મહિલાઓના અધિકારો અને સશક્તિકરણ વિના સમાજનો સમૂચિત વિકાસ શક્ય નથી.
આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ – 8 માર્ચ
🔹 આ દિવસ વિશ્વભરમાં મહિલાઓના હકો, સમાનતા અને પ્રગતિ માટે ઉજવવામાં આવે છે.
🔹 1909માં પ્રથમ વખત અમેરિકામાં મહિલા દિવસ મનાવવામાં આવ્યો અને પછી 1911થી તેને વૈશ્વિક સ્વીકૃતિ મળી.
🔹 સંયુક્ત રાષ્ટ્ર સંઘ (UN) દ્વારા 1977માં આ દિવસને ઔપચારિક માન્યતા આપવામાં આવી.
મહિલા સશક્તિકરણની મહત્વતા
✅ શિક્ષણ અને રોજગાર: મહિલાઓને યોગ્ય શિક્ષણ અને રોજગાર આપવું તેમની સ્વતંત્રતા તરફ મોટું પગલું છે.
✅ સમાનતા: દરેક ક્ષેત્રે સમાન પગાર, તકો અને નીતિગત સમર્થન જરૂરી છે.
✅ આર્થિક સ્વાવલંબન: સ્વરોજગાર દ્વારા સમાજ વધુ સમૃદ્ધ બને છે.
✅ ન્યાય અને સુરક્ષા: મહિલા સુરક્ષા અને કાયદાકીય સુરક્ષા તેમના હક્કો માટે જરૂરી છે.
મહિલા સશક્તિકરણ તરફ ભારતના પ્રયાસો
🔹 બેટી બચાવો, બેટી पढાવો – કન્યાઓના શિક્ષણ અને કલ્યાણ માટે.
🔹 મુદ્રા યોજના – મહિલાઓ માટે નાનાં ઉદ્યોગો શરૂ કરવા માટે સહાય.
🔹 ઉજ્જ્વલા યોજના – મહિલાઓ માટે સ્વાસ્થ્યપ્રદ જીવનશૈલી તરફ પ્રયાસ.
🔹 મહિલા હેલ્પલાઈન (1091) – મહિલાઓની સુરક્ષા અને સહાય માટે.
મહિલા દિવસની ઉજવણી માત્ર એક દિવસ માટે નહીં, પણ આખા વર્ષ દરમિયાન મહિલાઓના હિત માટે સતત પ્રયાસ કરવાની પ્રેરણા છે.
મહિલા દિવસનો ઈતિહાસ
મહિલા દિવસની ઉજવણી 20મી સદીમાં શરૂ થઈ હતી. 1908 માં, યુ. એસ. માં કામ કરતી મહિલાઓએ ન્યૂ યોર્કમાં નીચા વેતન, લાંબા સમય સુધી કામના કલાકો અને મતદાનના અધિકારની માંગ કરી હતી. એક વર્ષ બાદ, 1909માં, સોશિયલિસ્ટ પાર્ટી ઓફ અમેરિકાએ 28 ફેબ્રુઆરીના રોજ પ્રથમ રાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની ઉજવણી કરી હતી. બાદમાં, ક્લેરા ઝેટકિન નામના સમાજવાદી નેતાએ 8 માર્ચને આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ તરીકે જાહેર કરવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો હતો.
આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની ઉજવણી સૌપ્રથમ 1911માં જર્મની, ઑસ્ટ્રિયા, ડેનમાર્ક અને સ્વિટ્ઝર્લેન્ડમાં કરવામાં આવી હતી. સંયુક્ત રાષ્ટ્ર (યુએન) એ 1975માં સત્તાવાર રીતે 8 માર્ચના રોજ આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની ઉજવણી કરવાની જાહેરાત કરી હતી.
મહિલા દિવસ કેમ મનાવવામાં આવે છે?
દર વર્ષે 8 માર્ચે આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસ ઉજવવામાં આવે છે, જેનો મુખ્ય હેતુ સમાજમાં મહિલાઓના યોગદાનને માન્યતા આપવાનો અને તેમના અધિકારો, સમાનતા અને સશક્તિકરણ માટે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે. આ અવસરે, વિવિધ ક્ષેત્રોમાં ઉત્કૃષ્ટ કાર્ય કરનારી મહિલાઓનું સન્માન કરવામાં આવે છે, તેમજ મહિલા અધિકારો, સ્વાસ્થ્ય, શિક્ષણ અને કારકિર્દી સંબંધિત મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરવા માટે રેલીઓ, પરિસંવાદો અને અન્ય કાર્યક્રમોનું આયોજન થાય છે.
આંતરરાષ્ટ્રીય મહિલા દિવસની થીમ્સ:
2024ની થીમ: “Inspire Inclusion” હતી, જેનો ઉદ્દેશ્ય દરેક ક્ષેત્રમાં મહિલાઓને સમાન તકો અને ભાગીદારી પ્રદાન કરવાનો હતો.
2025ની થીમ: “Accelerate Action” છે, જે તમામ મહિલાઓ અને છોકરીઓ માટે અધિકારો, સમાનતા અને સશક્તિકરણ પર આધારિત છે