રૂપિયા અને ડોલરના ભાવમાં ચાલી રહેલા ફેરફારો અને તેના પાછળનાં મુખ્ય કારણોનું સંક્ષિપ્ત વિશ્લેષણ છે:
રૂપિયામાં મજબૂતીના મુખ્ય કારણો:
-
ભારત-પાકિસ્તાન યુદ્ધ વિરામ
-
સરહદી તણાવમાં શાંતિથી વૈશ્વિક બજારોએ ભારત માટે મૂડી પ્રવાહને સાથ આપ્યો છે, જેના કારણે રૂપિયામાં મજબૂતી જોવા મળી છે.
-
-
વિશ્વભરના સકારાત્મક સંકેતો
-
અમેરિકાનું ચીન સાથે ટ્રેડ ડીલ કરવાનું સંકેત પણ રોકાણકારોમાં વિશ્વાસ જમાવતું હોવાનું સાબિત થયું છે.
-
-
વિદેશી મૂડી પ્રવાહ (FII Inflows)
-
છેલ્લા કેટલાક દિવસોમાં વિદેશી મૂડી રોકાણકારોનું ભારત તરફ વળતાં રોકાણ રૂપિયાને મજબૂત બનાવી રહ્યું છે.
-
-
ડોલર ઇન્ડેક્સમાં નરમાશ
-
ડોલર ઇન્ડેક્સ 0.05% ઘટીને 100.95 પર પહોંચતાં ડોલર અન્ય કરન્સી સામે નરમ પડ્યું, જે રૂપિયાના હિતમાં છે.
-
પરંતુ, ભાવમાં દબાણના સંકેત પણ:
-
ક્રૂડ ઓઇલના ભાવમાં વધારો
-
બ્રેન્ટ ક્રૂડ લગભગ $66 પ્રતિ બેરલ સુધી વધી ગયું છે, જેના લીધે ભારતની આયાત ખર્ચ વધશે અને ટ્રેડ ડિફિસિટ (વેપાર ખાધ) વધી શકે છે — જે રૂપિયાને આવનારા સમયમાં દબાણમાં મુકી શકે છે.
-
-
મર્યાદિત ચલણ લાભ
-
વિદેશી મૂડી પ્રવાહ હોવા છતાં પણ કેટલીક નીતિગત અનિશ્ચિતતાઓથી રૂપિયામાં મોટું ઉછાળો અવરોધિત થયું છે.
-
હાલની સ્થિતિ:
-
રુપિયો આજના વેપારમાં:
-
85.05ના સ્તરે ખુલ્યો (0.31 પૈસાની મજબૂતી)
-
શરૂઆતમાં 85.23 સુધી ગયો
-
ગત સત્રમાં 85.36 પર સ્થિર હતો
-
એપ્રિલ 2025માં રિટેલ ફુગાવાના ઘટાડા અને તેના નીતિગત મહત્વની સંક્ષિપ્ત સમજણ:
એપ્રિલમાં રિટેલ ફુગાવામાં નોંધપાત્ર ઘટાડો
-
ફુગાવાનો દર:
-
3.16% (એપ્રિલ 2025)
-
જે જુલાઈ 2019 પછીનો સૌથી નીચો દર છે (ત્યારે 3.15% હતો)
-
-
મુલ્યાંકન આધાર:
-
CPI (Consumer Price Index) આધારિત ફુગાવો
-
-
માર્ચ 2025માં: 3.34%
-
એપ્રિલ 2024માં: 4.83%
એટલે કે વર્ષગાળાની તુલનાએ નોંધપાત્ર ઘટાડો
ઘટાડાનો મુખ્ય કારણ:
-
શાકભાજી, ફળો અને કઠોળના ભાવમાં નરમાશ
-
આ ખાદ્ય વસ્તુઓના ભાવ ઘટતાં કુલ ફુગાવા પર રાહત મળી
-
આરબીઆઈ માટે નીતિગત સંકેત:
-
જૂન નાણાકીય નીતિ સમીક્ષા:
-
રિટેલ ફુગાવામાં આવો ઘટાડો RBI માટે રેપો રેટમાં ઘટાડો કરવા માટેનો અવકાશ ઊભો કરે છે
-
દેશમાં વૃદ્ધિ વધારવા માટે વ્યાજ દર ઘટાડી શકાય તેવી શક્યતા વધે છે
-
-
RBIનું ફુગાવા લક્ષ્ય:
-
મધ્યમ ગાળાનો લક્ષ્ય દર: 4% ± 2%
-
3.16% તે શ્રેણીથી નીચે જતા મૌદ્રિક નરમાઈની નીતિને સમર્થન મળે
-
અર્થતંત્ર પર અસર:
-
લોન સસ્તી થવાની સંભાવના
-
ઘરેલુ માંગ વધવાની શક્યતા
-
રોકાણમાં તેજી આવી શકે છે
-
શેરબજાર માટે સકારાત્મક સંકેત