આજે ગુજરાતનો સ્થાપના દિવસ, જાણો દેશના ‘મોડેલ સ્ટેટ’ સાથે જોડાયેલી રોચક વાતો

1 મે એટલે ગુજરાતનો સ્થાપના દિવસ, આજના દિવસે ( 1 મે 1960) બૃહદ મુંબઇમાંથી બે અલગ રાજ્યો બન્યા. એક ગુજરાત અને બીજુ મહારાષ્ટ્ર

ગુજરાતના સ્થાપના દિવસની ઉજવણીને લઈને એક નોંધપાત્ર ઘટના 1992માં નોંધાઇ હતી. ગુજરાત રાજ્યની સ્થાપના તો 1 મે 1960ના રોજ થઈ હતી, જ્યારે બોમ્બે રાજ્યમાંથી ગુજારતી ભાષાભાષી વિસ્તારોને અલગ કરીને ગુજરાત રાજ્ય બનાવાયું હતું.

પરંતુ ઔપચારિક રીતે રાજ્યસ્તર પર ગુજરાતના સ્થાપના દિવસની ઉજવણીની શરૂઆત વર્ષ 1992થી કરવામાં આવી હતી. આ પહેલ તત્કાલીન મુખ્યમંત્રી ચિમનભાઈ પટેલના કાર્યકાળ દરમિયાન થઈ હતી. પ્રથમવાર આ ઉજવણી અમદાવાદ શહેરમાં કરવામાં આવી હતી. ત્યારથી આ દિવસે વિવિધ સાંસ્કૃતિક કાર્યક્રમો, શાસનના વિકાસકાર્યોના ઉદ્ઘાટન, અને નાગરિક સન્માન કાર્યક્રમો વગેરે યોજાતા આવ્યા છે.

ગુજરાતના સ્થાપના સમયે, 1 મે 1960, રાજ્યના:

• પ્રથમ મુખ્યમંત્રી હતા ડૉ. જીવરાજ નારાયણ મહેતા

  • તેઓ એક જાણીતા ડૉક્ટર અને સ્વતંત્રતા સેનાની હતા.

  • તેમણે 1960થી 1963 સુધી ગુજરાતના મુખ્યમંત્રી તરીકે સેવા આપી.

• પ્રથમ રાજ્યપાલ (ગવર્નર) હતા મહેંદી નવાઝ જુંગ

  • તેઓ આ પહેલા હૈદરાબાદના નિવૃત્ત નિયામના પરિવાર સાથે જોડાયેલા હતા અને મહત્વપૂર્ણ રાજ્યપાલ તરીકે કાર્યરત રહ્યા.

આ ઐતિહાસિક નેતાઓએ રાજ્યના શરૂઆતના વર્ષની શાસન અને વિકાસ માટે મજબૂત પાયો ઊભો કર્યો હતો.

ગુજરાત રાજ્યની સ્થાપના થઇ ત્યારે તેના 17 જિલ્લાઓ હતા આજે જિલ્લાઓની સંખ્યા 33 છે

વિસ્તારની દ્રષ્ટિએ ગુજરાતનો સૌથી મોટો જિલ્લો કચ્છ છે અને વિસ્તારની દ્રષ્ટિએ સૌથી નાનો જિલ્લો ડાંગ છે

ગુજરાત પાસે ભારતમાં સૌથી લાંબો દરિયાકિનારો છે, જે અંદાજે 1600 કિલોમીટર જેટલો લાંબો છે.

મુખ્ય વિશેષતાઓ:

• ગુજરાતનો દરિયાકિનારો અરબ સાગર સાથે જોડાયેલો છે.

• અહીંના મુખ્ય બંદરોમાં કંડલા (દેઇન્દયાલ પોર્ટ), મુદ્રા પોર્ટ, પોરબંદર, ઓખા, વેરાવળ, અને જામનગરનો સમાવેશ થાય છે.

• દરિયાકાંઠા પરના મહત્વના ધાર્મિક અને પ્રવાસન સ્થળો છે:

  • સોમનાથ મંદિર

  • દ્વારકા

  • મોરબી

  • ગિર નેશનલ પાર્ક (સૌરાષ્ટ્ર નજીક)

ગુજરાતનો આ લાંબો દરિયાકિનારો આર્થિક, રક્ષા, પર્યટન અને ઔદ્યોગિક દ્રષ્ટિએ ખૂબ જ મહત્વનો છે.