વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી G7 સમિટમાં ભાગ લેવા માટે ગુરુવારે મોડી રાત્રે (સ્થાનિક સમય) ઇટલીના અપુલિયા પહોંચ્યા. ભારતને આઉટરીચ કન્ટ્રી તરીકે અહીં આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે. ભારતના રાજદૂત વાણી રાવ અને અન્ય અધિકારીઓએ અપુલિયાના બ્રિન્ડિસી એરપોર્ટ પર પીએમ મોદીનું ઇટલીમાં સ્વાગત કર્યું. વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ટ્વિટ કર્યું કે તેઓ વિશ્વના નેતાઓ સાથે અર્થપૂર્ણ ચર્ચામાં ભાગ લેવા આતુર છે. અમારું ધ્યેય વૈશ્વિક પડકારોને હલ કરવાનું અને ઉજ્જવળ ભવિષ્ય માટે આંતરરાષ્ટ્રીય સહયોગને પ્રોત્સાહન આપવાનું છે.
ત્રીજા કાર્યકાળમાં પ્રથમ વિદેશ પ્રવાસ
સતત ત્રીજા કાર્યકાળમાં પીએમ મોદીનો આ પ્રથમ વિદેશ પ્રવાસ છે. તેમની આ વિદેશ યાત્રાની કાર્યસૂચિમાં G7 સમિટના આઉટરીચ સત્રમાં ભાગીદારી અને સ્થળ પર જ વૈશ્વિક નેતાઓ સાથે મહત્ત્વપૂર્ણ વાતચીતનો સમાવેશ થાય છે. આ પહેલા વડાપ્રધાન મોદીએ તેમના નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે તેઓ ખુશ છે કે સતત ત્રીજા કાર્યકાળમાં તેમની પ્રથમ રાજ્ય મુલાકાત G7 સમિટ માટે ઇટલીની છે. તેમણે ઇટલીની તેમની અગાઉની મુલાકાત અને વડાપ્રધાન જ્યોર્જિયા મેલોનીની ભારતની મુલાકાતોને યાદ કરી, જેણે દ્વિપક્ષીય સંબંધોને વધારવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ યોગદાન આપ્યું છે.
Prime Minister Narendra Modi tweets, "Landed in Italy to take part in the G7 Summit. Looking forward to engaging in productive discussions with world leaders. Together, we aim to address global challenges and foster international cooperation for a brighter future." pic.twitter.com/vfjV17vQ0r
— ANI (@ANI) June 13, 2024
વડાપ્રધાને સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ પર લખ્યું વડાપ્રધાન મોદી ઇટલીના વડાપ્રધાન જ્યોર્જિયા મેલોનીના ખાસ આમંત્રણ પર સમિટમાં ભાગ લઈ રહ્યા છે. અમે ભારત-ઇટલી વ્યૂહાત્મક ભાગીદારીને મજબૂત કરવા અને ઈન્ડો-પેસિફિક અને ભૂમધ્ય પ્રદેશોમાં સહયોગ વધારવા માટે પ્રતિબદ્ધ છીએ. G7 સમિટમાં ભારતની આ 11મી અને પીએમ મોદીની સતત પાંચમી ભાગીદારી હશે. પીએમ મોદી તેમના ઇટાલિયન સમકક્ષ સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠક પણ કરે તેવી શક્યતા છે.
https://twitter.com/ANI/status/1801373042024612244
વિશ્વના નેતાઓ સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠકો
PM મોદી શુક્રવારે G7 સમિટમાં વિશ્વના શક્તિશાળી નેતાઓ સાથે મુલાકાત કરશે અને દ્વિપક્ષીય વાતચીત કરશે. સૌથી પહેલા વડાપ્રધાન મોદી ફ્રાન્સના રાષ્ટ્રપતિ ઇમેન્યુઅલ મેક્રોનને મળશે. જે બાદ તેઓ બ્રિટિશ વડાપ્રધાન ઋષિ સુનક સાથે મુલાકાત કરવાના છે. ત્યારબાદ જર્મનીના ચાન્સેલર ઓલાફ સ્કોલ્ઝને મળશે. વડાપ્રધાન મોદી ઇટલીના પીએમ જ્યોર્જિયા મેલોની સાથે અલગ-અલગ દ્વિપક્ષીય વાતચીત કરશે. જે બાદ વડાપ્રધાન મોદી જાપાનના વડાપ્રધાનને મળશે. જો કે પીએમ મોદી અમેરિકી રાષ્ટ્રપતિ જો બાઇડનને મળશે કે નહીં તે ફાઈનલ નથી. અંતે, ઇટાલિયન પીએમના આમંત્રણ પર મહેમાન રાષ્ટ્રોના વડાઓ સાથે રાત્રિભોજનનો કાર્યક્રમ છે. આ દરમિયાન સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમનું પણ આયોજન કરવામાં આવશે.
