ISRO ના અધ્યક્ષ એસ સોમનાથે જણાવ્યું હતું કે, ઈસરોએ હાલમાં જ એ જાણવા માટે એક અભ્યાસ હાથ ધર્યો છે કે શું સ્પેસ એજન્સીમાં રોકાણ કરાયેલા નાણાંથી સમાજને કોઈ ફાયદો થયો છે કે નહીં. તેઓ કર્ણાટક રેસિડેન્શિયલ એજ્યુકેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યુટ સોસાયટી KREIS પહોંચ્યા હતા, જ્યાં તેમણે વિદ્યાર્થી સાથે વાતચીત કરી હતી.
સંવાદ સત્ર દરમિયાન એક પ્રશ્ન પર, સોમનાથે કહ્યું કે, અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ISRO પર ખર્ચવામાં આવતા દરેક એક રૂપિયા માટે, સમાજને 2.50 રૂપિયા પાછા મળ્યા છે. આ સત્રનું આયોજન કર્ણાટક સરકારના સમાજ કલ્યાણ વિભાગ અને વિજ્ઞાન અને ટેકનોલોજી વિભાગ દ્વારા કરવામાં આવ્યું હતું. સ્પેસ ટેક્નોલોજીમાં બિઝનેસની તકો માટે ઇકોસિસ્ટમ બનાવીને આ સ્વતંત્રતા પ્રાપ્ત કરી શકાય છે.
સોમનાથે વધુમાં કહ્યું કે, ચંદ્ર સંબંધિત મિશન ખૂબ ખર્ચાળ છે. અને અમે ભંડોળ માટે માત્ર સરકાર પર આધાર રાખી શકતા નથી. આપણે વેપારની તકો ઉભી કરવી પડશે. જો તમે તેને ચાલુ રાખવા માંગતા હો, તો તમારે તેની યોગ્યતા સાબિત કરવી પડશે. નહિતર, જ્યારે અમે કંઈક કરીશું, ત્યારે સરકાર અમને તેને રોકવા માટે કહેશે.
તેમણે એ વાત પર પણ ભાર મૂક્યો કે ISRO અવકાશ સંશોધન કરતાં ઘણું વધારે કરે છે. અન્ય એક પ્રશ્નના જવાબમાં સોમનાથે ઇસરોના પ્રોજેકટના ઉદાહરણો આપ્યા હતા જેનો સીધો ફાયદો લોકોને થાય છે.
ઉદાહરણ તરીકે, અમે માછીમારોને જે સલાહ આપીએ છીએ તેને લો. અમારી સલાહ તેમને જાણવામાં મદદ કરે છે કે માછલી માટે શ્રેષ્ઠ સ્થાનો ક્યાં છે. અમે સમુદ્રની સ્થિતિનું મૂલ્યાંકન કરવા અને વિવિધ પરિમાણોનો અભ્યાસ કર્યા પછી સલાહ આપવા માટે Oceansat નો ઉપયોગ કરીએ છીએ. આ સેવાનો ઉપયોગ કરીને, માછીમારો માત્ર વધુ માછલીઓ પકડી શકતા નથી, પરંતુ તેઓ બોટ માટે જરૂરી ડીઝલની ધણી બચત પણ કરી શકે છે.
જ્યારે તેમના જીવનને પ્રભાવિત કરતી બાબતો વિશે પૂછવામાં આવ્યું ત્યારે, સોમનાથએ કહ્યું કે તેમના શિક્ષકોએ તેમને માર્ગદર્શન આપવામાં ખૂબ મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેણે તેના ભૌતિકશાસ્ત્રના શિક્ષક રાજપ્પા અને ગણિતના શિક્ષક પોલ વિશે વાત કરી, જેમણે તેમને માત્ર સારા ગુણ મેળવવામાં જ નહીં, પણ વિષય પર સારી પકડ મેળવવામાં પણ ઘણી મદદ કરી.
સોમનાથે કહ્યું કે તેઓ હંમેશા તેમના ધોરણ 10ના શિક્ષક ભાગીરથીઅમ્માનો આભારી રહેશે, જેમણે તેમને પ્રથમ વખત IIT વિશે જણાવ્યું અને જેઓ માનતા હતા કે તેઓ એક દિવસ એન્જિનિયર બનશે. તેમણે વિધાર્થીઓને નિષ્ફળતાને પગથિયાં તરીકે ઉપયોગ કરવા વિનંતી કરી. ISROના વડાએ તેના પ્રથમ અવકાશ પ્રોજેક્ટનો ઉલ્લેખ કર્યો – 1990 ના દાયકામાં PSLV ધ્રુવીય ઉપગ્રહ પ્રક્ષેપણ વાહન – જે ઊંચાઈ નિયંત્રણ સમસ્યાને કારણે નિષ્ફળ ગયું હતું.
પરંતુ સૌથી મહત્વની બાબત એ હતી કે અમે તેને યોગ્ય બનાવવા અને ફરીથી સફળતાપૂર્વક લોન્ચ કરવા માટે આગામી 10 મહિનામાં ખૂબ જ સખત મહેનત કરી. હું તે નિષ્ફળતામાંથી ઘણી વસ્તુઓ શીખ્યો, ખાસ કરીને દ્રઢતાનું મહત્વ.
