વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો જન્મદિવસ 17 સપ્ટેમ્બરે છે. આ પ્રસંગે, આરોગ્ય મંત્રાલય ‘આયુષ્માન ભવ’ અભિયાન ચલાવવા જઈ રહ્યું છે, જે ‘સેવા પખવાડિયા’ હેઠળ રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ દ્વારા શરૂ કરવામાં આવનાર છે. આ અભિયાન ઘણી રીતે ખાસ છે, કારણ કે આ અભિયાનનો ઉદ્દેશ્ય દેશની 35 કરોડની વસ્તીને સ્વાસ્થ્ય સેવાઓનો લાભ આપવાનો છે.
વાસ્તવમાં, આ અભિયાન હેઠળ સરકાર એવા લોકો સુધી પહોંચશે જેમને હજુ સુધી ‘આયુષ્માન ભારત યોજના’નો લાભ મળ્યો નથી. ‘આયુષ્માન ભારત યોજના’ હેઠળ, સામાન્ય લોકોને સરકાર તરફથી 5 લાખ રૂપિયા સુધીનું સ્વાસ્થ્ય વીમા કવચ મળે છે. આ માટે લોકોને સ્વાસ્થ્ય વીમો ‘આયુષ્માન કાર્ડ’ જારી કરવામાં આવે છે.
60 કરોડ લોકોને લાભ પહોંચાડવાનો છે
ભારત સરકારે આ યોજના વર્ષ 2018 માં શરૂ કરી હતી, જ્યારે 50 કરોડ લોકોને તેનો લાભ આપવાનું લક્ષ્ય નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું. જો કે, 2011ની વસ્તી ગણતરી પછીના લોકોને તેમાં સામેલ કરી શકાયા નથી અને આવા લોકોની સંખ્યા લગભગ 10 કરોડ છે. તેથી, હવે સરકારે આ યોજનાનો લક્ષ્યાંક વધારીને 60 કરોડની વસ્તી સુધી પહોંચાડ્યો છે.
આયુષ્માન ભવ અભિયાન શું છે?
- આયુષ્માન ભવ અભિયાનનો ઉદ્દેશ્ય માત્ર આયુષ્માન ભારત યોજનાનો લાભ લોકો સુધી પહોંચાડવાનો નથી. તેના બદલે સ્વાસ્થ્ય મંત્રાલયની તમામ યોજનાઓ પણ લોકો સુધી પહોંચવાની છે. તેના ત્રણ પાયા નાખવામાં આવ્યા છે:
- આયુષ્માન મેળો: દેશભરના લાખો આરોગ્ય અને સુખાકારી કેન્દ્રો પર આયુષ્માન મેળાનું આયોજન કરવામાં આવશે. આ મેળામાં લોકોને આરોગ્ય સંબંધિત માહિતી અને સેવાઓ પૂરી પાડવામાં આવશે.
- આયુષ્માન કાર્ડ વિતરણની પ્રક્રિયાને ઝડપી બનાવવી: આયુષ્માન ભારત યોજના હેઠળ, પાત્ર પરિવારોને આયુષ્માન કાર્ડ આપવામાં આવે છે. આ અભિયાન હેઠળ આયુષ્માન કાર્ડ વિતરણની પ્રક્રિયા ઝડપી કરવામાં આવશે.
- આયુષ્માન સભાઓ: ગામડાઓ અને વોર્ડમાં આયુષ્માન સભાઓનું આયોજન કરવામાં આવશે. આ બેઠકોમાં લોકોમાં સ્વાસ્થ્ય સંબંધિત જાગૃતિ ફેલાવવામાં આવશે.
- આયુષ્માન ભવ અભિયાન 13 સપ્ટેમ્બરથી શરૂ થશે. પરંતુ તે મુખ્યત્વે 17મી સપ્ટેમ્બરથી 2જી ઓક્ટોબર સુધી ચાલશે. હવે દેશના 25 કરોડ લોકોને આયુષ્માન ભારત યોજનાનો લાભ આપવામાં આવ્યો છે. હવે સરકાર ઓક્ટોબર સુધીમાં 7 કરોડ પરિવારો (એક પરિવારમાં 5 સભ્યો) એટલે કે 35 કરોડ લોકોને આ યોજનાનો લાભ પહોંચાડવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે.
આ કામગીરી પણ પ્રચાર દરમિયાન કરવામાં આવશે અને સરકાર આયુષ્માન ભવ અભિયાન હેઠળ આ કામો પર પણ ધ્યાન આપશે.
આરોગ્ય અને પોષણ જાગૃતિ વધારવી આરોગ્ય સેવાઓની પહોંચમાં વધારો આરોગ્ય સેવાઓની ગુણવત્તામાં સુધારો આરોગ્ય વીમા યોજનાઓ વિશે માહિતી આપવી આરોગ્ય સેવાઓ સુલભ અને સસ્તું બનાવવી.