G7 દેશોની તાકાત અને પીએમ મોદી
G7 દેશો કેટલા શક્તિશાળી છે અને આ સમિટમાં વડાપ્રધાન મોદીની હાજરીનું શું મહત્ત્વ છે એ સમજવાની જરૂર છે. વિશ્વના જીડીપીમાં G7 દેશોનો હિસ્સો 40 ટકા છે. વિશ્વ વેપારમાં G7નો હિસ્સો 30-35 ટકા છે. વિશ્વ બેંક અને IMFમાં G7 દેશોનો ઘણો પ્રભાવ છે. G7 દેશો આર્થિક નીતિઓ અને સહાય કાર્યક્રમોમાં મોટી ભૂમિકા ભજવે છે. રશિયા અને ચીન સાથેના તણાવપૂર્ણ સંબંધો વચ્ચે UNSCનો પ્રભાવ ઓછો થયો છે અને G7નો પ્રભાવ વધ્યો છે. કારણ કે યુએનએસસીમાં સામ-સામે સંઘર્ષને કારણે કોઈ મોટો નિર્ણય લઈ શકાતો નથી.
G7 દેશોમાં Google, Apple, Microsoft, Amazon સહિત ઘણી મોટી કંપનીઓ છે. જાપાનમાં સોની, પેનાસોનિક, જર્મનીની એસએપી જેવી મોટી કંપનીઓ છે. બ્રિટનમાં એઆરએમ હોલ્ડિંગ્સ, ફ્રાન્સમાં ડસોલ્ટ, ઇટાલીમાં એસટી માઇક્રો ઇલેક્ટ્રોનિક્સ જેવી કંપનીઓ છે, એટલે કે ટેક કંપનીઓની શક્તિની ચાવી G7 દેશોના ખિસ્સામાં છે. G7 દેશો AI, ગ્રીન એનર્જી, બાયોટેક અને રિન્યુએબલ એનર્જી ક્ષેત્રે વિશાળ રોકાણ ધરાવે છે. G7 દેશો નાટોના મુખ્ય સભ્યો છે જે વૈશ્વિક સુરક્ષામાં મોટી ભૂમિકા ભજવે છે.
G7 સમિટમાં કયા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા થશે?
ઈટાલીમાં આયોજિત સમિટમાં વિશ્વમાં શાંતિ અને શાંતિના મુદ્દાઓ પર ગંભીર ચર્ચા થવાની સંભાવના છે. આ મુદ્દાઓમાં રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ, આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સનો ઉપયોગ અને અસર, મધ્ય પૂર્વની સ્થિતિ, સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં શાંતિ સમિટનું આયોજન, ઉર્જા ક્ષેત્રમાં નવા ફેરફારો, આફ્રિકા અને ભૂમધ્ય સમુદ્રની સ્થિતિ, તેમજ રશિયા અને યૂક્રેન વચ્ચે ચાલી રહેલા યુદ્ધ અને શક્તિશાળી નેતાઓ મધ્ય પૂર્વમાં શરૂ થયેલા યુદ્ધ અંગે પણ ચર્ચા કરશે.
