સાયબર ક્રાઇમને અંજામ આપતા ગુનેગારો સતત નવી નવી રીતોથી લોકોને છેતરતા રહે છે. આ સંદર્ભમાં ડિજિટલ ધરપકડના ઘણા કિસ્સાઓ પણ પ્રકાશમાં આવી રહ્યા છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંકે લોકોને ચેતવણી આપી છે, તેમને ડિજિટલ ધરપકડથી સાવધ રહેવાની અપીલ કરી છે.
RBIની આ ચેતવણી અતિ મહત્વપૂર્ણ છે. આજકાલ સાયબર છેતરપિંડીના કિસ્સાઓ વધતા જ રહ્યા છે, અને ઘણા લોકો ફ્રોડ સાઇટ્સ, ઝેરફિશિંગ અથવા ખોટી માહિતીથી પીછો થવામાં પકડાઈ જાય છે. RBIની ચેતવણી ખાસ કરીને વોટ્સએપ વાપરનારાઓ માટે છે, કારણ કે આ પ્લેટફોર્મ પર ઘણીવાર ખોટા મેસેજો અને લિંકઝ વળગાડવાની કોશિશ કરવામાં આવે છે.
RBI તરફથી આવતા મેસેજ પર ખાસ ધ્યાન આપવું જોઈએ, જેનો ઉદ્દેશ અસલ મેસેજની સમાનતા ધરાવતો હોય પરંતુ સાયબર ક્રિમિનલ્સ તેમને ભ્રામક બનાવતા હોય છે. એવી સ્થિતિમાં, જો તમે ક્યારેય કંટ્રોલ કરનાર પ્રતિસાદ નહીં આપે તો, તમારે ક્યારેય કોઈપણ મેસેજ અથવા લિંક પર ક્લિક કરવું જોઈએ નહીં.
જ્યાં સુધી આપણી જાતે સંભાળ રાખીશું અને સાવચેત રહેશે, ત્યાં સુધી સાયબર ફ્રોડ સામે અસરકારક રીતે લડવું શક્ય રહેશે.
RBIની ચેતવણી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે, ખાસ કરીને જ્યાં સુધી ડિજિટલ ધરપકડ જેવા ગુનાઓની વાત છે. ઘણા સાયબર ક્રિમિનલ્સ હવે લોકોને ડિજિટલ ધરપકડની ધમકી આપી, તેમના નાણાં અને વ્યક્તિગત માહિતી ચોરી લેતા છે. આ કિસ્સામાં, ગુનેગારો એક ખોટી સંજોગોમાં vítimaને ઘેરતા હોય છે અને તેને કોઈ એવી સ્થિતિમાં મૂકતા હોય છે, જ્યાં તે ખોટી રીતે પૈસા આપે.
RBIની હિન્દી ચેતવણીમાં યોગ્ય રીતે જણાવાયું છે કે “ડિજિટલ ધરપકડ” કાનૂનનું ભાગ નથી. જો તમને એવી કોઇ ધમકી મળે, તો ક્યારેય તમારી વ્યક્તિગત માહિતી જેમ કે પિન, પાસવર્ડ, અથવા નાણાંચા વ્યવહાર માટે આકર્ષિત ન થાવ. આ ગુનાઓ માટે 1930 પર ફોન કરવાનો આહ્વાન પણ મહત્વપૂર્ણ છે, જે સંપૂર્ણ રીતે સાયબર ફરિયાદોને જોવામાં મદદ કરી શકે છે.
એટલે, જ્યારે પણ તમને આવા મેસેજ મળે, તો સાવધ રહો, દરેક ચેતવણીની અવગણના ન કરો, અને તમારી પસંદગી અને કાર્યો સાવધાની સાથે કરો.
આ એક ગંભીર સાયબર ગુનાનો પ્રકાર છે, જેમાં ઠગો લોકોને ડરાવીને પૈસા પડાવવાનો પ્રયત્ન કરે છે. આવા કિસ્સાઓમાં, જો કોઈ અજાણ્યો વ્યક્તિ તમને વીડિયો કોલ કરે અને ડિજિટલી ધરપકડની ધમકી આપે, તો તરત જ કોલ કાપી નાખવો જોઈએ અને સાયબર ક્રાઈમ હેલ્પલાઈન 1930 અથવા National Cyber Crime Reporting Portal પર ફરિયાદ નોંધાવવી જોઈએ.
સાવધાની રાખવા માટેની કેટલીક મહત્વની બાબતો:
- અજાણ્યા વિડીયો કોલ્સ ઉઠાવશો નહીં – ખાસ કરીને જ્યારે વિદેશી નંબર કે અનહોને નంబરથી આવે.
- કોઈ પણ અંગત માહિતી કે પેમેન્ટ શેર ન કરો – જો કોઈ તમારું આಧાર, પાન, OTP, કે કોઈ પણ ખાનગી માહિતી માંગે, તો શેર ન કરો.
- ફરિયાદ કરો – જો આવો કોઈ તમારા સંપર્કમાં આવે, તો તરત જ 1930 પર કોલ કરો અથવા https://cybercrime.gov.in પર ફરિયાદ નોંધાવો.
- ફ્રોડલેન્ડ ઓડિયો/વિડીયો કૉલ્સ વિશે જાણકારી ફેલાવો – તમારા પરિવાર અને મિત્રોને પણ આવી ઠગીઓથી સાવધાન રહેવા જણાવો.
આ પ્રકારે ડિજિટલ ઠગાઈની સામે સતર્કતા રાખવી અને તાત્કાલિક કાર્યવાહી કરવી જરુરી છે.