અયોધ્યા નગરીમાં આજથી શ્રી રામ જન્મભૂમિ ખાતે પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા મહોત્સવ શરૂ થઈ છે. શ્રી રામ જન્મભૂમિ ખાતે 3 જૂને સવારે 6:30 વાગ્યે બીજો પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા સમારોહ શરૂ થયો છે. 3 જૂનથી શરૂ થઈને 5 જૂન સુધી ચાલુ રહેનારા આ સમારોહમાં રામ જન્મભૂમિના પહેલા માળે આવેલા રામ દરબારના આઠ મંદિરો, પરકોટા, શિવલિંગ, ગણપતિ, હનુમાન, સૂર્ય, ભગવતી અને અન્નપૂર્ણાના છ મંદિરો, શેષાવતાર મંદિર સહિત દેવતાઓની મૂર્તિઓની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા થશે. રામ મંદિરને સુંદર રોશનીથી શણગારવામાં આવ્યું છે.
22 જાન્યુઆરી 2024ના રોજ ભગવાન શ્રી રામને બાલક રામ તરીકે સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા હતા. હવે બીજી પ્રાણ પ્રતિષ્ઠામાં ભગવાન રામને રાજા તરીકે સ્થાપિત કરવામાં આવશે. રામ મંદિરના પહેલા માળે રાજા રામનો દરબાર હશે. આ દરબારમાં ભગવાન રામ તેમના નાના ભાઈ લક્ષ્મણ, ભરત, શત્રુઘ્ન, માતા જાનકી અને સેવક હનુમાન સાથે હાજર રહેશે. અયોધ્યા પહોંચતા ભક્તોમાં અનેરો ઉત્સાહ જોવા મળી રહ્યો છે. રામલલાના દર્શન કર્યા પછી ભક્તો રાજા રામની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠાને લઈને ઉત્સાહિત છે.
કેવી છે સુરક્ષા વ્યવસ્થા ?
રાજા રામની સાથે સાત અન્ય ઉપ-મંદિરોમાં સ્થાપિત મૂર્તિઓનું પણ અભિષેક કરવામાં આવશે. આમાં કિલ્લાના ઉત્તર-પૂર્વ ખૂણામાં શિવલિંગ, અગ્નિ ખૂણામાં પ્રથમ પૂજા પામેલા શ્રી ગણેશ, દક્ષિણ હાથની મધ્યમાં મહાબલી હનુમાન, દક્ષિણ-પશ્ચિમ ખૂણામાં દૃશ્યમાન દેવ સૂર્ય, ઉત્તર-પશ્ચિમ ખૂણામાં મા ભગવતી અને ઉત્તર હાથની મધ્યમાં અન્નપૂર્ણા માતાની મૂર્તિનું અભિષેક કરવામાં આવશે. આ સાથે મુખ્ય મંદિરના પહેલા માળે રામ દરબાર અને કિલ્લાના દક્ષિણ-પશ્ચિમ ખૂણામાં શેષાવતાર મૂર્તિનું અભિષેક કરવામાં આવશે.
#WATCH | Ayodhya, UP | Shri Ram Janmbhoomi temple is illuminated with beautiful lights ahead of the Pran Pratishtha ceremony of Ram Darbar, scheduled for today, June 3. pic.twitter.com/nESAOsQVZm
— ANI (@ANI) June 2, 2025
રામલલ્લાની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠાના 16 મહિના પછી રાજા રામની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા
અયોધ્યા નગરીમાં રામલલ્લાની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા સમારોહના 16 મહિના પછી અયોધ્યામાં સંપૂર્ણ રીતે બંધાયેલા ભવ્ય રામ મંદિરની બીજી પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા અને અભિષેક સમારોહની તૈયારીઓ પૂર્ણ થઈ ગઈ છે. ગયા વર્ષે લોકસભા ચૂંટણી પહેલા ભગવાન રામલલ્લાની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા 22 જાન્યુઆરીએ કરવામાં આવી હતી. આ કાર્યક્રમમાં 8000થી વધુ લોકોએ ભાગ લીધો હતો. તેના મુખ્ય મહેમાન વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી હતા. આ વખતે મુખ્યમંત્રી યોગી આદિત્યનાથ મુખ્ય મહેમાન તરીકે હાજર રહેશે.