ભારત અને ઇટલી વચ્ચે મિત્રતા
છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં બંને દેશો વચ્ચેની મિત્રતા વધુ ગાઢ બની છે. આ મિત્રતા વૈશ્વિક ચર્ચાનો વિષય પણ છે. ગયા વર્ષે ભારત અને ઇટલીએ રાજદ્વારી સંબંધોના 75 વર્ષની ઉજવણી કરી હતી. ભારત અને ઇટલી યુરોપિયન યુનિયનમાં ટ્રેડિંગ પાર્ટનર છે ભારત અને ઇટલી વચ્ચે લગભગ 1 લાખ 25 હજાર કરોડ રૂપિયાનો વેપાર છે. ઇટલીમાં લગભગ 2 લાખ ભારતીયો રહે છે. બંને દેશો ઇન્ટરનેશનલ સોલર એલાયન્સ અને ઇન્ડો-પેસિફિકમાં ભાગીદાર છે. ભારત-મિડલ ઇસ્ટ-યુરોપ ઇકોનોમિક કોરિડોરમાં ઇટલી પણ સામેલ છે. ભારતમાં 700 થી વધુ ઇટાલિયન કંપનીઓ કામ કરી રહી છે. 140થી વધુ ભારતીય કંપનીઓએ ઇટલીને પોતાનું ઘર બનાવ્યું છે. ઇટલીએ નાણાકીય વર્ષ 2023-24માં ભારતમાં લગભગ 28,700 કરોડ રૂપિયાનું વિદેશી રોકાણ કર્યું છે.
મેલોની-મોદી રાજદ્વારી મિત્રતા
આ કોન્ફરન્સમાં વડાપ્રધાન મોદીની ભાગીદારીનું ઘણું મહત્ત્વ છે. ઇટલીના વડાપ્રધાન જ્યોર્જિયા મેલોનીને વડાપ્રધાન મોદીની નેતૃત્વ કુશળતા અને વહીવટી કાર્યક્ષમતા પસંદ છે. જ્યારે દેશમાં લોકસભાની ચૂંટણી ચાલી રહી હતી ત્યારે જ મેલોનીએ પીએમ મોદીને આ કોન્ફરન્સમાં હાજરી આપવાનું આમંત્રણ મોકલ્યું હતું. ચૂંટણી સમયે ઇટલી દ્વારા આયોજિત થવા માટે પીએમ મોદીને આપવામાં આવેલ આમંત્રણ સારી રાજદ્વારી મિત્રતાની નિશાની છે. તેની અસર ભારત અને ઇટલીના સંબંધો પર પણ જોવા મળી રહી છે.
પીએમ મોદી એવા સમયે ઇટલી જઈ રહ્યા છે જ્યારે જ્યોર્જિયા મેલોની યુરોપિયન યુનિયનમાં જોરદાર ચર્ચામાં છે. યુરોપિયન યુનિયનની ચૂંટણીમાં દક્ષિણપંથી નેતાઓ અને તેમના પક્ષોને મોટી સફળતા મળી હતી. યુરોપિયન યુનિયનની સંસદમાં જ્યોર્જિયા મેલોનીની પાર્ટીની બેઠકો બમણી થઈ ગઈ છે. યુરોપિયન યુનિયનની ચૂંટણીમાં ફ્રાંસના રાષ્ટ્રપતિ મેક્રોનને આંચકો લાગ્યો છે. યુરોપમાં ફૂંકાયેલા જમણેરી રાજકીય પવનો વચ્ચે, જ્યોર્જિયા મેલોનીના આમંત્રણ પર સમિટમાં પીએમ મોદી વિશેષ અતિથિ બનવું એ વિશ્વના મંચ પર ભારતના ભવિષ્યને ચમકાવવાની તક સમાન છે.
ભારત આ પહેલા પણ બન્યો છે વિશેષ અતિથિ દેશ
આ પહેલીવાર નથી કે જ્યારે આ સંસ્થાએ ભારતને મહેમાન તરીકે આમંત્રણ આપ્યું હોય. અત્યાર સુધીમાં ભારતને G7 કોન્ફરન્સમાં કુલ 11 વખત વિશેષ અતિથિ તરીકે આમંત્રણ આપવામાં આવ્યું છે. છેલ્લા 5 વર્ષથી ભારતને સતત આમંત્રણ આપવામાં આવે છે. જ્યારે ભારત આ સંગઠનનું કાયમી સભ્ય નથી. પરંતુ ભારતના વધતા જતા રાજદ્વારી કદના કારણે વિશ્વના સૌથી ધનિક દેશો આપણને વારંવાર આમંત્રણ આપે છે.