આજના સમયમાં મોટાભાગના લોકોને કોઈને કોઈ સમયે લોન (Loan) લેવાની જરૂર પડે છે, પછી તે નવું મકાન ખરીદવા માટે હોય કે પછી તેમના બાળકના ભણતર કે લગ્ન હોય લોનની જરૂર પડે જ છે. આવી પરિસ્થિતિઓમાં, લોકો બેંકો તરફ વળે છે અને લોન માટે અરજી કરે છે. પરંતુ એ જરૂરી નથી કે તમામ અરજદારોને લોન મંજૂર થઈ જાય. વાસ્તવમાં, CIBIL સ્કોર અથવા ક્રેડિટ સ્કોર બેંક લોન પ્રક્રિયામાં મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવે છે અને આ ડેટા તમારી લોન મંજૂર કરાવવાનું મુખ્ય માધ્યમ છે. અમે તમને જણાવી રહ્યા છીએ કે CIBIL સ્કોર કેટલો હોવો જોઇએ અને તેને વધુ સારી રીતે કેવી રીતે જાળવી શકાય?
CIBIL સ્કોર નક્કી કરશે ક્રેડિટ
CIBIL સ્કોર (Cibil Score) અથવા ક્રેડિટ સ્કોર (Credit Score) એ મહત્વની બાબત છે, જો તે સારો હોય તો બેંક તરત જ લોન મંજૂર કરે છે, પરંતુ જો તે ખરાબ હોય તો લોન મેળવવી મુશ્કેલ બની જાય છે. જો બેંક તમને લોન આપવામાં આનાકાની કરી રહી છે, તો એકવાર તમારો CIBIL સ્કોર ચોક્કસથી તપાસો. તમારું CIBIL જેટલું ઊંચું હશે, બેંક તમને એટલી જ સરળતાથી લોન આપશે. CIBIL સ્કોર 700 થી વધુ સારી શ્રેણીમાં આવે છે.
CIBIL સ્કોરનો આંકડો શું દર્શાવે છે?
હવે ચાલો આ CIBIL સ્કોર શા માટે મહત્વપૂર્ણ છે અને તેના દ્વારા બેંક લોન કેવી રીતે પ્રભાવિત થાય છે તે વિશે વાત કરીએ. તો અમે તમને જણાવી દઈએ કે વાસ્તવમાં, આ ડેટા દ્વારા, બેંકોને ખબર પડે છે કે તમે લીધેલી લોનની ચુકવણી કરવામાં સક્ષમ છો અને તેને પરત કરવામાં વિલંબ કરશો નહીં. એટલે કે, તે એક પરિબળ છે જે તમને લોન આપવા માટે બેંકોને વિશ્વાસ આપે છે. સામાન્ય રીતે, જો આપણે બેંકો દ્વારા નિર્ધારિત ધોરણો પર નજર કરીએ તો, કોઈપણ વ્યક્તિનો ક્રેડિટ સ્કોર 300 થી 900 પોઈન્ટની વચ્ચે હોય છે અને CIBIL સ્કોર 700 થી ઉપર હોય તો તેને સારો (Best Credit Score) ગણવામાં આવે છે.
ખરાબ સ્કોર લોનમાં અડચણ રૂપ બને છે
જો તમારો ક્રેડિટ સ્કોર ખરાબ છે અથવા તો 700થી નીચે છે, તો તમને લોન મેળવવામાં અડચણોનો સામનો કરવો પડી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં એમે ચમને કેટલીક ટીપ્સ આપી છીએ જેને અપનાવવાથી તમે સરળતાથી લોન મેળવી શકો છો અને પ્રથમ તમારી EMI અથવા બાકી રકમ સમયસર ચૂકવો. જો તમે પહેલાથી જ કોઈ લોન લીધી હોય, જેમ કે હોમ લોન, પર્સનલ લોન અથવા ઓટો લોન. ભલે તે ક્રેડિટ કાર્ડ દ્વારા લેવામાં આવે. તેને સમયસર ચૂકવવાથી તમારો CIBIL સ્કોર બગડશે નહીં. તેથી, તમારા CIBIL ને ક્રમમાં રાખવાનો શ્રેષ્ઠ માર્ગ એ છે કે લોનની EMI ચુકવણી (EMI Payment) માં વિલંબ ન કરવો અને તેને સમયસર ચૂકવો.
ક્રેડિટ કાર્ડનો ઉપયોગ કરતી વખતે સાવચેત રહો
ક્રેડિટ કાર્ડનો ક્રેઝ નોંધપાત્ર રીતે વધ્યો છે અને તે લોકોની જરૂરિયાતો પૂરી કરવા માટેનું મુખ્ય માધ્યમ બની ગયું છે. જો કે, તેના ફાયદાઓ સાથે, તેની ઘણી આડઅસરો પણ છે. સિબિલ સ્કોર વિશે વાત કરતાં, તમારે તમારી ક્રેડિટ લિમિટનો ઉપયોગ ખૂબ જ કાળજીપૂર્વક કરવો જોઈએ. બેંક દ્વારા આપવામાં આવેલી સંપૂર્ણ ક્રેડિટ લિમિટનો ઉપયોગ કરશો નહીં, પરંતુ જો કોઈ મોટી જરૂરિયાત ન હોય તો આ લિમિટના 30-40 ટકાનો ઉપયોગ કરો.
એકસાથે અનેક લોન લેવાનું ટાળો
તમારા CIBIL સ્કોરને મેનેજ કરવા માટે બીજી સૌથી મહત્ત્વની બાબત એ છે કે તમારે એકસાથે બહુવિધ લોન લેવાનું ટાળવું જોઈએ, આ તમારા માટે નુકસાનકારક સાબિત થઈ શકે છે અને તે તમારા CIBIL સ્કોરને સીધી અસર કરે છે. ઘણીવાર એવું જોવા મળે છે કે લોકો એક સાથે અનેક લોન લે છે અને પછી તેમની ચુકવણીમાં સમસ્યાનો સામનો કરવો પડે છે. પરંતુ આમ કરવાથી તમારા Financial Health ની સ્થિતિ બગડી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, કોશિશ કરો કે જો તમે નવી લોન લેવા માંગો છો, તો બધી જૂની લોન ચૂકવ્યા પછી જ અરજી કરો.
જરૂરિયાત મુજબ જ લોન લો
તમારી ક્રેડિટ રેટિંગ (Credit Rating)સુધારવા માટે, કોઈપણ બેંક અથવા નાણાકીય સંસ્થા પાસેથી એટલી લોન લો કે જેટલી તમે સરળતાથી ચૂકવણી કરી શકો. કારણ કે જો તમે વધુ લોન લો છો, તો EMI વધારે હશે અને જો તમે તેને ચૂકવવામાં બેદરકારી દાખવશો તો તેની સીધી અસર તમારા CIBIL સ્કોર પર પડશે. જો CIBIL સ્કોર ખરાબ હશે તો નવી લોન મેળવવામાં સમસ્યા થશે. આ ઉપરાંત, તમારી ક્રેડિટ રિપોર્ટનું નિયમિતપણે નિરીક્ષણ કરવું પણ મહત્વપૂર્ણ છે, આ તમને કોઈપણ ખામીઓને ઓળખવામાં મદદ કરી શકે છે, જેથી તમે યોગ્ય સમયે યોગ્ય સુધારા કરી શકો.