ઓલપાડ તાલુકાના તેનાગામે સ્તેનેશ્વર મહાદેવનું મંદિર આવેલુ છે. મહાદેવજીનું સ્વયંભુ પ્રગટ શિવલિંગ બ્રહ્મા, વિષ્ણુ, મહેશ એમ ત્રિલિંગ સ્વરૂપે બિરાજમાન છે. ઓલપાડ તાલુકાના દરિયા કિનારે આવેલા તેના ગામે આદિ અનાદિ કાળથી બિરાજમાન સ્તેનેશ્વર મહાદેવના મંદિરનો ઇતિહાસ રોચક છે. શ્રી સ્કંદપુરાણના તાપી મહાત્મ્યેમાં વર્ણીત ગાથા અનુસાર અહીં શ્રી સ્તેનેશ્વર, દર્ભેશ્વર અને પિંડેશ્વર મહાદેવજીના સ્વયંભૂ લિંગનું અનેરુ મહાત્મ્ય છે. આજે દેવદર્શનમાં સ્તેનેશ્વર મહાદેવના દર્શન કરી ધન્ય થઈશુ.
સ્તેનેશ્વર મહાદેવજીનું આ પ્રાચીન મંદિર, જે ઓલપાડ તાલુકામાં દરિયા કિનારે આવેલું છે, ધાર્મિક અને ઐતિહાસિક દ્રષ્ટિએ મહત્ત્વ ધરાવે છે. તે મંદિરના ઇતિહાસને સમુદ્ર મંથન સાથે જોડવામાં આવે છે, જે ભારતીય પૌરાણિક કથાઓમાં અત્યંત મહત્વપૂર્ણ ઘટના ગણાય છે. સમુદ્ર મંથનના પ્રસંગે મહાદેવજી દ્વારા હલાહલ विषનું પાન કરવાથી તેમનું નિલકંઠ સ્વરૂપ પ્રસ્થાપિત થયું હતું.
આ મંદિર સુરત શહેરની નજીક છે, જે મુસાફરો અને શ્રદ્ધાળુઓ માટે સરળતાથી પહોંચી શકાય તેવા સ્થળે સ્થિત છે. દરિયા કાંઠા પર આવેલું આ મંદિર તેની વૈભવી શાંતિપૂર્ણ વાતાવરણ અને આધ્યાત્મિક ચેતનાને કારણે શ્રદ્ધાળુઓને આકર્ષે છે.
આ મંદિરનો ઈતિહાસ તે વિસ્તારના લોકોને ગૌરવભર્યું વારસો પ્રદાન કરે છે અને દરિયા કાંઠાના અનોખા સૌંદર્યને જોડી દેવાથી તેનું મહત્વ વધે છે. જો તમને વધુ વિગતો અથવા આ સ્થાનને અગ્રેસર બનાવવાં અંગે માહિતી જોઇતી હોય, તો હું વધુ માહિતી પ્રદાન કરીશ.
મહાસાગરનું મંથન દેવો અને દાનવોએ કર્યું હતું ત્યારે અમૃત પાત્ર લઈને ધન્વંતરિ ભગવાન પોતે બહાર નીકળ્યા હતા. તે સમયે હર્ષ વિભોર પામેલા દેવતાઓએ બ્રહ્મદેવને કહ્યું હતું કે સર્વ લોકોને દુર્લભ અમૃત પ્રાપ્ત થયું છે. તો તેનું સેવન કોઈ પવિત્ર તીર્થમાં સ્નાન બાદ કરીએ. એટલે બ્રહ્મદેવે કહ્યુ કે સૂર્યપુત્રી તાપી સમુદ્રના સંગમ સ્થાન સિવાય બીજું કોઈ શ્રેષ્ઠ તીર્થ નથી એટલે ત્યાં અમૃત પાન કરવાથી તમારું કલ્યાણ થશે. તાપી સમુદ્રનો સંગમ એ તો અમૃતોમાં પણ ઉત્તમરૂપ છે. આ સાંભળી બ્રહ્મા સહિત તમામ દેવો સૂર્ય પુત્રી તાપી નદીના તટે આવ્યા હતા.
