એકતરફ ભારતીય રેલવે દેશભરમાં તમામ ખૂણેખાચરે ટ્રેનો દોડાવી રહી છે, તો બીજીતરફ બુટેલ ટ્રેનની તૈયારીઓ પણ જોરશોરથી ચાલી રહી છે, ત્યારે હવે ભારત પરિવહન સિસ્ટમ ક્ષેત્રે નવી દિશામાં આગળ વધીને હાઈપરલૂપની તૈયારીઓ કરી રહ્યું છે. વાસ્તવમાં ઈન્ડિયન ઈન્સ્ટીટ્યુટ ઓફ ટેકનોલોજી (IIT) મદ્રાસમાં મહત્વકાંક્ષી હાઈપરલૂપ પ્રોજેક્ટ ડેવલપ થઈ રહ્યો છે, જે અંગે કેન્દ્રીય મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે માહિતી આપી છે.
ભારતમાં બનશે વિશ્વની સૌથી લાંબી હાઈપરલૂપ
કેન્દ્રીય મંત્રીએ કહ્યું કે, ‘પ્રોજેક્ટ હેઠળ એશિયાની સૌથી લાંબી હાઈપરલૂપ ટ્યૂબ તૈયાર કરાશે, જેની લંબાઈ 410 મીટર હશે અને તે ટૂંક સમયમાં વિશ્વની સૌથી લાંબી હાઈપરલૂપ બની જશે.’ રેલવે મંત્રીએ શનિવારે (15 માર્ચ) આઈઆઈટી મદ્રાસમાં હાઈપરલૂપ પ્રોજેક્ટનું નિરિક્ષણ કર્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે, હાઈપરલૂપ પ્રોજેક્ટ માટેના ઈલેક્ટ્રોનિક્સ કમ્પોનેન્ટ ટેકનોલોજી ચેન્નાઈ સ્થિત ઈન્ટીગ્રલ કોચ ફેક્ટરીમાં ડેવલપ કરવામાં આવશે.
Longest Hyperloop tube in Asia (410 m)… soon to be the world’s longest.@iitmadras pic.twitter.com/kYknzfO38l
— Ashwini Vaishnaw (@AshwiniVaishnaw) March 16, 2025
ભારતમાં હાઈપરલૂપ: 1000 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ગતિએ ભવિષ્યની યાત્રા!
રેલવે મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવ 16 માર્ચ ના રોજ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મ X પર IIT મદ્રાસ ની મુલાકાત દરમિયાન હાઈપરલૂપ પ્રોજેક્ટ વિશે મહત્વની જાહેરાત કરી.
એશિયાની સૌથી લાંબી હાઈપરલૂપ ટ્યૂબ (410 મીટર) IIT મદ્રાસ ખાતે તૈયાર થઈ રહી છે, અને ટૂંક સમયમાં આ વિશ્વની સૌથી લાંબી ટ્યુબ બની શકે છે.
હાઈપરલૂપ ટેક્નોલોજી
- હાઈપરલૂપને પરિવહનની પાંચમી પદ્ધતિ માનવામાં આવે છે.
- તે લઘુદબાવ (low air resistance) વાળા ટ્યૂબમાં વિશ્વાસ અને મેગ્લેવ ટેકનોલોજીના સંયોજનથી ચાલે છે.
- 1000 km/h સુધીની ગતિએ દોડે, જે હવાઈ મુસાફરીના ઝડપી વિકલ્પ તરીકે વિકસી શકે છે.
ભારતના હાઈપરલૂપ પ્રોજેક્ટ માટે ભંડોળ:
- મે-2022માં રેલવે મંત્રાલયે IIT મદ્રાસને ₹8.34 કરોડ મંજૂર કર્યા હતા.
- હાઈપરલૂપનો સૌથી મોટો લાભ એ છે કે તે સફર માટે ઓછી ઊર્જા વાપરે છે, વધુ ઝડપી છે અને પર્યાવરણમિત્ર છે.
વિશ્વના કેટલાંક અન્ય દેશો પણ આ ટેકનોલોજીના પરિક્ષણ અને વિકાસમાં છે, પણ ભારત પણ હવે આ દિશામાં મજબૂત પગલાં ભરી રહ્યું છે.
મુંબઈ-પુણે હાઈપરલૂપ: માત્ર 25 મિનિટમાં 150 કિમીનો સફર!
પ્રથમ હાઈપરલૂપ રૂટ:
- મુંબઈ અને પુણે વચ્ચે 150 કિમીનું અંતર માત્ર 25 મિનિટમાં કવર થશે.
- મહારાષ્ટ્ર સરકારે પ્રોજેક્ટને મંજૂરી આપી છે.
હાઈપરલૂપની વિશેષતા:
- હાઈપરલૂપ ક્યાંય રોકાય નહીં, એટલે કે સંબંધિત બે શહેરો સીધા જોડાશે.
- પરંપરાગત ટ્રેનો કરતાં કેટલાય ગણું ઝડપી અને વધુ અસરકારક યાત્રા મોડ હશે.
- યાત્રીઓ માટે ઓછો સમય અને ઊર્જા બચાવવાનો વિકલ્પ બની શકે છે.
આ પ્રોજેક્ટ સફળ થાય તો ભારતના અન્ય શહેરોમાં પણ હાઈપરલૂપ લાઇન બની શકે!
