ઇસરો, એક્સિઓમ સ્પેસ અને સ્પેસએક્સની મહેનતને કારણે એક્સ-04 મિશન પાછું ટ્રેક પર આવી ગયું છે. 19 જૂન 2025ના આ લોન્ચિંગ માત્ર એક વૈજ્ઞાનિક સિદ્ધિ જ નહીં પરંતુ ભારત માટે ગર્વની ક્ષણ પણ હશે. ઝ્વેઝદા મોડ્યુલની તપાસ ચાલી રહી છે, પરંતુ મિશનને સુરક્ષા સાથે આગળ ધપાવવામાં આવી રહ્યું છે.
અવકાશની દુનિયામાં એક મોટા સમાચાર આવ્યા છે. તાજેતરમાં ભારતીય અવકાશ સંશોધન સંગઠન (ઇસરો), એક્સિઓમ સ્પેસ અને સ્પેસએક્સ વચ્ચે એક બેઠક યોજાઈ હતી, જેમાં મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં આવ્યા હતા. આ બેઠકમાં પુષ્ટિ કરવામાં આવી હતી કે ફાલ્કન 9 રોકેટમાં પ્રવાહી ઓક્સિજન લીક થવાની સમસ્યા દૂર થઈ ગઈ છે. ઉપરાંત Ax-04 મિશન માટે નવી તારીખ 19 જૂન 2025 નક્કી કરવામાં આવી છે.
પ્રવાહી ઓક્સિજન લીકની સમસ્યા હલ થઈ
ગયા અઠવાડિયે 10 જૂન, 2025 ના Axiom-4 મિશનનું લોન્ચિંગ મુલતવી રાખવામાં આવ્યું હતું કારણ કે ફાલ્કન 9 રોકેટમાં પ્રવાહી ઓક્સિજન લીક મળી આવ્યું હતું. રોકેટના બૂસ્ટરમાં લીક મળી આવ્યું હતું, જેના કારણે લોન્ચિંગ અટકાવવાની ફરજ પડી હતી. ISRO, Axiom Space અને SpaceX ના નિષ્ણાતોએ સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવા માટે સાથે મળીને કામ કર્યું હતું.
બેઠકમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે લીકનું સમારકામ પૂર્ણ થઈ ગયું છે. રોકેટના બૂસ્ટરની ફરીથી તપાસ કરવામાં આવી હતી અને તે હવે સલામત છે. ISRO ના અધ્યક્ષે આ નિર્ણયની પ્રશંસા કરી હતી અને કહ્યું હતું કે સલામતી પહેલા આવે છે. આ પછી ટીમે મિશન ફરી શરૂ કરવાની યોજના બનાવી હતી.
Zvezda સર્વિસ મોડ્યુલની તપાસ
બીજી બાજુ Axiom Space, NASA ના સહયોગથી આંતરરાષ્ટ્રીય અવકાશ મથક (ISS) પર Zvezda સર્વિસ મોડ્યુલમાં દબાણ વિસંગતતાની તપાસ શરૂ કરી છે. આ મોડ્યુલ રશિયાનો ભાગ છે. તેનું તાજેતરમાં સમારકામ કરવામાં આવ્યું હતું.
એક્સિઓમ સ્પેસે જણાવ્યું હતું કે તેઓ આ સમસ્યાના ઉકેલ માટે નાસા સાથે કામ કરી રહ્યા છે. મિશનની સલામતી માટે આ તપાસ જરૂરી છે. હજુ સુધી કોઈ મોટો ખતરો નથી, પરંતુ સાવચેતી રાખવામાં આવી રહી છે.
એક્સ-04 મિશન માટે નવી તારીખ: 19 જૂન, 2025
એક્સિઓમ સ્પેસે હવે એક્સ-04 મિશન માટે 19 જૂન, 2025 ની નવી લોન્ચ તારીખ નક્કી કરી છે. આ મિશન ભારતીય અવકાશયાત્રી શુભાંશુ શુક્લા સહિત ચાર લોકોને ISS પર લઈ જશે. આ લોન્ચ ફ્લોરિડાના કેનેડી સ્પેસ સેન્ટરથી થશે.
ફાલ્કન 9 રોકેટ અને ડ્રેગન અવકાશયાનનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. આ મિશનમાં વૈજ્ઞાનિક પ્રયોગો અને અવકાશમાં માનવ જીવનનો અભ્યાસ શામેલ છે. શુભાંશુ શુક્લા ભારતના પ્રથમ ગગનયાત્રી હશે, જે આ મિશન દ્વારા અવકાશમાં જશે.
તાજેતરના પડકારો અને સફળતા
અગાઉ એક્સ-04 મિશનનું લોન્ચિંગ ઘણી વખત મુલતવી રાખવામાં આવ્યું હતું. મે 2025 માં ખરાબ હવામાન અને જૂનમાં પ્રવાહી ઓક્સિજન લીક થવાને કારણે વિલંબ થયો હતો. પરંતુ હવે ટીમ કહે છે કે બધી સમસ્યાઓનું નિરાકરણ થઈ ગયું છે. સ્પેસએક્સે કહ્યું કે તેઓ રેન્જની ઉપલબ્ધતા પછી નવી તારીખની પુષ્ટિ કરશે. આ મિશનમાં ઇસરોએ ટેકનિકલ સપોર્ટ પણ પૂરો પાડ્યો છે, જે ભારતના અવકાશ કાર્યક્રમ માટે ગર્વની વાત છે.
