અજમેર શરીફ દરગાહ ની નીચે શિવ મંદિર હોવાનો દાવો સાથેકોર્ટ માં દાખલ કરાયેલી અરજી પર હાલમાં ભારે વિવાદ ઊભો થયો છે. આ કેસમાં, વિષ્ણુ ગુપ્તા, જે હિંદુ સેનાના વડા છે, એ 113 વર્ષ જૂનું એક પુસ્તક રજૂ કર્યું છે. આ પુસ્તકમાં હરબિલાસ શારદા દ્વારા વિશ્લેષણ આપવામાં આવ્યું છે, જેમણે તે સમયે અજમેરમાં જાણીતા વ્યક્તિ તરીકે ઓળખાવા માટે આ દાવાનો આધાર આપ્યો છે.
વિષ્ણુ ગુપ્તાએ આ દાવાને પરોક્ષ રીતે પ્રશાસન પર દબાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે, પરંતુ આને લઈને વિવાદ અને નિવેદનબાજી શરૂ થઈ ગઈ છે. જેમ કે, આ કેસ પર અજમેર શહેરમાં વિવિધ ધાર્મિક સમૂહો અને રાજકીય પક્ષો વચ્ચે તણાવ ઊભો થયો છે.
કોર્ટ આ અરજીને સુનાવણી માટે સ્વીકારતા, હવે આ મુદ્દા પર વધુ ચર્ચા અને નિર્ણય માટે એક નવો મંચ તૈયાર થયો છે. આ અરજીમાં, હરબિલાસ શારદા દ્વારા પ્રગટાવવામાં આવેલા વિજ્ઞાન અને દાવાને જોવામાં આવશે.
આ વિવાદ ધાર્મિક સંવેદના, સાંસ્કૃતિક વારસો, અને ઇતિહાસ સાથે સંકળાયેલ છે, જેને લઈ અંજામે વિશ્વસનીયતા અને દાવાની અસર પર ચર્ચા થવાની શક્યતા છે.
હરબિલાસ શારદાનો જન્મ 3 જૂન 1867ના રોજ અજમેરમાં થયો હતો, અને તેઓએ BAની ડિગ્રી મેળવી હતી. તેમજ વધુ અભ્યાસ માટે ઓક્સફર્ડ જવા માંગતાં હતાં, પરંતુ તેના પિતાના મૃત્યુને કારણે તેમણે પોતાનો વિચાર બદલવો પડ્યો. મહર્ષિ દયાનંદ સરસ્વતીના વિચારોથી પ્રેરિત થઈને તેઓ તેમની સંસ્થામાં જોડાયા. 21 વર્ષની ઉંમરે તેઓ અજમેર આર્ય સમાજના વડા બન્યા હતા.
હરબિલાસ શારદા એક પ્રખર વૈચારિક, ન્યાયાધીશ અને સામાજિક સુધારક હતા, જેમણે પોતાનું જીવન સમાજ માટેના સકારાત્મક પરિવર્તન માટે સમર્પિત કર્યું. તેમણે બાળ લગ્ન પ્રતિબંધ કાયદો, જેને શારદા એક્ટ તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, 1929માં પસાર કર્યો, જેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ બાળવિશ્વાસ પર અવરોધ મૂકવાનો હતો. આ કાયદા દ્વારા બાળવિવાહને બંધ કરવાનું પ્રયત્ન કરવામાં આવ્યું હતું, જે ભારતીય સમાજમાં એક મહત્વપૂર્ણ સુધારકોમાવર હિસ્સો હતું.
હરબિલાસ શારદાએ 1892માં અજમેર-મેરવાડા પ્રાંતના ન્યાયિક વિભાગમાં પોતાની ન્યાયિક સેવા શરૂ કરી હતી, અને આગળ જતાં તેઓએ અનેક કોર્ટોમાં જજ તરીકે સેવા આપી. તેમનો ન્યાયિક અનુભવ ઘણી મહત્વપૂર્ણ બાબતો પર આધારિત હતો, અને તેમણે સામાજિક સમસ્યાઓને ન્યાયલક્ષી દૃષ્ટિકોણથી જોતા હતા.
હરબિલાસ શારદાએ 1926 અને 1930માં અજમેર-મેરવાડા બેઠક પરથી ધારાસભ્ય તરીકે ચૂંટાઈ આવી, અને તેમનો પ્રભાવ રાજ્યના કાયદાકીય અને ધાર્મિક દ્રષ્ટિકોણ પર ઊંચો હતો.
વિશિષ્ટ રીતે, “અજમેર: હિસ્ટોરિકલ એન્ડ ડિસક્રિપ્ટિવ” (1911) એ તેમના રચનાત્મક યોગદાનનો એક મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. આ પુસ્તકમાં, શારદાએ ખ્વાજા મોઇનુદ્દીન ચિશ્તિના જીવન અને અજમેરની દરગાહ વિશે વિસ્તૃત માહિતી આપી છે. સાથે જ, આ પુસ્તકમાં તેમણે જણાવ્યા પ્રમાણે, તે સમયે દરગાહનું નિર્માણ શિવ મંદિરના અવશેષો પર કરવામાં આવ્યું હતું.
અજમેરની સ્થાનિક કોર્ટમાં દાવો દાખલ કરાયો
અરજીમાં દરગાહને શિવ મંદિર હોવાનો દાવો કરીને અજમેરની સ્થાનિક કોર્ટમાં દાવો દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો. અદાલતે બુધવારે સુનાવણી માટે દાવો સ્વીકાર્યો અને અજમેર દરગાહ સમિતિ, લઘુમતી બાબતોના મંત્રાલય અને ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI), દિલ્હીને નોટિસ પાઠવી, તેમનો જવાબ માંગ્યો હતો.
તાજેતરના વિવાદ બાદ સ્થાનિકો ચિંતિત
આ ઘટનાક્રમ એવા સમયે બન્યો છે, જ્યારે ઉત્તર પ્રદેશની એક સ્થાનિક અદાલતે સંભલમાં જામા મસ્જિદના સર્વેક્ષણનો આદેશ આપ્યો હતો, કારણ કે અરજદારોએ દાવો કર્યો હતો કે આ સ્થળ પર અગાઉ મંદિર હતું. ત્યારબાદ થયેલી હિંસામાં ચાર લોકોના મોત થયા હતા. જેથી કરીને તાજેતરમાં અજમેરમાં થયેલા આ વિવાદને કારણે કેટલાક લોકો એવું માની રહ્યા છે કે, આ શહેર ‘કોમી તણાવ’ માં ફેરવાઈ ન જાય તો સારુ.