ઘણી વખત સફાઈ માટે ભારે વસ્તુઓ વાળવી કે ઉપાડવી પડે છે. આ સિવાય ખોટી સ્થિતિમાં બેસવાથી કમરનો દુખાવો થવો એ સામાન્ય સમસ્યા છે. જેના કારણે આખો દિવસ બેસવું પણ મુશ્કેલ બની જાય છે. આવી સ્થિતિમાં કેટલાક યોગાસનો મદદરૂપ થઈ શકે છે. કારણ કે તે સ્નાયુઓને આરામ આપે છે અને તેમની ફ્લેક્સિબિલીટી વધારે છે.
ભુજંગાસન (Cobra Pose) – આરોગ્ય માટે ફાયદાકારક આસન
ભુજંગાસન એક યોગ આસન છે જે શરીર માટે ઘણાં લાભો આપે છે, ખાસ કરીને કમર, પાચન તંત્ર અને વજન ઘટાડવા માટે ઉપયોગી છે.
ભુજંગાસન કરવાની પદ્ધતિ:
1️⃣ પેટ પર સૂઈ જાઓ – પગ નીચેનાં ભાગને સાવ સીધા રાખો.
2️⃣ હાથ ખભા પાસે રાખો – હથેળીઓ જમીન પર રાખીને ધીમે ધીમે શરીરને ઉપર ઉઠાવો.
3️⃣ અલ્પવિરામ લો – શ્વાસ અંદર ખેંચી, છાતીને આગળ ધપાવો અને પીઠને વાળો.
4️⃣ દરેક શ્વાસ સાથે ખેંચાવ લાવો – આ સ્થિતીમાં 15-30 સેકન્ડ રહો.
5️⃣ ધીમે ધીમે પાછા આવો – બહારનો શ્વાસ કાઢતા શરીરને પાછું જમીન પર લાવો.
ભુજંગાસનના આરોગ્યલાભ:
✅ પાચન તંત્રને મજબૂત બનાવે છે – પેટ પર દબાણ થવાથી પાચન તંત્ર સારું રહે છે.
✅ વજન ઘટાડવામાં સહાય કરે છે – પેટની ચરબી ઘટાડી શરીરને ટોન કરે છે.
✅ કમરના દુખાવામાં રાહત આપે છે – પીઠના સ્નાયુઓ મજબૂત થાય છે.
✅ રીઢની હાડપિંજરને લવચીક બનાવે છે – પીઠને સ્ફૂર્તિશીલ અને શક્તિશાળી બનાવે છે.
✅ મનને શાંત અને તણાવમુક્ત કરે છે – શ્વાસપ્રક્રિયાને સુધારે છે અને તણાવ ઘટાડે છે.
ચેતવણીઓ:
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ન કરો.
પીઠ અથવા પીઠની હાડપિંજરની ગંભીર ઈજાઓ હોય તો ડોક્ટરની સલાહ લો.
અતિશય દબાણ ન કરો, ધીમે ધીમે હાથ અને પીઠનો વજન સંચાલિત કરો.
રોજ ભુજંગાસન કરવા થી શરીર સ્ફૂર્તિથી ભરાઈ જાય છે અને માનસિક શાંતિ મળે છે!
શલભાસન (Locust Pose) – પીઠ અને કમરના આરોગ્ય માટે ઉત્તમ યોગ આસન
શલભાસનને “તીડની મુદ્રા” પણ કહેવામાં આવે છે, કેમ કે આ આસન કરતી વખતે શરીર તીડ (Grasshopper) જેવું દેખાય છે.
શલભાસન કરવાની પદ્ધતિ:
1️⃣ પેટ પર સીધા સૂઈ જાઓ – હાથ બાજુમાં રાખો અને તનાવ મુક્ત થાઓ.
2️⃣ હથેળીઓ જમીન તરફ રાખી શ્વાસ લો.
3️⃣ તમારા પગ અને છાતીને એકસાથે ઊંચા કરો – ગૂડા સીધા રાખીને પગ ઉપર ઉઠાવશો.
4️⃣ 10-30 સેકન્ડ સુધી રહી શકો તેટલું રહો.
5️⃣ શ્વાસ છોડી ધીમે ધીમે પગ અને છાતીને પાછા લો.
શલભાસનના આરોગ્યલાભ:
✅ પીઠના સ્નાયુઓને મજબૂત બનાવે છે – ખાસ કરીને રીઢની હાડપિંજર માટે ઉત્તમ.
✅ કમરના દુખાવામાં રાહત આપે છે – પીઠ અને હિપ્સની મજબૂતી માટે શ્રેષ્ઠ.
✅ પાચન તંત્ર સુધારે છે – પેટના સ્નાયુઓ પર દબાણ આવવાથી પાચન તંત્ર સક્રિય થાય છે.
✅ પગ અને કમરનું લવચીકતામાં વધારો થાય છે.
✅ તણાવ ઘટાડે છે અને શરીરમાં ઉર્જાનો સંચાર કરે છે.
ચેતવણીઓ:
હાઇ બ્લડપ્રેશર, ગર્ભાવસ્થા, અને હૃદયસंબધી રોગ હોય તો ટાળવું.
પીઠ અથવા પેટમાં ગંભીર ઈજા હોય તો ડોક્ટરની સલાહ લો.
શરૂઆતમાં ઓછા સમય માટે કરો અને ધીમે ધીમે સમય વધારવો.