સ્તેનેશ્વર તીર્થ પર અમૃત પાન કરાવ્યુ
આજ જગ્યા પર ભગવાન વિષ્ણુએ તપસ્યા કરી વિશ્વને મોહિત કરે તેવી માયા સર્જી તે માયાથી મોહિત થઈ દાનવોએ અમૃતકુંભ વૈષ્ણવીને આપી દીધો તે વૈષ્ણવી માયારૂપી વિષ્ણુ ભગવાને અમૃતકુંભ લઈ સ્તેનેશ્વર તીર્થ પર અમૃત પાન કરાવ્યુ હતું તેથી આ દેવોને આનંદ આપવાનું તીર્થરાજ કહેવાયું એટલે સ્તેનેશ્વર તીર્થ સર્વ મનોરથો પૂર્ણ કરનાર ગણાય છે. તેનાગામે બિરાજમાન પ્રાચીન મહાદેવ મંદિરમાં બ્રહ્મા, વિષ્ણુ અને મહેશ ત્રિલિંગ સ્વરૂપમાં વિભાજિત છે. એટલે તેમને ગુરુ દત્તાત્રેય સ્વરૂપ પણ ગણવામાં આવે છે.
માંસપિંડ સ્વરૂપમાંથી મુક્તિ મેળવી નવુ રૂપ પ્રાપ્ત કર્યું
સ્તેનેશ્વર મહાદેવના દર્શન માત્રથી સામૂહિક પાપ ધોવાઈ જાય છે. માગસર સુદ એકાદશી, મૌની એકાદશી, મોક્ષદા એકાદશીથી અતિપાપી પણ સ્વર્ગમાં જાય છે એવો તેનો મહિમા છે. સ્તેનેશ્વર મહાદેવ મંદિર નજીક પિંડેશ્વર મહાદેવ આવેલુ છે. મુનિશ્રેઠ લોમેશના શ્રાપથી માંસપિંડ થઈ ગયેલા ગાંધર્વએ પણ સ્તેનેશ્વર તીર્થમાં માંસપિંડ સ્વરૂપમાંથી મુક્તિ મેળવી નવુ રૂપ પ્રાપ્ત કર્યું હતું.
બાર જ્યોતિલિંગ પછી આ ત્રણ મહાદેવનો ઉલ્લેખ
વિશ્વની અતિ પ્રાચીન સૂર્ય તાપી નદીના કિનારે સમુદ્રના સંગમ સ્થાન તરીકે જાણીતા સમુદ્રના કિનારે આવેલા સ્તેનેશ્વર મહાદેવની ગાથા રોચક છે. સ્કંધ પુરાણ અંતર્ગત તાપી પુરાણમાં સ્તેનેશ્વર મહાદેવ, દરભેશ્વર મહાદેવ, તથા પિંડેશ્વર મહાદેવનો મહિમા વર્ણવવામાં આવ્યો છે. કહેવાય છે કે બાર જ્યોતિલિંગ પછી આ ત્રણ મહાદેવનો ઉલ્લેખ જોવા મળે છે. સ્તેનેશ્વર મહાદેવ સાક્ષાત બિરાજમાન છે. શ્રાવણ માસ તેમજ શિવરાત્રિમાં દૂરદૂરથી ભક્તો દર્શન કરવા માટે અહિં આવે છે. અને પોતાની મનોકામના પૂર્ણ કરે છે.
સ્તેનેશ્વર મહાદેવનું ત્રીલીંગ સ્વરૂપ તેમના વિશિષ્ટત્વનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે, જે ભારતીય શ્રાવણ પરંપરામાં અત્યંત મહત્ત્વ ધરાવે છે. આ મંદિર ભક્તજનો માટે મનોકામનાઓ પૂર્ણ કરવાનો પવિત્ર સ્થાનક માનવામાં આવે છે. શ્રાવણ માસમાં અહીં એક વિશેષ વાતાવરણ જોવા મળે છે, જ્યાં શિવભક્તો પરિવાર સાથે ઉમટી આવે છે, પ્રાર્થના કરે છે અને પોતાની શ્રદ્ધા વ્યક્ત કરે છે.
તાપી નદી અને સમુદ્રના સંગમ તટે સ્થિત આ મંદિરનું આધ્યાત્મિક મહત્વ છે, જેનો ઉલ્લેખ પૌરાણિક કથાઓમાં જોવા મળે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે અહીંના મહાદેવ ભક્તોના પાપોનો નાશ કરીને તેમને શાંતિ અને પરમ ધ્યેય તરફ આગળ વધવા પ્રેરે છે.
આ સ્થાન એક આસ્થાનું કેન્દ્ર છે, જ્યાં સ્થાનિકો અને વિદેશી ભક્તો મોટી સંખ્યામાં દર્શન કરવા માટે આવે છે. અહીંના શિવલિંગના દર્શન કરવાથી ભક્તો ધન્યતા અને માનસિક શાંતિ અનુભવે છે. આ સ્થળના શાંતિપૂર્ણ અને પવિત્ર વાતાવરણને કારણે તે શ્રદ્ધાળુઓ માટે એક અનોખું આધાર બની રહ્યું છે.
