ભારતના અંતરિક્ષ ક્ષેત્રે એક વધુ ઐતિહાસિક ક્ષણ નજીક છે! ચંદ્રયાન-5 મિશન ભારત માટે એક મહત્ત્વપૂર્ણ મિશન બની શકે છે, જે ચંદ્ર પર વધુ એક મહાન સિદ્ધિ મેળવી શકે છે.
ISRO (ભારતીય અંતરિક્ષ સંશોધન સંસ્થા) દ્વારા અત્યાર સુધીના ચંદ્રયાન મિશન્સ મહત્ત્વપૂર્ણ ઐતિહાસિક કેડી બનાવી ચૂક્યા છે:
- ચંદ્રયાન-1 (2008): ચંદ્રના ધ્રુવ પ્રદેશમાં પાણીની હાજરીની પુષ્ટિ કરી.
- ચંદ્રયાન-2 (2019): જો કે લેન્ડર વિક્રમ સફળતાપૂર્વક લેન્ડિંગ કરી શક્યું ન હતું, તે છતાં ઓર્બિટરે મહત્વપૂર્ણ વૈજ્ઞાનિક ડેટા મોકલ્યો.
- ચંદ્રયાન-3 (2023): ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર સફળ સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરનાર ભારત વિશ્વનું પ્રથમ દેશ બન્યું!
ચંદ્રયાન-5 મિશન વિશે:
જો આ મિશનને લીલીઝંડી આપવામાં આવી છે, તો શક્ય છે કે આ વખતે ISRO ચંદ્રથી નમૂનાઓ (samples) લાવવા પર ધ્યાન આપી શકે. આ મિશન ભારતના વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસ અને અવકાશ ભવિષ્ય માટે એક મોટું પગલું સાબિત થઈ શકે.
ભારતની અવકાશ એજન્સી ઇસરોના અત્યાર સુધી ચંદ્રની સપાટી પર પહોંચેલા તમામ ચંદ્રયાન મિશનમાં ચંદ્ર વિશે કેટલીક નવી શોધો જ નથી થઈ, પરંતુ એક નવો રેકોર્ડ પણ બન્યો છે. પછી ભલે તે ચંદ્ર પર પાણીની હાજરી શોધવાની હોય કે વિશ્વમાં પહેલીવાર ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતરાણ કરવાની હોય. ભારતીય ચંદ્રયાન મિશનને કારણે જ ચંદ્રની સપાટી પર ભારતીય તિરંગો વધુ ઊંચો થયો છે. હવે ભારતે ચંદ્રયાન-5 મિશન મોકલવાની તૈયારીઓ શરૂ કરી દીધી છે.
ઈસરોના ચેરમેન વી. નારાયણ કહે છે કે કેન્દ્ર સરકારે તાજેતરમાં ચંદ્રયાન-5 મિશનને મંજૂરી આપી છે. આ ભારતની ચંદ્રની સપાટી પર માનવીને ઉતારવા માટેની દિશામાં આ એક મોટું પગલું છે.
ભારતનું ચંદ્રયાન-5 મિશન શું છે?
ચંદ્રયાન-5 પહેલા ભારતે ચંદ્રયાન-4 મિશન મોકલવાનું છે. આ ચંદ્રની સપાટી પરથી નમૂનાઓ એકત્રિત કરવા માટે મોકલવામાં આવશે. સરકારે ગયા વર્ષે જ ચંદ્રયાન-4 મિશનને મંજૂરી આપી હતી. આ મિશન ચંદ્ર પર સુરક્ષિત ઉતરાણ અને ત્યારબાદ તેના સુરક્ષિત પરત માટે ક્ષમતા નિર્માણ માટે પૂર્ણ કરવાનું છે. આ સાથે નમૂનાઓ એકત્રિત કરવા માટેની ટેકનોલોજી વિકસાવવાનું પણ લક્ષ્ય છે.
જ્યારે આ પહેલા ભારતે 3 વધુ ચંદ્રયાન મિશન પૂર્ણ કર્યા છે. ભારતનું ચંદ્રયાન-૩ મિશન વિશ્વનું પહેલું ચંદ્ર મિશન હતું જેમાં રોવર ચંદ્રના દક્ષિણ ધ્રુવ પર ઉતર્યું હતું. એટલું જ નહીં આ મિશન સાથે ભારતે ચંદ્રની સપાટી પર સોફ્ટ લેન્ડિંગ કરવાની ક્ષમતા પણ વિકસાવી છે.
ભારત 2035 સુધીમાં માનવીઓને અવકાશમાં મોકલશે
ચંદ્રયાન અને મંગળયાન જેવા મિશનની સાથે ભારત ગગનયાન મિશન પર પણ કામ કરી રહ્યું છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય 2035 સુધીમાં મનુષ્યોને અવકાશમાં મોકલવાનો છે. તે જ સમયે ભારતીય અવકાશ સ્ટેશન સ્થાપિત કરવાનું લક્ષ્ય પણ નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. હાલમાં ફક્ત 3 દેશો જ પોતાના સ્પેસ સ્ટેશન બનાવી શક્યા છે, આ છે અમેરિકા, રશિયા અને ચીન. આ ઇંટરનેશનલ સ્પેસ સ્ટેશનથી અલગ બનેલા સ્પેસ સ્ટેશન છે.
