કેન્દ્રીય ગૃહમંત્રી અમિત શાહે સંસદમાં મોટી જાહેરાત કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે, ‘સરકારના પ્રયાસોથી ટૂંક સમયમાં સહકારી ટેક્સી સેવા શરૂ કરવામાં આવશે. આ અંતર્ગત કાર, ઓટો અને બાઇક ટેક્સી ચલાવતા લોકો નોંધણી કરાવી શકશે. આનાથી થનારો સંપૂર્ણ નફો સીધો ડ્રાઇવરને જશે અને તેની પાસેથી કોઈ કમિશન લેવામાં આવશે નહીં.’ નોંધનીય છે કે, અમિત શાહ સહકાર મંત્રાલય પણ સંભાળે છે અને આ સંબંધિત એક પ્રશ્નના જવાબમાં તેમણે સંસદમાં આ માહિતી આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે, ‘અત્યાર સુધી આવી ટેક્સી સેવાઓમાંથી મળતું કમિશન અમીર લોકોના હાથમાં જતું હતું અને ડ્રાઈવર બેરોજગાર રહેતા હતા. હવે આવું નહીં થાય અને સહકારી ક્રાંતિ શરૂ થશે.’
સહકારી ટેક્સી સેવા થોડા મહિનામાં આવી રહી છે
કેન્દ્રીય મંત્રીના જણાવ્યાનુસાર, ‘સહકાર દ્વારા સમૃદ્ધિનો સૂત્ર ફક્ત એક સૂત્ર નથી, પરંતુ અમે તેને જમીન પર અમલમાં મૂક્યો છે. સહકારી ટેક્સી સેવા થોડા મહિનામાં આવી રહી છે. આ સાથે એક સહકારી વીમા કંપની પણ ટૂંક સમયમાં આવશે. તે ટૂંક સમયમાં દેશની સૌથી મોટી વીમા કંપની બનશે.’ ઉબેર અને ઓલા જેવી કંપનીઓ સાથે મળીને ટેક્સી ચલાવતા ડ્રાઇવરોએ તેમની કમાણીનો હિસ્સો આપવો પડે છે. સબ્સ્ક્રિપ્શન ફી ચૂકવવી પડશે અને ડ્રાઇવરોએ દરેક રાઇડ પર કંપનીને એક નિશ્ચિત કમિશન પણ ચૂકવવે છે.
સહકારી ટેક્સી સેવાઓનો ઉદય વર્તમાન ઓલા-ઉબેર મોડેલ માટે એક પડકાર બની શકે છે, ખાસ કરીને ડ્રાઈવરોના નફાને ધ્યાનમાં રાખીને.
તમે જે મુદ્દો ઉઠાવ્યો તે ખરેખર મહત્વનો છે. પ્રારંભિક તબક્કામાં ઓલા અને ઉબેર જેવી ખાનગી કંપનીઓ ડ્રાઇવરો માટે ફાયદાકારક હતી, પરંતુ જેમ તેમ કંપનીઓએ પોતાનું કમિશન વધાર્યું, તેમ ડ્રાઈવરોની આવક પર અસર પડી. ઘણી જગ્યાએ ડ્રાઈવરો આ જૂથોની નીતિઓથી અસંતોષ વ્યક્ત કરી રહ્યા છે.
સહકારી ટેક્સી સેવા – શક્ય લાભો
-
ડ્રાઈવરો માટે વધુ નફો – સહકારી મોડલમાં કમિશન કંપની નહીં, પણ ડ્રાઇવરોની સંસ્થા કે સમૂહ માટે રહેશે, જેનાથી તેઓની આવકમાં વધારો થશે.
-
નિયંત્રિત ભાડા દર – યાત્રીઓ માટે ભાડા વધુ સ્થિર અને પરવડતા રહેશે.
-
સ્વતંત્રતા – ડ્રાઇવરોને ખાનગી કંપનીઓના નિયમો પર આધાર રાખવું પડશે નહીં.
-
સ્થાનિક બજાર માટે અનુકૂળ – શહેરમાં પરિસ્થિતિને ધ્યાને રાખીને વૈકલ્પિક રૂટ અને ટેક્સી સેવાઓનું સંચાલન શક્ય બનશે.
સહકારી ટેક્સી સેવા માટે પડકારો
-
પ્રારંભિક મૂડી અને ટેકનોલોજી – ઓલા-ઉબેર જેવી એપ્લિકેશન અને સર્વિસ ચાલુ કરવા માટે મજબૂત ટેકનોલોજી અને રોકાણની જરૂર પડશે.
-
બ્રાન્ડ વિશ્વસનીયતા – લોકોના વચ્ચે નવી સહકારી સેવાની વિશ્વસનીયતા કેવી રીતે સ્થાપિત કરવી એ મોટી ચિંતાનો વિષય રહેશે.
-
નિયમન અને સરકારની ભૂમિકા – સરકાર કેવી રીતે આ મોડલને મદદરૂપ થઈ શકે છે તે મહત્વપૂર્ણ રહેશે.
તહેવારો અને ઉંચી માંગના સમયગાળા દરમિયાન ઓલા-ઉબેર દ્વારા વધારે ભાડા વસૂલવાના મુદ્દા ને લીધે યાત્રીઓ પણ સહકારી ટેક્સી સેવા તરફ આકર્ષાઈ શકે. જો સરકારી પ્રોત્સાહન સાથે સહકારી ટેક્સી સેવાઓ વિકસિત થાય, તો તે શહેરના પરિવહન સિસ્ટમમાં નવો વિકલ્પ આપી શકે છે.
