સરકારે વન નેશન-વન ઈલેક્શન સંકલ્પના પર સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ (JPC)ની રચનામાં શિવસેના (યુબીટી) પક્ષની ફરિયાદ દૂર કરી છે, જેમાં તેઓએ સમિતિમાં તેમના પાર્ટીના પ્રતિનિધિત્વના અભાવ પર વાંધો ઉઠાવ્યો હતો.
આ વિવાદ ત્યારે ઉઠ્યો હતો જ્યારે શિવસેના (યુબીટી)ના નેતાએ જણાવ્યું કે સમિતિમાં તેમના પક્ષના કોઈ સભ્યને સમાવેશ કરાયો નથી, આ અંગે તેઓએ તેને અન્યાય ગણાવ્યો હતો. આ મુદ્દાને હલ કરવા માટે, સરકાર દ્વારા હવે સમિતિની રચનામાં ફેરફાર કરવામાં આવ્યો છે, જે આ પાર્ટીના વાંધાને સમાધાન આપવા માટે પ્રયત્નશીલ છે.
સંદર્ભ:
- વન નેશન-વન ઈલેક્શન: આ સંકલ્પના તમામ લોકસભા, રાજ્ય વિધાનસભા, અને સ્થાનિક સ્વરાજ્યની ચૂંટણી એકસાથે યોજવાની છે, જે ચૂંટણી ખર્ચ ઘટાડવા અને સતત ચૂંટણીના ચક્રને અટકાવવાના ઉદ્દેશ સાથે છે.
- શિવસેના (યુબીટી): ઉદ્ધવ ઠાકરેના નેતૃત્વ હેઠળનું શિવસેના પક્ષ, જે મહારાષ્ટ્રમાં નોંધપાત્ર રાજકીય પક્ષ છે.
મહત્વ:
- સમિતિમાં પ્રતિકૃતિ: આ સમિતિમાં શિવસેના (યુબીટી)ના સભ્યને સામેલ કરવાથી તમામ પક્ષોની સમાન ભાગીદારી સુનિશ્ચિત થશે.
- સમિતિનું કાર્ય: સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ ચૂંટણી સાથે જોડાયેલા કાનૂની, આર્થિક, અને સામાજિક મુદ્દાઓની વિસ્તૃત તપાસ કરશે.
- રાજકીય સમન્વય: આ નિર્ણય સરકારની સમાધાનકારી વૃત્તિનો પરિચય કરાવે છે અને લોકશાહી પ્રણાલીના ઊંડાણને મજબૂત કરે છે.
આ સુધારો શિવસેના (યુબીટી) સહિત તમામ પત્રકારોને સંબોધિત કરવા માટે મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા ભજવશે.
સરકાર દ્વારા “વન નેશન વન ઇલેક્શન” અને સંબંધિત બંધારણ સુધારા બિલોની તપાસ માટે **સંયુક્ત સંસદીય સમિતિ (JPC)**માં સભ્યોની સંખ્યા વધારીને 31 થી 39 કરવામાં આવવાના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવામાં આવી છે. આ વધારા સાથે, સમિતિમાં વધુ રાજકીય પક્ષોને પ્રતિનિધિત્વ મળશે, જે સમિતિના કામકાજમાં વધુ વ્યાપકતા અને પ્રતીનિધિત્વ સુનિશ્ચિત કરે છે.
નવા સમાવિષ્ટ સભ્યો:
- શિવસેના (યુબીટી): અનિલ દેસાઈ
- ભારતીય જનતા પાર્ટી (BJP): બૈજયંત પાંડા અને સંજય જયસ્વાલ
- સમાજવાદી પાર્ટી (SP): છોટે લાલ
- લોક જનશક્તિ પાર્ટી (રામ વિલાસ): શાંભવી
- માર્ક્સવાદી કમ્યુનિસ્ટ પાર્ટી (CPI-M): કે. રાધાકૃષ્ણન
સમિતિના પ્રાથમિક ઉદ્દેશો:
- “વન નેશન વન ઇલેક્શન” બિલ: દેશભરમાં એક સાથે ચૂંટણી યોજવાનું કાયદાકીય ફ્રેમવર્ક તૈયાર કરવું.
- બંધારણ સુધારા બિલ: સંભવિત સુધારાઓની તલસ્પર્શી તપાસ કરીને ચૂંટણી પ્રણાલી સાથે સંબંધિત વિધેયકો માટે યોગ્ય શરતો તૈયાર કરવી.
મહત્વ:
- વધુ પ્રતીનિધિત્વ: નવા સભ્યો સાથે વિવિધ પક્ષોનું પ્રતિનિધિત્વ વધારાતા સમિતિ વધુ મજબૂત અને લોકશાહી આધારિત બનશે.
- ચૂંટણી સુધારાની વ્યાપકતા: આ નિર્ણયોનો દેશની ચૂંટણી પ્રણાલીની દિશા અને કાર્ય પ્રણાલીને લાંબા ગાળે અસર કરશે.
- પ્રક્રિયાની પારદર્શકતા: વધુ પક્ષો અને આદેશોનો સમાવેશ કરતી આ સમિતિ વિવિધ રાજકીય વિચારધારાઓના સમન્વય માટે અનુકૂળ રહેશે.
સરકારનો આ નિર્ણય રાજકીય સમન્વય સ્થાપિત કરીને “વન નેશન વન ઇલેક્શન” જેવા મહત્વાકાંક્ષી સંકલ્પના માટે મજબૂત આધાર પૂરો પાડે છે.
પૂર્વ કેન્દ્રીય મંત્રીઓ અનુરાગ ઠાકુર અને પી.પી. ચૌધરી ઉપરાંત ભાજપના ભર્તૃહરિ મહાતાબ અને કોંગ્રેસના પ્રિયંકા ગાંધી પણ સમિતિ માટે પ્રસ્તાવિત લોકસભા સભ્યોમાં સામેલ છે. લોકસભાના સભ્યોમાંથી 17 ભાજપના નેતૃત્વ હેઠળના રાષ્ટ્રીય લોકતાંત્રિક ગઠબંધનના છે, જેમાં 12 ભાજપના છે.
આ JPCમાં પહેલા લોકસભાના 21 સભ્ય જ હતા, પણ શિવસેના (UBT) એ લોકસભા સ્પીકરના કાર્યાલય અને સંસદીય બાબતોના મંત્રાલય સમક્ષ તેની નારાજગી વ્યક્ત કરી હતી કે તેમની પાર્ટીના કોઇ સભ્યને JPCમાં સામેલ કરવામાં આવ્યો નથી અને આશા વ્યક્ત કરી હતી કે જ્યારે શુક્રવારે ગૃહમાં આ અંગેનો પ્રસ્તાવ રજૂ કરવામાં આવશે ત્યારે પાર્ટીના એક સાંસદને સામેલ કરવામાં આવશે. હવે કેન્દ્ર સરકારે શિયાળુ સત્રના છેલ્લા દિવસે રજૂ થનારી દરખાસ્તમાં ઉદ્ધવના પક્ષના સાંસદનો પણ સમાવેશ કર્યો છે અને અનિલ દેસાઈનું નામ સૂચિત યાદીમાં રાખવામાં આવ્યું છે.
