છે, એ દરેક પરિસ્થિતિમાં કાર્યક્ષમ બની શકે છે. તેઓ ઊંચા પહાડોથી લઈ પાણીની ઊંડાઈ સુધી કાર્ય કરવાની ક્ષમતા ધરાવે છે, જે તેમને અલગ-અલગ પ્રાકૃતિક પરિસ્થિતિઓમાં કાર્ય કરવા માટે અત્યંત લાભપ્રદ બનાવે છે.
આ રોબોટિક ડોગ્સ સામાન્ય રીતે સેન્સર, કેમેરા અને બધી પ્રકારની માઇક્રોચિપ્સ દ્વારા નિયંત્રિત કરવામાં આવેછે, જે તેમને મનોવૈજ્ઞાનિક અને શારીરિક પ્રતિસાદ આપવાના શ્રેષ્ઠ માર્ગનો અંદાજ આપે છે. તેઓ મકાન અને પરિસ્થિતિઓમાં પેસેક્સ, એસ્કેપ અને પાર કરવામાં સક્ષમ છે. એની ઉપયોગીતા વિવિધ ક્ષેત્રોમાં જોવા મળે છે, જેમ કે બચાવ મિશન, અભ્યાસ, સેનાની મિશન, અને આકાશ અથવા માપન કાર્યમાં.
આ રોબોટિક ડોગ્સ ટોપોગ્રાફી અને પરિસ્થિતિનો આંકલન કરી સ્વતંત્ર રીતે કામ કરી શકે છે, જે ચુસ્ત પરિસ્થિતિઓ, કુદરતી આપત્તિઓ, અને હાવા અને પાણી જેવી અસાધારણ પરિસ્થિતિઓમાં ખૂબ ઉપયોગી છે.
દેશની સરહદ પર રોબોટિક મલ્ટી-યુટિલિટી લેગ્ડ ઇક્વિપમેન્ટ (MULE), અથવા રોબોટિક ડોગ્સ, તૈનાત કરવા માટેનો નિર્ણય દેશના સૈનિકોની કાર્યક્ષમતા અને સેનાની મિશનોમાં નવી તકનીકી સુવિધાઓ ઉમેરવા માટે મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. આ રોબોટિક ડોગ્સ અનેક વિકટ પરિસ્થિતિઓમાં કાર્ય કરવા માટે તૈયાર છે, જેમ કે ઊંચા પહાડો, પાણીની ઊંડાઈઓ, અને જંગલોમાં, જ્યાં માનવીય સૈનિકોને પહોંચવું અથવા કાર્ય કરવું મુશ્કેલ બની શકે છે.
મહત્વપૂર્ણ લક્ષણો:
- દૂરથી નિયંત્રણ: આ રોબોટિક ડોગ્સ 10 કિમી દૂરથી ઓપરેટ કરી શકાય છે, જે લાંબા દાયકા અને ખતરનાક મિશનો માટે લાભદાયી છે.
- ઊર્જા સમર્થન: એક કલાકના ચાર્જ પછી, આ રોબોટિક ડોગ્સ 10 કલાક સુધી સતત કાર્ય કરી શકે છે.
- મિશન ક્ષમતા: આ રોબોટિક ડોગ્સને 14 થી 21 નવેમ્બર વચ્ચે જેસલમેરના પોખરણ ફાયરિંગ રેન્જમાં ભારતીય સેનાની બેટલ એક્સ ડિવિઝન સાથે પ્રેક્ટિસ કરવા માટે વપરાયું હતું. અહીં, આ કૂતરા દુશ્મનને શોધીને તેને નાશ કરવા માટે સંકલિત મિશનોમાં ઉપયોગ કરવામાં આવ્યા હતા.
આ રોબોટિક મલ્ટી-યુટિલિટી લેગ્ડ ઇક્વિપમેન્ટ (MULE) દ્વારા આંગળી પર વધુ ટકાઉ અને કાર્યક્ષમ ટૂલ્સ ઉપલબ્ધ થશે, જે સેનાની મિશનોને વધારે પ્રભાવી અને ઝડપી બનાવી શકે છે.
