ભારતનું ચંદ્રયાન 3 મિશન આજે ચંદ્ર તરફ વધુ એક પગલું ભરશે. ચંદ્રયાન 3 ફરી એકવાર લાંબી કૂદકો મારીને ચંદ્રની ચોથી કક્ષામાં પ્રવેશ કરશે. ઈસરોએ આ માટે સંપૂર્ણ તૈયારી કરી લીધી છે.
સતત ચંદ્રની ભ્રમણકક્ષા કરી રહ્યું છે
ઈન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) ચંદ્રયાન-3 મિશન માટે 14 ઓગસ્ટે એક મહત્વપૂર્ણ પ્રક્રિયા હાથ ધરવા માટે તૈયાર છે. પ્રક્રિયાનો ઉદ્દેશ અવકાશયાનને ચંદ્રની સપાટીની નજીક લાવવાનો છે અને તે સવારે 11:30 થી 12:30 વાગ્યાની વચ્ચે હાથ ધરવામાં આવશે. અગાઉ 9 ઓગસ્ટે પણ આવી જ પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી. પરિણામે અવકાશયાનની ભ્રમણકક્ષા ઘટીને 174 km x 1,437 km થઈ ગઈ. આ ભ્રમણકક્ષા બદલવાની પ્રક્રિયા પછી આગામી ડી-ઓર્બિટીંગ 16 ઓગસ્ટના રોજ સુનિશ્ચિત થયેલ છે.
ક્યારે થશે લેન્ડિંગ
ચંદ્રયાન-3 એ ચંદ્રયાન-2નું ફોલો-અપ મિશન છે અને 23-24 ઓગસ્ટના રોજ ચંદ્ર પર ઉતરવાની અપેક્ષા છે. લેન્ડિંગ પહેલાં, લેન્ડર ધીમો થવા માટે “ડીબૂસ્ટ” પ્રક્રિયામાંથી પસાર થશે. મિશનનો ઉદ્દેશ્ય ચંદ્રની સપાટી પર સુરક્ષિત ઉતરાણ અને પરિક્રમા કરવાની ક્ષમતા દર્શાવવાનો છે.
Chandrayaan-3 Mission:
Even closer to the moon’s surface.
Chandrayaan-3's orbit is reduced to 174 km x 1437 km following a manuevre performed today.
The next operation is scheduled for August 14, 2023, between 11:30 and 12:30 Hrs. IST pic.twitter.com/Nx7IXApU44
— ISRO (@isro) August 9, 2023
isroએ શું કહ્યું
ઈસરોના વડા એસ સોમનાથે વિશ્વાસ વ્યક્ત કર્યો હતો કે ચંદ્રયાન-3નું વિક્રમ લેન્ડર 23 ઓગસ્ટે ચંદ્રની સપાટી પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરશે. તેમણે ખાતરી આપી હતી કે સેન્સર અથવા એન્જિનની નિષ્ફળતાની સ્થિતિમાં પણ, લેન્ડરને યોગ્ય ટચડાઉન સુનિશ્ચિત કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે. ચંદ્રયાન-3 ભારતના અવકાશ સંશોધન પ્રયાસોના ભાગરૂપે 14 જુલાઈએ લોન્ચ કરવામાં આવ્યું હતું.
Chandrayaan-3 Mission | ISRO tweets, "Orbit circularisation phase commences Precise maneuvre performed today has achieved a near-circular orbit of 150 km x 177 km. The next operation is planned for August 16, 2023, around 0830 Hrs. IST"
(Pic: ISRO) pic.twitter.com/jotxpGKxzQ
— ANI (@ANI) August 14, 2023
દક્ષિણ ધ્રુવ કેવો છે, જ્યાં ચંદ્રયાન-3 ઉતરશે
કોઈ ગ્રહ અથવા ઉપગ્રહનો દક્ષિણ ધ્રુવ ખૂબ જ ઠંડો હોય છે, તમે પૃથ્વીના દક્ષિણ ધ્રુવ વિશે સાંભળ્યું જ હશે. એન્ટાર્કટિકા એ પૃથ્વીનો દક્ષિણ ધ્રુવ છે જે ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવની જેમ ખૂબ જ ઠંડો પ્રદેશ છે, જ્યાં મોટા પ્રમાણમાં બરફ, ખાડાઓ અને ખાડાઓ છે. અહીં સૂર્યના કિરણો ત્રાંસી રીતે પડે છે. ખાડાઓ અને ખાડાઓની હાજરીને કારણે, સૂર્યના કિરણો આ સ્થાનના ખૂબ જ નાના ભાગ પર પડે છે. આ જ કારણ છે કે અહીં તાપમાન -238 ડિગ્રી સેલ્સિયસ સુધી જાય છે.
ચંદ્રયાન-3 દક્ષિણ ધ્રુવ પર શું શોધશે?
2019માં ભારતે ચંદ્રયાન-2ને ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર મોકલ્યું હતું, જે લેન્ડિંગ સમયે ક્રેશ થયું હતું. હવે ભૂતકાળની ભૂલોમાંથી બોધપાઠ લઈને ISRO ફરી એકવાર ચંદ્રયાન-3ને દક્ષિણ ધ્રુવ પર મોકલી રહ્યું છે. તેનું પહેલું કારણ એ છે કે અત્યાર સુધી ચંદ્રના આ ભાગમાં કોઈ સ્પેસ એજન્સી પહોંચી નથી અને બીજું અને સૌથી મહત્ત્વનું કારણ એ છે કે અહીં પાણી અને ખનિજો મળવાની શક્યતા વ્યક્ત કરવામાં આવી રહી છે. એવું માનવામાં આવે છે કે જો અહીં બરફ હશે તો પાણી પણ હશે, આ સિવાય તાપમાન નીચું હોવાને કારણે ખનિજો પણ પર્યાપ્ત માત્રામાં હશે.