જાપાનના ટોક્યોમાં પ્રતિમાણે જન્મદરની ઘટાડતી સ્થિતિને દૂર કરવા માટે અઠવાડિયામાં 4 દિવસ કામ કરવાની નવી પહેલ શરૂ કરવામાં આવી છે. આ નીતિ ટોક્યોના ગવર્નર દ્વારા 1 એપ્રિલ, 2025થી લાગુ કરવામાં આવશે. આ નિર્ણયનું મુખ્ય હેતુ બાળકોની સંખ્યા વધારવા અને પારિવારિક જીવનને પ્રોત્સાહન આપવાનું છે.
પહેલની મુખ્ય વિશેષતાઓ:
- અઠવાડિયામાં 4 કામના દિવસ:
- કર્મચારીઓ હવે અઠવાડિયામાં માત્ર 4 દિવસ કામ કરશે, અને 3 દિવસની રજા મળશે.
- પરિવાર સાથે વધુ સમય:
- પ્રાથમિક શાળાના બાળકોવાળા કર્મચારીઓ માટે ઓછું કામ કરવાનો વિકલ્પ આપવામાં આવશે, જેનાથી માતા-પિતાઓ પોતાના બાળકો માટે વધુ સમય આપી શકે.
- ઉદ્દેશ્ય:
- પ્રજનન દર વધારવા, મજબૂત પરિવાર પ્રણાલીને પ્રોત્સાહન આપવું અને કામ અને જીવન વચ્ચે સારું સમતોલન સ્થાપિત કરવું.
જન્મ દરની સ્થિતિ:
- ટોક્યોમાં વર્ષોથી જન્મ દરમાં સતત ઘટાડો થઈ રહ્યો છે.
- યુવા દંપતી કામકાજના દબાણ અને ઉચ્ચ જીવંત ખર્ચના કારણે બાળક ધરાવવા માટે તૈયાર નથી હોતા.
અન્ય સગવડો:
- પ્રાથમિક શાળા:
- જેમનાં બાળકો પ્રાથમિક શાળામાં ભણે છે તેવા માતા-પિતાને કામના કલાકોમાં લવચીકતા આપવામાં આવશે.
- પરિવાર પ્રોત્સાહન યોજના:
- ટોક્યો સરકાર અન્ય સહાય યોજના પણ લાવશે, જેમ કે બાળકોના ઉછેર માટે ભથ્થું અને સબસિડી.
જાપાનનો વર્તમાન જન્મદર 1.2%
જેના પરિણામે તેમના પગારમાં અમુક કાપ આવશે.ગવર્નરે કહ્યું અમે એક એવી સિસ્ટમ બનાવીશું જેને કરિયર અને પરિવાર વચ્ચે કોઈ બાંધછોડ કરવી પડશે નહિ.સ્વાસ્થ મંત્રાલયના આંકડા મુજબ જાપાનનો વર્તમાન જન્મદર 1.2% છે, વસ્તીને સ્થિર રાખવા માટે આ દર 2.1% હોવો જોઈએ. નિષ્ણાતોનું કહેવું છે કે, જો આ દર વધશે નહીં તો, જાપાન આગામી 120 વર્ષમાં વિશ્વના નકશા પરથી ગાયબ થઈ શકે છે.
જાપાનમાં વૃદ્ધોની સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે
નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે, શહેરીકરણ , આધુનિકરણ, મોડા લગ્ન,કુટુંબ નિયોજન અને આર્થિક દબાવ જેવા કારણો જન્મદરમાં ઘટાડા માટે જવાબદાર છે. જાપાનમાં વદ્ધોની સંખ્યા ઝડપથી વધી રહી છે. જેનાથી અર્થવ્યવસ્થા પર બોજ વધી રહ્યો છે.જાણકારોનું કહેવું છે કે, 4 દિવસનું વર્કવીક આ સમસ્યાનો સંભવિત ઉકેલ બની શકે છે. જેનાથી લોકો પરિવારની સાથે વધારે સમય પસાર કરી શકશે અને બાળકોની સંભાળ સારી રીતે કરી શકશે. જાપાનના આ પગલાથી એવી અપેક્ષા રાખવામાં આવી રહી છે કે, આનાથી જન્મદર વધશે. આ સાથે દેશની વસ્તી પણ વધશે.
ઓવરટાઈમ વર્ક કલ્ચરનું પરિણામ
ગત્ત વર્ષે જાપાનમાં માત્ર 727,277 જન્મ દર નોંઘાયો છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, આ દેશની ઓવરટાઈમ વર્ક કલ્ચરનું પરિણામ છે. જે મહિલાઓને કરિયર અને પરિવાર વચ્ચે પસંદગી કરવા માટે મજબૂર કરે છ. વર્લ્ડ ડેટા મુજબ જાપાનમાં મહિલાઓની ભાગીદારી 55% છે અને પુરુષોની ભાગીદારી 72% છે.
જાપાનમાં છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી એવું જોવા મળી રહ્યું છે કે, લોકો બાળકોના પાલણ-પોષણ માટે કરિયરને વચ્ચે જ છોડી દે છે. જેના કારણે કેટલાક લોકો બાળકને જન્મ આપી શકતા નથી. આ કારણે દેશનો પ્રજનન દર ખુબ ખરાબ જોવા મળી રહ્યો છે. જેને સુધારવા માટે સ્થાનિક પ્રશાસન અનેક રીત અપનાવી રહી છે.