ભારત સરકાર દ્વારા નકલી કૉલ્સ, છેતરપિંડીવાળા SMS અને સાયબર ફ્રોડના વધતા પડકારોને પહોંચી વળવા માટે ટેલિકોમ ક્ષેત્રમાં મહત્વપૂર્ણ પગલાં લેવામાં આવી રહ્યા છે. ડિપાર્ટમેન્ટ ઓફ ટેલિકોમ્યુનિકેશન્સ (DoT) દ્વારા ઘોષિત આ પગલાં અનેક મોબાઇલ યુઝર્સને રાહત પહોંચાડશે.
મુખ્ય મુદ્દાઓ:
- નવી સિમ કાર્ડ નીતિ:
- સાયબર ફ્રોડમાં સંડોવાયેલા યુઝર્સ માટે સિમ કાર્ડ મળવા પર પ્રતિબંધ લાગુ થશે.
- નકલી નામે સિમ કાર્ડ મેળવવું અથવા છેતરપિંડીવાળા એસએમએસ મોકલવું કડક અપરાધ તરીકે ગણવામાં આવશે.
- બ્લેકલિસ્ટિંગ:
- એવું વ્યક્તિઓ જેઓ સાયબર ફ્રોડમાં સંડોવાયેલા છે તેમને ત્રણ વર્ષ સુધી નવા સિમ કાર્ડ માટે બરખાસ્ત કરાશે.
- આ વ્યકિતઓના નામ બ્લેકલિસ્ટ કરવામાં આવશે અને તમામ ટેલિકોમ ઓપરેટરો સાથે શેર કરાશે.
- સિમ કાર્ડ વિમુક્તિ:
- મૌલિક નિયમોના ઉલ્લંઘન માટે સિમ કાર્ડ બ્લોક થશે.
- છ મહિનાથી ત્રણ વર્ષ સુધીના સમયગાળામાં નવું સિમ કનેક્શન મેળવવું અસમભાવ બનશે.
- મૂળભૂત સુધારાઓ:
- TRAI દ્વારા શરૂ કરાયેલ ઝુંબેશ હેઠળ હજારો મોબાઇલ નંબરો પર પ્રતિબંધ મૂકાયો છે.
- આવા લોકોને નોટિસ મોકલવામાં આવશે, જેમાં સાત દિવસમાં જવાબ માંગવામાં આવશે.
- જાહેર હિત માટે પગલાં:
- જાહેર સુરક્ષા માટે સરકાર પાસે ફ્રોડ અથવા જોખમરૂપ વ્યક્તિઓ વિરુદ્ધ તાત્કાલિક પગલાં લેવા અધિકાર છે.
- ભવિષ્યના પગલાં:
- 2025થી બ્લેકલિસ્ટિંગ સિસ્ટમ તમામ ટેલિકોમ ઓપરેટરો દ્વારા અમલમાં આવશે.
- નકલી અથવા છેતરપિંડીયુક્ત ક્રિયાઓ અટકાવવા માટે સાયબર સુરક્ષા માટે ખાસ ડેટાબેઝ તૈયાર કરવામાં આવશે.
અસર:
- ગ્રાહકો માટે રાહત: નકલી કૉલ્સ અને છેતરપિંડીથી ત્રસ્ત મોબાઇલ યુઝર્સને સુરક્ષા મળશે.
- ટેલિકોમ ઉદ્યોગમાં વિશ્વાસ: કડક નિયમો દ્વારા ટેલિકોમ સેવાઓમાં નયાયીતા અને સુરક્ષા વધશે.
- આકર્ષક ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમ: સાયબર ફ્રોડ પર નિયંત્રણથી દેશના ડિજિટલ ઇકોસિસ્ટમમાં વિસ્તરણ થશે.
આ પગલાં દેશભરમાં સાયબર સુરક્ષા મજબૂત કરવા માટે સરકારના દ્રષ્ટિકોણનું પ્રતીક છે અને તે દેશના નાગરિકો માટે સુરક્ષિત ડિજિટલ મકાન ઊભું કરવા તરફ દોરી જશે.