દરરોજ શલભાસન કરવાથી પીઠ અને કમરના આરોગ્યમાં નોંધપાત્ર સુધારો થાય છે.
અર્ધમત્સ્યેન્દ્રાસન (Half Lord of the Fishes Pose) – પાચન અને રીડની હાડપિંજર માટે લાભદાયી આસન
અર્ધમત્સ્યેન્દ્રાસન (Ardha Matsyendrasana) યોગની અગત્યની ત્રાંસી (Twisting) પોઝમાંની એક છે. આ આસન પાચન સુધારે, રીડની હાડપિંજરની લવચીકતા વધારે અને શરીરમાં સ્ફૂર્તિ લાવે.
અર્ધમત્સ્યેન્દ્રાસન કરવાની પદ્ધતિ:
1️⃣ દંડાસન (સીધા પગ લંબાવી) બેસો.
2️⃣ ડાબા પગને વાળીને જમણા ઘૂંટણની ઉપર લાવો.
3️⃣ ડાબા પગને જમીન પર ટચ કરો.
4️⃣ જમણા હાથથી ડાબા ઘૂંટણને પકડો અને ડાબો હાથ પાછળ જમીન પર રાખો.
5️⃣ ઉપર સરસપાટ જોતા જમણું ખભું અને કમર ત્રાંસી કરો.
6️⃣ 15-30 સેકન્ડ સુધી સ્થિતિમાં રહો, પછી સમભાવમાં આવી બાજુ બદલવી.
અર્ધમત્સ્યેન્દ્રાસનના આરોગ્યલાભ:
✅ પાચન તંત્ર મજબૂત બનાવે છે – પેટના સ્નાયુઓ પર દબાણ આવવાથી પાચન સુધરે છે.
✅ રીઢની હાડપિંજરને લવચીક બનાવે છે – હાડપિંજર મજબૂત અને આરોગ્યવંતી બને છે.
✅ ગરદન અને ખભાના દુખાવામાં રાહત આપે છે.
✅ ડાયાબિટીસ અને લિવર હેલ્થ માટે લાભદાયી છે.
✅ સ્ટ્રેસ અને થાક દૂર કરી, મનને શાંત બનાવે છે.
ચેતવણીઓ:
ગર્ભાવસ્થા અને પેટના ગંભીર રોગો હોય તો ન કરવું.
રીઢ, ઘૂંટણ, અથવા ખભાની ઇજા હોય તો સાવધાની રાખવી.
શરૂઆતમાં ધીમે ધીમે કરો અને યોગ્ય માર્ગદર્શન લો.
આ આસન દૈનિક 2-3 વાર કરો અને શરીર આરોગ્યવાન અને તંદુરસ્ત બનાવો!
માર્જરી આસન (Cat Pose) – પીઠ અને કરોડરજ્જુ માટે ઉત્તમ યોગાસન
માર્જરી આસન (Marjariasana) યોગમાં પીઠ અને કરોડરજ્જુ માટે એક મહત્વપૂર્ણ આસન છે. આ આસન શરીરમાં લવચીકતા વધારવા, પીઠના દુખાવામાં રાહત આપવા અને રીલેક્સેશન માટે ખૂબ અસરકારક છે.
માર્જરી આસન કરવાની પદ્ધતિ:
1️⃣ વજ્રાસનમાં બેસો (ઘૂંટણ મડીને પગરખાં નીચે રાખી બેસો).
2️⃣ હાથની સહાયથી થોડી આગળ જાઓ અને હથેળી જમીન પર મૂકો.
3️⃣ હિપ્સને ઉપાડીને ઘૂંટણને જમીન પર 90° ખૂણામાં રાખો.
4️⃣ શ્વાસ અંદર ખેંચતા પેટ નીચે દબાવો, પીઠ ને વક્ર બનાવો અને મસ્તક ઉપર કરો (ગાય પોઝ).
5️⃣ શ્વાસ બહાર કાઢતા ધીમે ધીમે પીઠ ઉપર ઉઠાવો અને ઠંડી બિલાડી જેવું વક્ર બનાવો (કેટ પોઝ).
6️⃣ આ પ્રક્રિયા 10-15 વાર ધીમે ધીમે પુનરાવૃત્તિ કરો.
માર્જરી આસનના આરોગ્યલાભ:
✔ કરોડરજ્જુ (Spine)ને મજબૂત અને લવચીક બનાવે છે.
✔ ગરદન અને પીઠના દુખાવાને ઘટાડે છે.
✔ પાચન ક્રિયા સુધારે છે.
✔ મગજને શાંત અને સ્ટ્રેસ દૂર કરે છે.
✔ પીઠ અને પેલ્વિસ વિસ્તારમાં બ્લડ સર્ક્યુલેશન વધે છે.
સાવચેતી:
પીઠ અથવા કરોડરજ્જુમાં ગંભીર ઈજા હોય તો ન કરવું.
ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન ડોક્ટરની સલાહ પછી જ કરવું.
કોઈપણ અતિશય દબાણ ન લાવવું, હળવે અને ધીમે ધીમે કરવું.
આ આસન દૈનિક 5-10 મિનિટ કરો અને શરીરને આરોગ્યમય બનાવો!
તાડાસન- આ કરવા માટે સીધા ઊભા રહો અને તમારા હાથ ઉંચા કરો. આ આસન કરવાથી કમરના દુખાવામાં રાહત મળે છે અને માંસપેશીઓને આરામ મળે છે.