બાંગ્લાદેશમાં પૂર્વ વડાપ્રધાન શેખ હસીનાનો પાસપોર્ટ રદ થવાનું અને તેમની સામે ઈન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ ટ્રિબ્યુનલ (ICT) દ્વારા આરોપો લાદવા જેવી ઘટનાઓ ખૂબ જ ગંભીર છે અને આ દેશના રાજકીય અને સામાજિક પરિપ્રેક્ષ્યમાં મોટી અસર પેદા કરી શકે છે.
મુખ્ય મુદ્દાઓ:
- પાસપોર્ટ રદ કરવાની કાર્યવાહિ:
- બાંગ્લાદેશના ઈમિગ્રેશન અને પાસપોર્ટ વિભાગે શેખ હસીના અને અન્ય 97 લોકોના પાસપોર્ટ રદ કર્યા છે.
- આ પગલું તેમના પર લાગેલા ગંભીર આરોપો, જેમાં 2021માં પ્રદર્શનકારીઓ પર બળજબરીપૂર્વક ગાયબ કરવાનું અને હત્યાઓનો સમાવેશ થાય છે, તેના આધારે લેવામાં આવ્યું છે.
- શેખ હસીના પર આક્ષેપ:
- તેઓ પર આરોપ છે કે તેઓએ 2021માં ભારતીય વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના બાંગ્લાદેશ પ્રવાસ દરમિયાન પ્રદર્શનકારીઓ પર દमनકારી પગલાં લીધા હતા.
- આ દરમિયાન થયેલા ગોળીબારમાં ઘણા લોકો, જેમાં એક 17 વર્ષનો વિદ્યાર્થી પણ શામેલ છે, માર્યા ગયા હતા.
- ઈન્ટરનેશનલ ક્રિમિનલ ટ્રિબ્યુનલ (ICT):
- ICTએ શેખ હસીના સહિત 11 આરોપીઓની ધરપકડ માટે વોરંટ જારી કર્યું છે.
- 12 ફેબ્રુઆરી, 2025 સુધી આ આરોપીઓને ટ્રિબ્યુનલ સમક્ષ હાજર કરવાનું સૂચન આપવામાં આવ્યું છે.
- રાજકીય સંકટ:
- આ પરિબળ બાંગ્લાદેશની હાલની રાજકીય પરિસ્થિતિને વધુ ઝટકો આપી શકે છે.
- આવામી લીગ પાર્ટી સાથે જોડાયેલા અન્ય નેતાઓ પર પણ આ કાર્યવાહી થાય તેવું દેખાઈ રહ્યું છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય પ્રતિક્રિયા:
આ કાર્યવાહી પર આખી દુનિયાની નજર છે. શેખ હસીના લાંબા સમયથી બાંગ્લાદેશની રાજનીતિમાં એક મોખરાના નેતા રહી છે. જો તેમની પર લાગેલા આરોપો સાબિત થાય, તો તે માત્ર બાંગ્લાદેશ માટે જ નહીં પરંતુ આખા દક્ષિણ એશિયામાં પ્રજાસત્તાક મૂલ્યો માટે એક સખત સંકેત બની શકે છે.
ભારત માટે અસર:
- શેખ હસીનાના નેતૃત્વ હેઠળ બાંગ્લાદેશ સાથે ભારતના સંબંધો ખાસ કરીને મજબૂત રહ્યા છે, ખાસ કરીને સુરક્ષા અને વિકાસના મુદ્દાઓ પર.
- જો આવામી લીગને રાજકીય રીતે નબળું કરવામાં આવે, તો તે બાંગ્લાદેશમાં નવી સત્તાધારી પાર્ટીઓ સાથે નવી તાકદમઝહતીની આવશ્યકતા ઊભી કરશે.
આગળનો માર્ગ:
- આ મામલો હવે બાંગ્લાદેશની આર્થિક અને રાજકીય સ્થિરતા પરની મોટી કસોટી બની શકે છે.
- અન્ય રાજકીય પક્ષો અને આંતરરાષ્ટ્રીય સંગઠનોની પ્રતિક્રિયાઓ મહત્વપૂર્ણ રહેશે.
આ વિષય વધુ નિરાંતથી નિરીક્ષણ અને રિપોર્ટિંગ લાયક છે, કારણ કે તેની અસર ભારત અને બાંગ્લાદેશના દ્વિપક્ષીય સંબંધો પર ઊંડી હોઈ શકે છે.