જો તમે વિદેશની મેડિકલ કોલેજમાંથી મેડિકલનો અભ્યાસ કરવા માંગતા હોવ તો આ નિયમ જાણવો મહત્વપૂર્ણ છે. વાસ્તવમાં વિદેશમાં જઇને MBBS કરવા માંગતા વિદ્યાર્થીઓ માટે NEET-UG પાસ કરવું ફરજિયાત રહેશે. સુપ્રીમ કોર્ટે આ નિયમને સમર્થન આપ્યું છે. તાજેતરના એક કેસમાં વિદેશમાં તબીબી અભ્યાસ માટે NEET-UG ની ફરજિયાત આવશ્યકતાને પડકારવામાં આવી હતી, પરંતુ કોર્ટે તેને સમર્થન આપ્યું હતું.
વર્ષ 2018માં મેડિકલ કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા (MCI) દ્વારા એક મહત્વપૂર્ણ નિયમ બનાવવામાં આવ્યો, જેના અંતર્ગત વિદેશમાં અંડરગ્રેજ્યુએટ મેડિકલ અભ્યાસ કરવા ઈચ્છતા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ માટે NEET (National Eligibility cum Entrance Test) પાસ કરવું ફરજિયાત બનાવવામાં આવ્યું.
આ નિયમનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય
- વિદેશમાં મેડિકલ અભ્યાસ કરવા જતાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ માટે મેડિકલ શિક્ષણના ગુણવત્તા ધોરણોને સુનિશ્ચિત કરવું.
- તે વિદ્યાર્થીઓ, જે ભારતમાં મેડિકલ પ્રેક્ટિસ કરવા માગે છે, તેમણે આવશ્યક કૌશલ્ય અને જ્ઞાન મેળવ્યું છે કે નહીં, તેની ખાતરી કરવી.
- ભારતમાં FMGE (Foreign Medical Graduate Examination) પાસ કર્યા બાદ જ વિદેશમાં અભ્યાસ કરેલા વિદ્યાર્થીઓને ભારતમાં પ્રેક્ટિસની મંજૂરી મળે છે.
વિદેશમાં મેડિકલ અભ્યાસ માટે વિદ્યાર્થીઓની વધતી સંખ્યા
- દર વર્ષે હજારો ભારતીય વિદ્યાર્થી MBBS માટે રશિયા, ચીન, યુક્રેન, કઝાકિસ્તાન, ફિલિપાઈન્સ, જ્યોર્જિયા, નેપાળ અને અન્ય દેશો તરફ પ્રવાસ કરે છે.
- ભારતમાં સરકારી મેડિકલ સીટોની મર્યાદિત સંખ્યા અને ખાનગી મેડિકલ કોલેજોની ઊંચી ફી હોવાને કારણે વિદ્યાર્થીઓ વિદેશમાં ઓછી ફી અને સરળ પ્રવેશ પ્રક્રિયા હોવાને કારણે જાય છે.
તાજેતરના અપડેટ્સ
- 2023-24 માટે, નેશનલ મેડિકલ કમિશન (NMC) એ કેટલાક નવા નિયમો લાગુ કર્યા છે, જેમાં વિદેશી મેડિકલ કોલેજોમાં અભ્યાસ માટે કમ સે કમ 54 મહિના (4.5 વર્ષ)નો અભ્યાસ અને 12 મહિના ઈન્ટરન્શિપ ફરજિયાત બનાવવામાં આવી છે.
- FMGE પાસિંગ ક્રિટેરિયા પણ કડક બનાવવામાં આવ્યું છે.
વિદેશી મેડિકલ કોલેજોમાં પ્રવેશ માટે NEET UG ફરજિયાત હોવાના નિયમને કેટલાક વિદ્યાર્થીઓ દ્વારા પડકારવામાં આવ્યો હતો, કારણ કે તેઓ ચાહતા હતા કે વિદેશમાં અભ્યાસ કરવા જતાં વિદ્યાર્થીઓ માટે આ નિયમમાં છૂટછાટ આપવામાં આવે.
સુપ્રીમ કોર્ટે શું કહ્યું?
- સુપ્રીમ કોર્ટે આ દલીલ નકારી કાઢી હતી અને કહ્યું કે UG મેડિકલ અભ્યાસક્રમો માટે NEET ફરજિયાત બનાવવું એક યોગ્ય અને પારદર્શક પગલું છે.
- NEET કાનૂની રીતે યોગ્ય છે અને તે ગ્રેજ્યુએટ મેડિકલ એજ્યુકેશન રેગ્યુલેશન્સ, 1997 સાથે સુસંગત છે.
- આ નિયમ તબીબી શિક્ષણમાં ધોરણો જાળવવા માટે જરૂરી છે, જેથી દેશભરમાં સમાન સ્તરની ગુણવત્તાવાળાં ડોક્ટરો તૈયાર કરી શકાય.
- વિદેશથી અભ્યાસ કરીને પરત આવતા વિદ્યાર્થીઓએ FMGE (Foreign Medical Graduate Examination) આપવી પડે છે, જેની ગુણવત્તા સુનિશ્ચિત કરવા માટે NEET ફરજિયાત છે.
નિયમ ફરજિયાત શા માટે છે?
- મેડિકલ અભ્યાસ માટે એકસમાન ધોરણ સુનિશ્ચિત કરવા માટે.
- મેડિકલ પ્રેક્ટિસ માટે જરૂરી જ્ઞાન અને કૌશલ્ય ધરાવતા ડોક્ટરો તૈયાર કરવા માટે.
- વિદેશમાં શિક્ષણ લેનાર વિદ્યાર્થીઓ પરત આવ્યા પછી ભારતીય મેડિકલ સિસ્ટમ સાથે સુસંગત રહે તે માટે.
વિદ્યાર્થીઓ માટે શું અસર પડશે?
- હવે વિદેશમાં MBBS કરવા ઈચ્છતા વિદ્યાર્થીઓ માટે NEET UG પાસ કરવું ફરજિયાત રહેશે.
- FMGE (Foreign Medical Graduate Examination) ની તૈયારી માટે વધુ પ્રાથમિકતા આપવી પડશે.
- વિદેશમાં મેડિકલ અભ્યાસ માટે હવે વિદ્યાર્થીઓને કોઈ શોર્ટકટ નહીં રહે, અને મેડિકલ શિક્ષણના ધોરણો વધુ કડક બનશે.
વિદેશમાં અભ્યાસ કરતા રોકવા માટે કોઈ નિયમ નથી.
સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું છે કે આ નિયમ કોઈપણ રીતે વિદ્યાર્થીઓને વિદેશમાં અભ્યાસ કરતા અટકાવતો નથી. અમને નિયમનમાં દખલ કરવાનો કોઈ આધાર દેખાતો નથી. કોર્ટે કહ્યું કે, નિયમ લાગુ થયા પછી જો કોઈ ઉમેદવાર વિદેશમાં જઇને તબીબી અભ્યાસ માટે પ્રવેશ લેવા માંગે છે, તો તે છૂટની માંગ કરી શકે નહીં.
