ઇન્ડિયન સ્પેસ રિસર્ચ ઓર્ગેનાઈઝેશન (ISRO) અને એલન મસ્કની કંપની સ્પેસએક્સ (Spacex) વચ્ચે એક મોટી ડીલ થઈ છે. જે હેઠળ સ્પેસએક્સ આગામી અઠવાડિયાની શરૂઆતમાં ફાલ્કન 9 રોકેટથી ભારતના સૌથી એડવાન્સ્ડ કોમ્યુનિકેશન સેટેલાઇટ GSAT-20 (GSAT-N2)ને સ્પેસમાં લઈ જવાનું કામ કરશે. અમેરિકાના કેપ કેનાવેરલથી GSAT-N2ને લોન્ચ કરવામાં આવશે.
GSAT-20ની ખાસિયતો:
- હાઇ-થ્રુપુટ કેપેસિટી: GSAT-20 ભારતના તમામ ભાગોમાં ખાસ કરીને ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં હાઇ સ્પીડ બ્રોડબેન્ડ ઇન્ટરનેટ સેવા પૂરી પાડશે.
- કે-બેન્ડ અને કે.યુ.-બેન્ડ ફ્રિક્વન્સી: આ બે બેન્ડ્સ કોમ્યુનિકેશન સેવા માટે અત્યંત અસરકારક છે, જે ખાસ કરીને ડેટા ટ્રાન્સમિશન માટે ઉપયોગી છે.
- ટેક્નોલોજીકલ એડવાન્સમેન્ટ: GSAT-20માં ઇલેક્ટ્રિક પ્રોપલ્શન સિસ્ટમ છે, જે આ ઉપગ્રહને લાંબી operational life આપે છે.
સ્પેસએક્સની ફાલ્કન 9 સાથેનો મિશન:
- ફાલ્કન 9 એ વિશ્વનો સૌથી વિશ્વસનીય અને સફળ રaket છે, જે મલ્ટિ-મિશન ક્ષમતા ધરાવે છે.
- લોન્ચિંગ કેપ કેનેવેરલ, ફ્લોરિડા, USAથી થશે.
- GSAT-20ના લોન્ચ સાથે, ભારતનું આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશીય સહકાર મજબૂત થશે.
ભારત માટે મહત્વ:
- ડિજિટલ ઇન્ડિયા મિશનને વેગ: આ સેટેલાઇટ દેશના ડિજિટલ ઈકોસિસ્ટમ માટે મજબૂત આધારરૂપ બનશે.
- ગ્લોબલ ભાગીદારી: ઇસરોનો આ પ્રોજેક્ટ સ્પેસએક્સ જેવી આંતરરાષ્ટ્રીય કંપની સાથે કામ કરીને વૈશ્વિક સ્તરે નવી તકનીકી ભાગીદારીનું ઉદાહરણ રજૂ કરે છે.
- સેટેલાઇટ ટેક્નોલોજીમાં મજબૂતી: GSAT-20 દ્વારા ભારતના કોમ્યુનિકેશન સેટેલાઇટ્સના નવા યુગની શરૂઆત થશે.
GSAT-N2
ઈસરો દ્વારા 4700 કિલોગ્રામ વજન ધરાવતા GSAT-N2નું નિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે તથા તેની મિશન લાઈફ 14 વર્ષ છે. NSIL દ્વારા સંચાલિત કરાઈ રહેલ એક સંપૂર્ણ વ્યાપારી લોન્ચ છે. આ સેટેલાઈટ 32 યુઝર બીમથી સજ્જ છે, જેમાં ઉત્તર પૂર્વીય ક્ષેત્ર પર આઠ સાંકડી સ્પોટ બીમ અને બાકીના ભારતમાં 24 પહોળા સ્પોટ બીમનો સમાવેશ થાય છે. આ 32 બીમને ભારતની મુખ્ય ભૂમિમાં સ્થિત હબ સ્ટેશનો દ્વારા સમર્થિત કરવામાં આવશે. આ ઈન-ફ્લાઈટ ઈન્ટરનેટ કનેક્ટિવિટીને સક્ષમ કરવામાં પણ મદદ કરશે. એક અંદાજ પ્રમાણે, ભારતના સંચાર સેટેલાઈટને વહન કરવા માટે ફાલ્કન 9 રોકેટના આ એક જ સમર્પિત વ્યાવસાયિક પ્રક્ષેપણનો ખર્ચ $60-70 મિલિયન (અંદાજે રૂ. 591 કરોડ 34 લાખ) થશે.
