હવે આગામી કેટલાક વર્ષમાં અદાણી પોર્ટ્સના શેર ખરીદતા રહો. કારણ કે અદાણીએ કેરળમાં ભારતનું પહેલું અને એકમાત્ર ડીપ સી ( Deep Sea) પોર્ટ બનાવ્યું છે, જેના કારણે સિંગાપોર, દુબઈ અને શ્રીલંકા જતા 75 વ્યવસાયો આ પોર્ટ પર આવશે.
“ડીપ સી પોર્ટ શું છે અને શા માટે ભારતને એની જરૂર છે?”
ચાલો આપણે સરળ ભાષામાં અને નાની વાતથી શરૂઆત કરીએ:
ડીપ સી પોર્ટ શું છે?
ડીપ સી પોર્ટ એ એવો દરિયાઈ પોર્ટ હોય છે જે:
-
ખૂબ જ ઊંડા પાણીમાં સ્થિત હોય છે (અમે તેને “ડીપ ડ્રાફ્ટ” પોર્ટ કહીએ છીએ),
-
જ્યાં મોટા કદના કન્ટેનર શિપ્સ, ઓઇલ ટેંકર્સ અને 벌્ક કેરિયર સરળતાથી નંગરી શકે છે,
-
સામાન્ય પોર્ટ કરતાં વધારે કન્ટેનર હેન્ડલ કરી શકે છે,
-
અને આંતરરાષ્ટ્રીય સમુદ્રી વેપાર માટે સૌથી મહત્વપૂર્ણ બનતા જાય છે.
શા માટે ભારતને જરૂર છે ડીપ સી પોર્ટ્સની?
1. ભારત — દરિયાઈ દેશ:
-
ભારત પાસે 7,500 કિમી લાંબી તટરેખા છે.
-
13 મેઝર પોર્ટ્સ અને 200+ નાના પોર્ટ્સ છે, પણ ઘણા પોર્ટ્સ ઊંડા નથી — એટલે મોટા શિપ્સ આવી શકે નહીં.
2. આયાતનો 90% દરિયાઈ માર્ગે:
-
તમારું જણાવેલ જાણકારી સાચી છે — ભારતનો અંદાજે 90% વેપાર વોલ્યુમ અને 70% વેપાર મૂલ્ય દરિયાઈ માર્ગે થાય છે.
-
એટલે, દીપ સી પોર્ટ્સ એ આર્થિક ધમનીઓ સમાન છે.
3. અર્થતંત્ર માટે ફાયદાકારક:
-
ડીપ સી પોર્ટ્સ થકી ડાયરેક્ટ આંતરરાષ્ટ્રીય શિપ્સ રોકી શકે — એટલે ટ્રાન્સશિપમેન્ટ ખર્ચ બચાવે.
-
ટ્રેડ ટાઈમ ઘટે છે, ખર્ચ ઘટે છે, અર્થતંત્ર સ્પર્ધાત્મક બને છે.
4. ટ્રાન્સશિપમેન્ટ પર નિર્ભરતા ઓછી થાય:
આજે પણ ભારતના ઘણા કન્ટેનરો સિંગાપુર, કોલંબો, દુબઈ જેવી જગ્યાએ ટ્રાન્સશિપ થાય છે, કારણ કે આપણાં કેટલાક પોર્ટ ડીપ સી નથી.
પરંતુ ભારતનો આ માલ સીધો ભારત આવતા પહેલા દુબઈ,શ્રીલંકા કે પછી સિંગાપુરના પોર્ટ પર જ ઉતારવામાં આવતો હતો અને ત્યારબાદ ત્યાંથી નાના નાના જહાજો દ્વારા ભારત આવતો હતો. જેના કારણે ખર્ચ પણ વધતો હતો.
કારણ એ છે કે, ભારતના Nature Made પોર્ટના સમુદ્રની ઉંડાઈ 18 મીટરથી ઓછી છે.જ્યારે Mother Vessels(મોટા જહાજો)ને પોર્ટ પર ઉભા રહેવા માટે 18 મીટરથી વધારેની ઊંડાઈજોઈએ છે.સિંગાપુર,દુબઈ અને શ્રીલંકાની પાસે પણ Man Made પોર્ટ જ છે. જેની ઉંડાઈ 18 મીટરથી વધારે છે પરંતુ ભારતની પાસે એક પણ Man Made Port ન હતો.
અદાણીએ કેરળ આ પોર્ટ બનાવીને હવે સિંગાપોર,શ્રીલંકા અને દુબઈ જનારા 75% વ્યવસાયાને સીધો અદાણી પોર્ટસ કંપનીને ટ્રાન્સફર કરવાનો નિર્ણય લીધો છે અને નફાનો લાભ ભારતને થશે.ભારતના ખરીદદારો અને શેરધારકોને ફાયદો થશે.આવનારા સમયમાં આ પોર્ટ પર વર્ષના 2 લાખ કરોડ રુપિયાની રેવેન્યુ જનરેટ થશે.ટુંકમાં આ કંપનીના શેરહોલ્ડરોને લોટરી લાગશે.
જિઓ પોલિટિકલ નજરથી પણ Vizhinjam પોર્ટ ભારત માટે ગેમચેન્જનું કામ કરી શકે છે. એ જાણવું જરુરી છે કે, અત્યારસુધી ભારત Mother Vesselsને પહેલા કે પછી શ્રીલંકા ,દુબઈ કે પછી સિંગાપોર રોકે છે. ત્યારબાદ ત્યાંથી નાના -નાના જહાજોમાં શિફટ કરી ભારત લાવે છે.
દુનિયા જાણે છે કે, ભારત માટે ચીન એક મોટો ખતરો છે અને શ્રીલંકામાં ચીનનો પ્રભાવ છેલ્લા કેટલાક વર્ષોમાં લોન ટ્રેપના કારણે વધ્યો છે.જો યુદ્ધની પરિસ્થિતમાં ચીનના દબાવમાં આવી શ્રીલંકા ભારતને પોતાનો આ પોર્ટ ઉપયોગ કરતા રોકે છે, તો ભારત માટે મોટી મુશ્કેલી ઉભી થઈ શકે છે
પરંતુ Vizhinjam પોર્ટ બની જવાથી હવે આ સમસ્યાનું પણ સમાધાન નીકળ્યું છે. એટલે કે, ભવિષ્યમાં ચીન સાથે થનારા યુદ્ધ સાથે જોડાયેલી એક મુશ્કેલીનું સમાધાન તો અદાણીના આ નવા પોર્ટે દુર કર્યું છે.