મંગળ પર શ્વાસ શક્ય છે. હા, ભવિષ્યમાં લાલ ગ્રહ મંગળ મનુષ્ય માટે રહેવા યોગ્ય બની શકે છે. ત્યાં શ્વાસ લેવાનું શક્ય બની શકે છે. એક અભ્યાસમાં આ વાત સામે આવી છે, જેના આધારે એક ખાસ વસ્તુ છે જે ચીનના વૈજ્ઞાનિકોના હાથમાં આવી છે. આ વસ્તુ એન્ટાર્કટિકાના રણમાંથી મળી આવી હતી. આ વસ્તુ એક પ્રકારની ‘શેવાળ’ છે, જે મંગળ પર ટકી શકે છે.
ચીનના નિષ્ણાતોનું માનવું છે કે સિન્ટ્રિચિયા કેનિનરવિસ નામના આ શેવાળમાં લાલ ગ્રહની કઠોર પરિસ્થિતિમાં પણ ટકી રહેવાની ક્ષમતા છે. આ શેવાળ કઠોર પરિસ્થિતિઓમાં પણ મળી શકે છે. ગરમ રણ હોય કે બરફીલા, આ શેવાળ મળી જશે. જો કે આ શેવાળ ખાદ્ય નથી, તે માનવો માટે હવા અને પાણી માટે ઓક્સિજન ઉત્પન્ન કરવાનો માર્ગ હોઈ શકે છે. ફક્ત તેની સહાયથી જ લાલ ગ્રહ પર જીવનની ઉત્પત્તિ શક્ય છે. આનાથી લાલ ગ્રહ મનુષ્યો માટે રહેવા યોગ્ય બની શકે છે.
MOSS IN SPACE #MARSMOSS
Scientists discover Antarctic desert moss that ‘can survive on Mars’ in major step towards making Red Planet habitable.
The breakthrough discovery could get humans living on Mars sooner than first thought.
Source: @TheSun https://t.co/tamazyNpzH
Read… https://t.co/2uAnqhGzlu pic.twitter.com/E4vrGrGTQQ
— Top Science (@isciverse) July 2, 2024
કાળને મંગળ-ચંદ્ર પર લઈ જવાની યોજના
ચીનના અવકાશ વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા કરવામાં આવેલા સંશોધનના પરિણામો ધ ઈનોવેશન જર્નલમાં પ્રકાશિત થયા હતા. આમાં વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું છે કે તે -80 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાનમાં લગભગ 5 વર્ષ અને -196 ડિગ્રી સેલ્સિયસ તાપમાનમાં 30 દિવસ સુધી જીવિત રહી શકે છે. તે એન્ટાર્કટિકા અને મોજાવે રણ જેવા કઠોર વાતાવરણમાં જોવા મળે છે.
શેવાળ પર વિવિધ પ્રકારના સંશોધન કર્યા પછી, વૈજ્ઞાનિકોએ છોડને મંગળ પર જોવા મળેલી પરિસ્થિતિઓમાં રાખ્યો અને અપેક્ષિત પરિણામો પ્રાપ્ત કરવામાં સફળતા મેળવી. આમાં 95 ટકા કાર્બન ડાયોક્સાઇડ વાતાવરણ, અત્યંત પરિવર્તનશીલ તાપમાન અને અલ્ટ્રાવાયોલેટ કિરણોત્સર્ગના ઉચ્ચ સ્તરનો સમાવેશ થાય છે.
વૈજ્ઞાનિકોએ આશા વ્યક્ત કરી હતી કે આ શેવાળને મંગળ અથવા ચંદ્ર પર લઈ જઈ શકાય છે, જેથી અવકાશમાં છોડના વસવાટ અને વિકાસની શક્યતાઓ પર સંશોધન કરી શકાય, કારણ કે મંગળ પર જીવનની શક્યતા હજુ 100% નિશ્ચિત નથી.
મંગળ પર જીવન શોધવાનો માર્ગ હજુ લાંબો છે
યુનિવર્સિટી ઓફ ફ્લોરિડાના પ્રોફેસર સ્ટુઅર્ટ મેકડેનિયેલે ધ ગાર્ડિયનને જણાવ્યું હતું કે ચાઈનીઝ વૈજ્ઞાનિકો દ્વારા કરવામાં આવેલ આ પ્રયોગ એક મહત્વપૂર્ણ પહેલ છે, પરંતુ સંશોધનના પરિણામો એ સંકેત આપતા નથી કે મંગળ પર જોવા મળતી કઠોર પરિસ્થિતિઓમાં શેવાળ ઓક્સિજન ઉત્પાદનનો મહત્વપૂર્ણ સ્ત્રોત બની શકે છે. તેમ જ તેઓ એવું દર્શાવતા નથી કે રણના શેવાળ મંગળ પર પ્રજનન અને ફેલાવી શકે છે.
મંગળ પર જીવન શોધવા માટે હજી લાંબી મજલ કાપવાની છે, પરંતુ આ રણની શેવાળ ભવિષ્યમાં મંગળને માનવજાત માટે રહેવા યોગ્ય બનાવવાની આશા આપે છે. આ સમાચાર એવા સમયે આવ્યા છે જ્યારે નવા પરીક્ષણો દર્શાવે છે કે મંગળ પર રહેતા લોકો પોતાનો ખોરાક જાતે ઉગાડી શકે છે. લંડન સ્થિત ગ્રીનવિચ યુનિવર્સિટીના નિષ્ણાત બેન્ઝ કોટઝેન કહે છે કે મંગળ પર સ્થાયી થવા માટે લોકોએ ત્યાં પોતાનો ખોરાક ઉગાડવો પડશે. નાસા આગામી કેટલાક દાયકાઓમાં સૂર્યથી દૂર ચોથા ગ્રહ પર વસાહતો સ્થાપિત કરવા માંગે છે.
