રિઝર્વ બેંકે (RBI)પ્રીપેડ પેમેન્ટ ઇન્સ્ટ્રુમેન્ટ (PPI) ધારકોને તૃતીય-પક્ષ મોબાઇલ એપ્લિકેશન દ્વારા UPI ચૂકવણી કરવા અને પ્રાપ્ત કરવાની મંજૂરી આપી હતી. તૃતીય-પક્ષ UPI એપ્લિકેશન દ્વારા યુનિફાઈડ પેમેન્ટ્સ ઈન્ટરફેસ (UPI) ચૂકવણી/કેવાયસી પ્રીપેઈડ પેમેન્ટ ઈન્સ્ટ્રુમેન્ટ્સ (PPIs) થી સક્ષમ કરવાનો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે, કેન્દ્રીય બેંકે પરિપત્રમાં જણાવ્યું હતું.
“એક PPI ઇશ્યુઅર તેના ગ્રાહક PPI ને તેના UPI હેન્ડલ સાથે લિંક કરીને ફક્ત તેના સંપૂર્ણ-KYC PPI ના ધારકોને UPI ચૂકવણી કરવા સક્ષમ બનાવશે. ઇશ્યુઅરની અરજી પર PPI થી UPI વ્યવહારો ગ્રાહકના હાલના PPI ઓળખપત્રોનો ઉપયોગ કરીને પ્રમાણિત કરવામાં આવશે,” તે જણાવ્યું હતું. આ રીતે, આવા વ્યવહાર UPI સિસ્ટમ સુધી પહોંચે તે પહેલાં તેને પૂર્વ-મંજૂર કરવામાં આવશે.
RBIએ જણાવ્યું હતું કે, PPI ઇશ્યુઅર, પેમેન્ટ સિસ્ટમ પ્રદાતા તરીકે તેની ક્ષમતામાં કોઈપણ બેંક અથવા અન્ય કોઈપણ PPI જારીકર્તાના ઓન-બોર્ડ ગ્રાહકો ન હોવા જોઈએ. RBIના નિર્ણયનો ઉદ્દેશ્ય PPI ધારકોને ગિફ્ટ કાર્ડ્સ, મેટ્રો રેલ કાર્ડ્સ અને ડિજિટલ વૉલેટ્સ વગેરેમાં વધુ સુગમતા પ્રદાન કરવાનો છે. હાલમાં, બેંક ખાતામાંથી UPI ચુકવણીઓ તે બેંકની અથવા કોઈપણ તૃતીય-પક્ષ એપ્લિકેશન પ્રદાતાની UPI એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરીને કરી શકાય છે.
જો કે PPI ને UPI ચૂકવણી ફક્ત PPI જારીકર્તા દ્વારા પ્રદાન કરવામાં આવેલ મોબાઇલ એપ્લિકેશનનો ઉપયોગ કરીને કરી શકાય છે. UPI એ ઈન્સ્ટન્ટ રીઅલ-ટાઇમ પેમેન્ટ સિસ્ટમ(IRTPS) છે જે નેશનલ પેમેન્ટ્સ કોર્પોરેશન ઓફ ઈન્ડિયા દ્વારા મોબાઈલ ફોન દ્વારા આંતર-બેંક વ્યવહારોની સુવિધા માટે વિકસાવવામાં આવી છે. PPI એ એવા સાધનો છે જે માલસામાન અને સેવાઓની ખરીદી, નાણાકીય સેવાઓનું સંચાલન અને તેમાં સંગ્રહિત મૂલ્ય સામે રેમિટન્સની સુવિધાને સક્ષમ કરે છે.