સુપ્રીમ કોર્ટના નિર્ણય પછી અયોધ્યામાં રામ મંદિર ભવન નિર્માણ સમિતિની રચના કરવામાં આવી હતી. તેનું સંચાલન પ્રધાનમંત્રીના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય સચિવ નૃપેન્દ્ર મિશ્રા કરી રહ્યા છે. રામ મંદિરના પહેલા માળે રાજા રામનો દરબાર હશે. અહીં બધા દરવાજા સ્થાપિત કરવામાં આવ્યા છે. કિલ્લાની મધ્યમાં બનેલા છ પૂરક મંદિરો અને સપ્ત ઋષિઓના સાત મંદિરોમાં દરવાજા સ્થાપિત કરવાનું કામ પણ પૂર્ણ થઈ ગયું છે. શિવ મંદિરમાં શિવલિંગ સ્થાપિત કરવાનું કામ ચાલી રહ્યું છે. શ્રી રામ જન્મભૂમિના 2.77 એકર પર બનેલા રામ મંદિરના પહેલા માળે ભગવાન શ્રી રામ, માતા જાનકી અને તેમના ત્રણ નાના ભાઈઓ અને હનુમાનજીની મૂર્તિઓ સ્થાપિત કરવામાં આવી છે. તેની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા થવાની છે. રામ મંદિર પરંપરાગત નાગર શૈલીમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. પૂર્વથી પશ્ચિમમાં તેની લંબાઈ 380 ફૂટ, પહોળાઈ 250 ફૂટ અને ઊંચાઈ 161 ફૂટ છે. તેમાં કુલ 392 સ્તંભો અને 44 દરવાજા છે.
અયોધ્યાના મહાન પંડિતોએ નક્કી કર્યું છે મુહૂર્ત
22 જાન્યુઆરી 2024 ના રોજ ભગવાન રામ લલ્લાની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા માટે મુહૂર્ત કાશીના વિદ્વાન પંડિતો દ્વારા નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું, પરંતુ આ વખતે જે પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા થવા જઈ રહી છે તે માટેનું મુહૂર્ત અયોધ્યાના વિદ્વાનો દ્વારા નક્કી કરવામાં આવ્યું છે. અયોધ્યાના પ્રખ્યાત આચાર્યો, પંડિત પ્રદીપ શર્મા, આચાર્ય રાકેશ તિવારી અને આચાર્ય રઘુનાથ દાસ શાસ્ત્રીએ પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા માટે મુહૂર્ત નક્કી કર્યું છે. ગંગા દશેરા પણ 5 જૂને છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, દ્વાપર યુગ ગંગા દશેરાથી શરૂ થાય છે. રામેશ્વરમની સ્થાપના પણ આ દિવસે થઈ હતી.
પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા સમારોહમાં કયા વિધિઓ અને કાર્યક્રમો ?
2 જૂનના રોજ માતૃ શક્તિ જળ કળશ યાત્રા સરયુ નદીના કિનારેથી શરૂ થઈ હતી. કળશ યાત્રાના બીજા દિવસે 3 જૂન, જ્યેષ્ઠ શુક્લ અષ્ટમીથી શરૂ થતી ત્રણ દિવસીય ઘટના, 5 જૂન, દશમીના રોજ પૂજા, ભોગ અને આરતી સાથે સમાપ્ત થશે. આ વિધિઓ 5 જૂનના રોજ સવારે 6:30 વાગ્યે શરૂ થશે અને 11:20 વાગ્યા સુધી ચાલુ રહેશે. અભિજીત મુહૂર્ત સવારે 11:25 થી 11:40 વાગ્યા સુધી છે. આ અભિજીત મુહૂર્તમાં રાજા રામની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા થશે.
જાણો કોણ છે તે વિદ્વાન પંડિત જે પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા કરશે.
ચંદૌલીના મહાન વિદ્વાન પંડિત, પંડિત જયપ્રકાશ તિવારી, 101 વૈદિક આચાર્યો સાથે મળીને આઠેય મંદિરોમાં દેવતાઓની મૂર્તિઓની પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા એક સાથે કરશે.
મુખ્ય યજમાન કોણ હશે, બીજી વખત કોને આ લહાવો મળી રહ્યો છે?
22 જાન્યુઆરી 2024 ના રોજ યોજાયેલા પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા સમારોહમાં મુખ્ય યજમાન શ્રી રામ જન્મભૂમિ તીર્થ ક્ષેત્ર ટ્રસ્ટના સભ્ય ડૉ. અનિલ મિશ્રા તેમની પત્ની સાથે હતા. આ વખતે પણ ડૉ. અનિલ મિશ્રાને આ લહાવો મળી રહ્યો છે. ડૉ. મિશ્રા બીજા પ્રાણ પ્રતિષ્ઠા સમારોહના પણ યજમાન બનશે.
