પાકિસ્તાનની ગરીબી, દુર્દશા અને રાજકીય અસ્થિરતા જાણીતી છે. હવે પાકિસ્તાન(Pakistan) BRICSમાં પ્રવેશ માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યું છે. ચીન પણ તેની એન્ટ્રી કરાવવા માટે તમામ પ્રયાસ કરી રહ્યું છે. દક્ષિણ આફ્રિકામાં 22થી 24 ઓગસ્ટ દરમિયાન 15મી BRICS સમિટ યોજાવા જઈ રહી છે. દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી પણ આ કોન્ફરન્સમાં ભાગ લેવા માટે દક્ષિણ આફ્રિકા જશે. એવી પણ ચર્ચા છે કે આ દરમિયાન પીએમ મોદી અને ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગની મુલાકાત થઈ શકે છે. જો કે તેની સત્તાવાર પુષ્ટિ હજુ સુધી કરવામાં આવી નથી.
પાકિસ્તાને વિવિધ મંચો પરથી ઘણી વખત બ્રિક્સમાં સામેલ થવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી છે. જો કે તેણે સત્તાવાર BRICSમાં સામેલ થવા માટે હજુ સુધી અરજી કરી નથી, પરંતુ પાકિસ્તાનનો ખાસ મિત્ર ચીન BRICSનો મહત્વપૂર્ણ ભાગ છે. એટલા માટે માનવામાં આવે છે કે ચીન પાકિસ્તાનને BRICSમાં સામેલ કરવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે.
BRICSમાં PM મોદીએ પાકને આતંકવાદની માતા ગણાવી હતી
ભારતના પાડોશી દેશ પાકિસ્તાનની ઈચ્છાને તમે આ રીતે સમજી શકો છો કે એક રિપોર્ટ અનુસાર, ગયા વર્ષે પાકિસ્તાનના વિદેશ મંત્રાલય તરફથી નિવેદન આવ્યું હતું કે તે માત્ર એક દેશને કારણે આ સંગઠનમાં સામેલ થઈ શકતું નથી. પાકિસ્તાને ભલે નામ ન લીધું હોય, પરંતુ તેનો સંદર્ભ માત્ર ભારતનો હતો.
હવે આ નિવેદનને એક વર્ષ વીતી ગયું છે અને ફરી એકવાર પાકિસ્તાને આ સંગઠનમાં સામેલ થવાની ઈચ્છા વ્યક્ત કરી છે. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે આ એ જ બ્રિક્સ સંગઠન છે, જેના પ્લેટફોર્મ પરથી વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ એક સમયે પાકિસ્તાનને આતંકવાદની માતા ગણાવ્યું હતું.
શા માટે પાકિસ્તાન BRICS માં જોડાવા માંગે છે?
બ્રિક્સ વિશ્વનું એક શક્તિશાળી સંગઠન છે અને ભારત તેમાં સામેલ છે. આવી સ્થિતિમાં પાકિસ્તાનના હૃદયમાં આ સંગઠનમાં જોડાવાનો સંઘર્ષ અનિવાર્ય છે. પાકિસ્તાન દરેક રીતે ભારતની બરાબરી કરવાનો પ્રયાસ કરે છે અને આ માટે તેને ચીનનું સમર્થન મળે છે.
એક મહત્વનું કારણ પાકિસ્તાનની ખરાબ સ્થિતિ પણ છે. પાકિસ્તાન જાણે છે કે બ્રિક્સ સંગઠન સાથે જોડાયેલા દેશો ઝડપથી વિકાસ કરી રહ્યા છે. આવી સ્થિતિમાં તેમનું માનવું છે કે જો તેઓ આ સંગઠનમાં જોડાય છે તો અન્ય દેશો તેમની મદદ કરશે અને તેમના ભાગીદાર ચીન તેમને બ્રિક્સ બેંક લોન અપાવશે. આ લોનથી પાકિસ્તાનની અર્થવ્યવસ્થા પાટા પર આવી શકે છે.
ભારત બ્રિક્સ સંગઠનના સૌથી મજબૂત સભ્યોમાંથી એક છે. એક કારણ એ પણ છે કે તે ચીનની મદદથી આ સંગઠનમાં ભારતને નુકસાન કરવાનો પ્રયાસ કરશે. ચીનનો પણ આ ઇરાદો ઘણા સમયથી છે. તેથી, બ્રિક્સ સંગઠનનું વિસ્તરણ કરીને, તે એવા દેશોને ઉમેરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યું છે, જેમના ભારત સાથેના સંબંધો સારા નથી.
ભારત પાકિસ્તાનને સામેલ થવાથી કેમ રોકી રહ્યું છે?
પહેલું કારણ એ છે કે ભારતનો પાકિસ્તાન સાથે ઘણા મુદ્દાઓ પર વિવાદ છે. આવી સ્થિતિમાં, જો પાકિસ્તાન બ્રિક્સનું સભ્ય બને છે, તો ઘણા મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં બંને દેશો વચ્ચે ટકરાવની સ્થિતિ સર્જાશે. આ સંસ્થાની પ્રતિષ્ઠાને અસર કરશે.
જો કોઈ સંસ્થા વિસ્તરણ કરે છે, તો તે એવા દેશોને સામેલ કરવા માંગે છે, જે વિશ્વમાં રાજકીય વિશ્વસનીયતા ધરાવે છે. એવો દેશ નથી જે રાજકીય રીતે અસ્થિર હોય અને વિશ્વમાં નકારાત્મક છબી ધરાવતો હોય. પાકિસ્તાન પાસે ન તો અર્થતંત્રની શક્તિ છે કે ન તો રાજકીય મહત્વ, આવી સ્થિતિમાં ભારત તેને સંગઠનનો ભાગ બનાવવા માટે ક્યારેય સહમત નહીં થાય.