ભારત તેમજ વિશ્વભરના હિન્દુ ધાર્મિક સ્થળો પર અનેક પ્રાચીન અને પવિત્ર મંદિરોથી પરિપૂર્ણ છે. પરંતુ, આજે આપણે એવા એક ખાસ મંદિર વિશે વાત કરી રહ્યા છીએ, જે ના માત્ર તેની ધાર્મિક મહત્વતા માટે, પરંતુ તેના અદ્વિતીય ઉંચાઈ માટે પણ જાણીતું છે. આ મંદિર છે તુંગનાથ મંદિર, જે ઉત્તરાખંડના રુદ્રપ્રયાગ જિલ્લામાં આવેલું છે.
દુનિયામાં સૌથી ઊંચું શિવ મંદિર
તુંગનાથ શિવ ભક્તો માટે એક પવિત્ર યાત્રા સ્થળ છે. આ મંદિર સમુદ્ર સપાટીથી આશરે 3,680 મીટર (12,073 ફૂટ)ની ઊંચાઈ પર આવેલી છે, અને આની પવિત્રતા અને પ્રાચીનતાને ધ્યાનમાં રાખતાં, દર વર્ષે હજારો શ્રદ્ધાળુઓ અહીં દર્શન માટે આવે છે.
વિશેષતા અને ભૂગોલ
તુંગનાથ મંદિરનો ઈતિહાસ
તુંગનાથ મંદિરનું ઇતિહાસ ખૂબ જ રસપ્રદ છે કારણ કે મહાભારત સાથે જોડાયેલું છે. એવી માન્યતા છે કે પાંડવોએ આ મંદિરનો નિર્માણ કર્યું હતું, જ્યારે તેઓ પોતાના પાપો માટે શિક્ષા શોધી રહ્યા હતા. મહાભારતના યુદ્ધ પછી, પાંડવોએ તેમના પાપોની ક્ષમા મેળવવા માટે ભગવાન શિવની ઉપાસના શરૂ કરી હતી. લોકકથાઓ અનુસાર, એવું કહેવાય છે કે ભગવાન શંકર નારાજ થઈ ગયા હતા અને તેમણે પોતાના હાથે અવધિ પૃથ્વી પર છુપાવાનું નક્કી કર્યું. પાંડવો અને અર્જુને તેમના પરત આવતા શિવના હાથે પામી એક પવિત્ર સ્થાન બનાવ્યું. આ રીતે, તેમના પાપોની ક્ષમા મળી હતી અને ભગવાન શંકર તરફથી આર્શીવાદ પ્રાપ્ત થયા.
પ્રાચીન પધ્ધતિ અને પવિત્ર યાત્રા
આ મંદિરને “હિમાલયનો પ્રભાવ” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, અને એ દરેક શ્રદ્ધાળુ માટે એક મહત્વપૂર્ણ યાત્રા સ્થળ છે. પૂર્ણતા અને પવિત્રતા પામવા માટે, શ્રદ્ધાળુઓ તુંગનાથ મંદિર પર દર્શન કરવા આવ્યા છે, અને તેમને વિશ્વાસ છે કે અહીં દર્શન કરવાથી તેમના બધા પાપો નાશ પામે છે. મહાશિવરાત્રી જેવી પવિત્ર તહેવારોમાં, અતિથિઓનાં મેડિકલ, નૈતિક અને આધ્યાત્મિક લાભો માટે આ મંદિર શ્રદ્ધાળુઓથી ભરી જાય છે.
પંચકેદાર યાત્રા
તુંગનાથ મંદિર પંછી કેદાર યાત્રાના ભાગ તરીકે બહુ મહત્વ ધરાવે છે. પંછી કેદાર યાત્રામાં કેદારનાથ, તુંગનાથ, રુદ્રનાથ, મધ્યમહેશ્વર અને કલ્પેશ્વર મંદિરોનો સમાવેશ થાય છે. આ યાત્રા હિન્દુ ધાર્મિક દૃષ્ટિએ ખૂબ મહત્વપૂર્ણ છે, અને શ્રદ્ધાળુઓ આ પાંચ સ્થળો પર જઈને ભગવાન શિવની પૂજા કરીને તેમના આર્શીવાદ પ્રાપ્ત કરી શકો છો. આ મંદિરની સ્થાપનાને મહાભારતથી જોડવામાં આવે છે, અને એવો વિશ્વાસ થાય છે કે આ મંદિરના પાયા અર્જુને નાંખ્યા હતા.
તુંગનાથ મંદિર પાસે ભગવાન શંકરના હાથે બનાવ્યા છે. આ મનમોહક અને પવિત્ર મંદિર શ્રદ્ધાનું પ્રતીક બની ગયું છે. શિવના પવિત્ર હાથે એ જગ્યા હંમેશા શ્રદ્ધા અને ભાવના સાથે જોડાઈ રહી છે. આ મંદિર દર વર્ષે હજારો લોકો માટે પરંપરાગત શ્રદ્ધા અને ભક્તિનું સ્થાન બની રહ્યું છે. યાત્રિકો માટે, મહાશિવરાત્રી જેવા પવિત્ર તહેવારો પર અહીં દર્શન કરવું એક વિશિષ્ટ અનુભવ છે. જ્યાં પવિત્રતા, શ્રદ્ધા અને ભક્તિનો મિશ્રણ છે, ત્યાં માનસિક અને આધ્યાત્મિક શાંતિ પ્રાપ્ત થવી અચૂક છે.
