થોડા વર્ષો પહેલા સુધી ભારતમાં સ્માર્ટફોન બનાવવું એક સ્વપ્ન જેવું હતું. ભારતમાં વેચાતા મોટાભાગના સ્માર્ટફોન આયાત કરવામાં આવ્યા હતા. આમાં ચીનનો સૌથી મોટો હિસ્સો હતો. ચીન ભારતમાં સસ્તા ચાઈનીઝ સ્માર્ટફોન વેચતું હતું. આવી સ્થિતિમાં ભારતને ચીનના સસ્તા સ્માર્ટફોનનું ડમ્પિંગ યાર્ડ કહેવામાં આવી રહ્યું હતું, પરંતુ છેલ્લા એક દાયકામાં, 5G સ્માર્ટફોન બનાવવાની પરિસ્થિતિઓ ઝડપથી બદલાઈ ગઈ છે. જો કે શરૂઆતમાં ઘણા નિષ્ણાતો કહેતા હતા કે ભારતમાં સ્માર્ટફોન બનાવવું દૂરની વાત છે, કારણ કે મોટાભાગના નિષ્ણાતોનું માનવું હતું કે ચીન માટે ભારત માટે સ્માર્ટફોન બનાવવા અને અન્ય દેશોમાં નિકાસ કરવાનું મુશ્કેલ બનશે. જો કે આજે આંકડા અલગ વાર્તા કહે છે.
ભારતે હાલમાં 5G સ્માર્ટફોનના ઉત્પાદનના મામલે અમેરિકાથી આગળ છે. મતલબ કે આજે ભારત અમેરિકા કરતાં વધુ સંખ્યામાં 5G સ્માર્ટફોન બનાવી રહ્યું છે. 5G સ્માર્ટફોનના ઉત્પાદનની દ્રષ્ટિએ ભારત વિશ્વનો બીજો સૌથી મોટો દેશ બની ગયો છે. Apple, Xiaomi, Oppo, Vivo જેવી વિશ્વની મોટાભાગની અગ્રણી બ્રાન્ડ ભારતમાં તેમના સ્માર્ટફોનનું ઉત્પાદન કરી રહી છે.
ચીન વિશ્વનો સૌથી મોટો 5G સ્માર્ટફોન મેન્યુફેક્ચરિંગ દેશ છે. પરંતુ જો આપણે વર્ષ-દર વર્ષે 5G સ્માર્ટફોન શિપમેન્ટ વિશે વાત કરીએ, તો ભારત યાદીમાં સૌથી આગળ છે. હા એ વાત સાચી છે કે ચીન ભારત માટે પડકાર છે. પરંતુ ભારતમાં 5G સ્માર્ટફોનના ઉત્પાદનની ગતિને જોતા ચીનનું ટેન્શન વધી શકે છે. જ્યાં ચીનમાં 5G સ્માર્ટફોન બનાવવામાં 14 ટકાનો વધારો નોંધવામાં આવ્યો છે. ભારત 60 ટકાની ઝડપે આગળ વધી રહ્યું છે. ભારતની આ ગતિથી આગળ કોઈ નથી.
વિવિધ દેશોનું સ્માર્ટફોન ઉત્પાદન
કોઈ શંકા વિના ચીન હજુ પણ વિશ્વમાં સૌથી વધુ 32 ટકા સ્માર્ટફોનનું ઉત્પાદન કરે છે, જ્યારે ભારત 13 ટકા સાથે આ યાદીમાં બીજા સ્થાને છે. યુએસએસનો બજાર હિસ્સો 13 ટકા ભારત કરતા થોડો ઓછો છે. જાપાનમાં 5G સ્માર્ટફોનની શિપમેન્ટ 4 ટકા છે. આ યાદીમાં યુકે 3 ટકા સાથે ચોથા ક્રમે છે. અન્ય દેશોનો કુલ હિસ્સો 34 ટકા છે.
Apple પ્રથમ ક્રમાંકે
Apple 5G હેન્ડસેટ શિપમેન્ટમાં વૈશ્વિક અગ્રણી છે. વૈશ્વિક 5G સ્માર્ટફોન માર્કેટમાં તેનો હિસ્સો લગભગ 25 ટકા છે. આમાં iPhone 15 અને iPhone 14 સિરીઝનો સમાવેશ થાય છે. આ પછી સેમસંગ 5G સ્માર્ટફોન શિપમેન્ટમાં બીજા સ્થાને છે. સેમસંગની Galaxy A શ્રેણી અને Galaxy S24 શ્રેણીની ખૂબ જ માંગ છે. Xiaomi ત્રીજા સ્થાને છે. Xiaomiએ ભારતમાં ટ્રિપલ ડિજિટ ગ્રોથ જોયો છે. અહેવાલ મુજબ Vivo ભારતમાં 5G સ્માર્ટફોન વૃદ્ધિને ચલાવવામાં મુખ્ય ખેલાડી તરીકે ઉભરી રહ્યું છે. આ સિવાય મોટોરોલા સહિત કુલ 10 સ્માર્ટફોન બ્રાન્ડ ભારતમાં ઝડપથી 5G સ્માર્ટફોનનું ઉત્પાદન કરી રહી છે.
ભારતમાં 5G નેટવર્કની ઉપલબ્ધતા સાથે 5G સ્માર્ટફોનની માંગ વધી છે. આ વર્ષના પ્રથમ છ મહિનામાં 5G હેન્ડસેટના મામલે ભારતે અમેરિકાને પાછળ છોડી દીધું છે. હાલમાં Jio અને Airtel દ્વારા 5G કનેક્ટિવિટી આપવામાં આવી રહી છે. જ્યારે Vodafone-Idea અને સરકારી ટેલિકોમ કંપની BSNL ટૂંક સમયમાં 5G સેવા ઓફર કરી રહી છે. આવી સ્થિતિમાં આગામી દિવસોમાં ભારતમાં 5G સ્માર્ટફોનના ઉત્પાદન અને વેચાણ બંનેમાં ભારે વધારો થવાની સંભાવના છે. 5G શિપમેન્ટમાં એશિયા પેસિફિકનો હિસ્સો લગભગ 58 ટકા છે. સંશોધન અહેવાલો અનુસાર યુરોપ, મધ્ય પૂર્વ અને આફ્રિકા પ્રદેશોમાં 5G શિપમેન્ટમાં ડબલ ડિજિટ વૃદ્ધિ નોંધાઈ રહી છે. આવી સ્થિતિમાં ભારતમાંથી બાકીના વિશ્વમાં 5G સ્માર્ટફોનની નિકાસ વધી શકે છે.