ભારતીય સેનાએ ઉંચાઈવાળા અને દુશ્મન ક્ષેત્રોમાં કાર્યક્ષમતા વધારવા માટે રોબોટિક ડોગ્સ અને લોજિસ્ટિક્સ ડ્રોનનો ઉપયોગ શરૂ કર્યો છે. આ રોબોટિક ડોગ્સને ખાસ કરીને ઊંચા અને ખતરનાક પરિસ્થિતિઓ, જેમ કે પર્વતીય વિસ્તાર, બરફ, રણ, અને ખરબચડી જમીન પર કાર્ય કરવાની ક્ષમતા ધરાવતી ડિઝાઇન સાથે તૈયાર કરવામાં આવ્યા છે.
રોબોટિક ડોગ્સની વિશેષતાઓ:
- પ્રતિસાદી ડિઝાઇન: આ રોબોટિક ડોગ્સને ખાસ કરીને અનેક પ્રકારની પરિસ્થિતિઓમાં, જેમ કે બરફ, રણ, ખોતી જમીન, ઉંચી સીડીઓ અને પર્વતીય વિસ્તારોમાં, સરળતા અને અસરકારકતાથી કાર્ય કરવાની ક્ષમતા ધરાવતી છે.
- સહાય અને પરિવહન: તે સૈનિકો માટે મેડિકલ સપ્લાઈ, હથિયાર અને ખોરાક જેવા મટેરીયલ્સને ઉંચાઈવાળા વિસ્તારોમાં પહોંચાડવામાં મદદ કરે છે, જે માનવ સૈનિકો માટે ખતરનાક અને કઠિન હોઈ શકે છે.
- સૈનિકોની સુરક્ષા: રોબોટિક ડોગ્સ સૈનિકોને નુકસાનથી બચાવીને દુશ્મન પર હુમલાની કામગીરીમાં પણ મદદ કરે છે. તેઓ ખાસ કરીને લક્ષ્યને ધ્યાનમાં રાખીને ગોળીબાર (fire support) આપવામાં સક્ષમ છે.
આ પ્રયોગો અને વિકાસ ભારતીય સેનાની લોજિસ્ટિક્સ ક્ષમતામાં અને એડીશનને વધુ મજબૂત બનાવવામાં મદદ કરી રહ્યા છે, ખાસ કરીને પર્વતીય વિસ્તારો અને સરહદી લાઇન પર.
ચીને પોતાની સૈન્ય કામગીરીમાં પહેલાથી જ રોબોટ ડોગ્સને સામેલ કરી દીધું છે.સૈન્ય સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, સેનાની કવાયત ગુરુવારે સમાપ્ત થઈ. ભારતીય સેનાના બેટલ એક્સ ડિવિઝનના એક યુનિટના 50 થી વધુ સૈનિકોએ તેમાં ભાગ લીધો હતો. આ કસરત 7 દિવસ માટે કરવામાં આવી હતી. જેમાં 10 જેટલા રોબોટિક ડોગ્સ સામેલ હતા. આ દરમિયાન દુશ્મનને શોધવા, શસ્ત્રો વહન કરવા, કેમેરા દ્વારા દુશ્મનનું સ્થાન જાહેર કરવા સહિતની મુશ્કેલ પરિસ્થિતિઓમાં સૈનિકોને મદદ કરવા માટે રોબોટિક ડોગને ટ્રાયલ આપવામાં આવ્યું હતું.સેનાએ જેસલમેરમાં લોંગેવાલા અને પોકરણ ફીલ્ડ ફાયરિંગ રેન્જમાં બે દિવસ સુધી યુદ્ધ કવાયત હાથ ધરી હતી. આ દરમિયાન ભારતીય સેનાના બહાદુર જવાનોએ શસ્ત્રો વિના યુદ્ધ જીતવા, દુશ્મનને કાબૂમાં રાખવા અથવા દુશ્મનના હુમલાને કેવી રીતે નિષ્ફળ બનાવવા તેની તાકાત બતાવી. એટલું જ નહીં, સેનાએ ટેન્ક અને હેલિકોપ્ટર વગેરેનું પ્રદર્શન કરીને પણ પોતાની તાકાત બતાવી.
