PM Modi ના US પ્રવાસ બાદ ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેના સંબંધો વધુ મજબૂત થતા જોવા મળી રહ્યા છે. ભારત અને અમેરિકા વચ્ચેની ભાગીદારી માત્ર બંને દેશો માટે જ નહીં પરંતુ વિશ્વ માટે પણ ફાયદાકારક બની શકે છે. આવી સ્થિતિમાં અમેરિકા અને ભારત વચ્ચેના સંબંધો મજબૂત થવાને કારણે ચીનને મોટો ફટકો પડી શકે છે. અમેરિકા અને ભારત વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં ડ્રેગનની કમર તોડવા માટે તૈયાર છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત અમેરિકા સાથે પેન્ડિંગ બિઝનેસ મામલાને ખતમ કરીને નવી શરૂઆત કરશે. બંને દેશો આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ, સેમિકન્ડક્ટર, સ્પેસ, ક્વોન્ટમ અને ટેલિકોમ જેવા ક્ષેત્રોમાં સહકાર વધારીને મજબૂત અને ભવિષ્યવાદી ભાગીદારી બનાવી રહ્યા છે.
ભારત અને અમેરિકાએ વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલાને મજબૂત કરવા માટે કામ શરૂ કરવાનો નિર્ણય લીધો છે. જેના કારણે વૈશ્વિક સપ્લાય ચેન ફરી એકવાર ચર્ચામાં આવી ગઈ છે. આ સપ્લાય ચેઇનમાં ચીનની ભાગીદારી વધારે છે. એટલા માટે અમેરિકા વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં ચીનની મોટી ભાગીદારીથી ચિંતિત છે.
જાણો વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇન શું છે?
વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇન એ વૈશ્વિક નેટવર્કનો એક પ્રકાર છે જેનો ઉપયોગ સંસ્થાઓ ઉત્પાદનો અને સેવાઓના ઉત્પાદન માટે કરે છે. આ નેટવર્ક ઘણા દેશોમાં ફેલાઈ શકે છે. જેથી ઉત્પાદન અને સેવાઓ માટે જરૂરી પુરવઠો કરી શકાય. ઘણી વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલાઓમાં માહિતી, સંસાધનો, પ્રક્રિયાઓ વગેરે સમગ્ર વિશ્વમાં વહે છે.
આ દૃષ્ટિકોણથી, આ તકનીકી ક્ષેત્રોમાં સસ્તી તકનીક, સંસાધનો વગેરે દ્વારા ઉત્પાદન ખર્ચ ઘટાડી શકાય છે અને નવા બજારોમાં જઈને વિસ્તરણ કરી શકાય છે. જો કોઈ કંપની ભારતીય કાચો માલ વાપરે છે, યુરોપમાં તેનું ઉત્પાદન કરે છે અને આફ્રિકા મોકલે છે, તો તેની સપ્લાય ચેઈન વૈશ્વિક કહેવામાં આવે છે.
વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં ચીનનો આ રીતે વિકાસ થયો
છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં ચીન વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલાનો મુખ્ય ભાગ બની ગયું છે. આનું કારણ સસ્તી મજૂરી અને ઝડપી ઉત્પાદન માટેનું માળખું વિકાસ હતું, જેના કારણે વિશ્વની ઘણી મોટી કંપનીઓએ ચીનમાં તેમના ઉત્પાદન કેન્દ્રો સ્થાપ્યા. જેથી તેમની કિંમતમાં ઘટાડો કરી શકાય. આ સાથે, બંદરો અને માલવાહક જહાજો પણ બનાવવામાં આવ્યા છે, જેથી સપ્લાયમાં કોઈ સમસ્યા ન આવે. આવી સ્થિતિમાં ચીન પર અમેરિકા સહિત પશ્ચિમી દેશોના વેપારની નિર્ભરતા વધવા લાગી.
વૈશ્વિક પુરવઠા શૃંખલામાં ચીનની સર્વોપરિતા સમાપ્ત કરવાની જરૂર છે
આવી સ્થિતિમાં, ચીન પરના તેના વ્યવસાયોની નિર્ભરતા ખતમ કરીને, અમેરિકા ભારત સાથે વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં ચીનના વર્ચસ્વને સંપૂર્ણપણે ખતમ કરવા માંગે છે. અમેરિકાએ તેની કંપની માટે ચાઇના પ્લસ વનની નીતિને સૌથી વધુ પ્રોત્સાહન આપ્યું છે કે કંપનીએ તેનું ઉત્પાદન ચીન સિવાય અન્ય કોઈપણ દેશમાં શરૂ કરવું જોઈએ. અન્ય દેશોમાં ભારત ખૂબ જ મજબૂત દાવેદાર બની શકે છે. ભારત પોતે પણ વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં આગળ વધવા માંગે છે. તેથી, હવે અમેરિકા અને ભારત બંને સાથે મળીને વૈશ્વિક સપ્લાય ચેઇનમાં ડ્રેગનની કમર તોડવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે.
