શનિવારે યુનાઇટેડ નેશન્સ ક્લાઇમેટ સમિટ COP-28માં, 117 દેશોની સરકારોએ 2030 સુધીમાં વિશ્વની સ્વચ્છ ઇંધણ ક્ષમતાને ત્રણ ગણી કરવાની પ્રતિજ્ઞા લીધી છે. આ દેશોનું લક્ષ્ય આ દસકામાં અશ્મિભૂત ઇંધણનો વપરાશ ઘટાડવાનો છે. ઉર્જા ક્ષેત્રે કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવા માટે COP-28માં શનિવારે ઘણી જાહેરાતો કરવામાં આવી.
COP-28ના અધ્યક્ષે શું કહ્યું?
વૈશ્વિક ગ્રીનહાઉસ ગેસ ઉત્સર્જનના લગભગ ત્રણ ચતુર્થાંશ ભાગ ઊર્જા ક્ષેત્ર સાથે સંબંધ ધરાવે છે. ગ્રીનહાઉસ ગેસના ઉત્સર્જનને ઘટાડવાની દરખાસ્તોમાં પરમાણુ ઉર્જાનું વિસ્તરણ, મિથેન ઉત્સર્જનમાં ઘટાડો અને કોલસાની ઉર્જા માટે ખાનગી ભંડોળ પૂરો કરવાનો સમાવેશ થાય છે. COP28 કોન્ફરન્સના પ્રમુખ તેમજ યુએઈના સુલતાન અલ-જાબેરે જણાવ્યું હતું કે ઠરાવ વિશ્વને કોલસાના નિરંકુશ ઉપયોગથી દૂર રહેવામાં મદદ કરી શકે છે અને કરશે. આ ઉપરાંત એમ પણ જણાવ્યું કે રિન્યુએબલ એનર્જીને ત્રણ ગણી વધારવાથી 2050 સુધીમાં વિશ્વની ઊર્જા પ્રણાલીમાંથી અશ્મિભૂત ઇંધણને દૂર કરવામાં મદદ મળશે.
20 થી વધુ દેશોએ ઘોષણાપત્ર પર કર્યા હસ્તાક્ષર
પ્રસ્તાવનું સમર્થન કરનારા દેશોમાં બ્રાઝિલ, નાઈજીરિયા, ઓસ્ટ્રેલિયા, જાપાન, કેનેડા, ચિલી અને બાર્બાડોસ જેવા દેશો આ પ્રસ્તાવને સમર્થન આપે છે. ચીન અને ભારતે પણ 2030 સુધીમાં રિન્યુએબલ એનર્જીને ત્રણ ગણી કરવાની દરખાસ્તને સમર્થન આપવાનો સંકેત આપ્યો છે. સ્વચ્છ ઇંધણનો ઉપયોગ વધારવાના પ્રયાસોના ભાગરૂપે દેશોનું એક નાનું જૂથ પણ પરમાણુ ઉર્જાનું વિસ્તરણ કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે. 20 થી વધુ દેશોએ શનિવારે એક ઘોષણા પર હસ્તાક્ષર કર્યા હતા જેનું લક્ષ્ય 2050 સુધીમાં પરમાણુ ઉર્જા ક્ષમતાને ત્રણ ગણી કરવાનો છે.
યુએસએ નવા રિએક્ટરના નિર્માણ પર ભાર મૂક્યો
આ પ્રસંગે યુએસ ક્લાઈમેટ એન્વોય જોન કેરીએ જણાવ્યું હતું કે નવા રિએક્ટર બનાવ્યા વગર વિશ્વ “નેટ ઝીરો” ઉત્સર્જનનું લક્ષ્ય હાંસલ કરી શકશે નહીં. તેમણે કહ્યું કે અમે એવી દલીલ નથી કરી રહ્યા કે પરમાણુ ઉર્જા અન્ય દરેક જરૂરી ઉર્જાનો વિકલ્પ હશે. પરંતુ, તમે પરમાણુ ઊર્જા વિના 2050 સુધીમાં “નેટ શૂન્ય” સુધી પહોંચી શકતા નથી.
પરમાણુ ઊર્જાની વૈશ્વિક ક્ષમતા હાલમાં 370 ગીગાવોટ
‘નેટ ઝીરો’નો અર્થ છે ગ્લોબલ વોર્મિંગ ઘટાડવા માટે વાતાવરણમાંથી કાર્બન ઉત્સર્જનની માત્રા અને કાર્બન દૂર કરવામાં વચ્ચે સંતુલન હાંસલ કરવું. પરમાણુ ઊર્જાની વૈશ્વિક ક્ષમતા હાલમાં 370 GW છે, જે હેઠળ 31 દેશો રિએક્ટર ચલાવી રહ્યા છે. 2050 સુધીમાં તે ક્ષમતાને ત્રણ ગણી કરવા માટે નવી મંજૂરીઓ અને આર્થિક રોકાણમાં વધારો કરવાની જરૂર પડશે.
