છેલ્લા 6 મહિનાથી દેશની સરકાર જે મોંઘવારીને (Inflation) માત આપતી નજર આવી રહી હતી, જુલાઈ મહિના સુધી આરબીઆઈ બડાઈ મારતી હતી કે હવે દેશમાં મોંઘવારી ચિંતાનો વિષય નથી. હવે આવનારા 6 મહિના માટે સત્તાની લડાઈ બીજા કોઈ સાથે નહીં પણ મોંઘવારી સાથે છે. મોંઘવારી સામેની લડાઈમાં આ વખતે કમાન આરબીઆઈના હાથમાં નહીં, પરંતુ દેશના ટોચના નેતાઓના હાથમાં આવી છે.
દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી મોંઘારી સામે લડવા પોતે આવી ગયા છે. આ માટે તેમણે અનેક રસ્તાઓ વિશે વિચારવાનું શરૂ કર્યું છે અને નક્કી કર્યું છે કે કયા રસ્તાનો ઉપયોગ ક્યારે કરવો. જેથી ચૂંટણીમાં વિપક્ષ પાસે મોંઘવારીનો કોઈ મુદ્દો ન રહે. તો ચાલો આ વાતને સમજવાનો પ્રયાસ કરીએ જેના પર દેશના વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ભરોસો કરી રહ્યા છે.
પ્રથમ પગલુંઃ પેટ્રોલ અને ડીઝલ સસ્તું કરવું
કેન્દ્ર સરકારનું પહેલું પગલું દેશમાં પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં ઘટાડો કરવાનું છે. આ માટે પીએમ પોતે જલ્દી નિર્ણય લઈ શકે છે. વાસ્તવમાં કેન્દ્ર સરકાર પેટ્રોલ અને ડીઝલ પર ટેક્સ ઘટાડવાની યોજના બનાવી રહી છે. જો પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરના ટેક્સમાં ઘટાડો થશે તો પેટ્રોલ અને ડીઝલના ભાવમાં પણ ઘટાડો થશે.
21 મે, 2022ના રોજ પણ નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે પેટ્રોલ પરની એક્સાઈઝ ડ્યૂટીમાં 8 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 6 રૂપિયાનો ઘટાડો કર્યો હતો. નિષ્ણાતોના મતે પેટ્રોલ પર 15 રૂપિયા અને ડીઝલ પર 12 રૂપિયા એક્સાઇઝ ડ્યૂટી ઘટી શકે છે. જે બાદ દેશના રાજ્યો તરફથી વેટ ઘટાડવાનું દબાણ આવશે.
બીજું પગલું: ઘઉં પરની આયાત જકાત ઘટાડવી
આ વર્ષે અસમાન વરસાદને કારણે પાકને ઘણું નુકસાન થયું છે અને સરકારના અંદાજ મુજબ દેશમાં ઘઉંનું ઉત્પાદન ઘણું ઓછું થઈ શકે છે. ઘઉંના ભાવમાં પણ એપ્રિલથી વધારો જોવા મળ્યો છે. આવી સ્થિતિમાં ઘઉંના ભાવને અંકુશમાં લેવા માટે ઘણા મહત્વપૂર્ણ નિર્ણયો લેવામાં આવી શકે છે. હાલમાં, ખાનગી ક્ષેત્રમાં ઘઉંની આયાત મફત છે, પરંતુ હાલમાં તે ટેરિફને આકર્ષે છે. આ ટેરિફ એપ્રિલ 2019 પહેલા 30 ટકા હતો. હવે સરકાર ઘઉંના ભાવને નિયંત્રિત કરવા માટે ટેરિફને સંપૂર્ણપણે નાબૂદ કરવા વિચારી રહી છે. બીજી તરફ સ્ટોક હોલ્ડિંગની મર્યાદા ઘટાડવાનો પણ નિર્ણય લેવામાં આવી શકે છે.
ત્રીજું પગલું: ખાદ્ય તેલ પરની આયાત જકાત દૂર કરવી
ખાદ્યતેલની કિંમત ઘટાડવા માટે કેન્દ્રએ સતત આયાત ડ્યુટીમાં ઘટાડો કર્યો છે. જેની અસર ભારતના છૂટક બજારમાં ખાદ્યતેલના ભાવમાં પણ જોવા મળી છે. માહિતી અનુસાર, જૂન મહિનામાં કેન્દ્ર સરકારે ખાદ્ય તેલ, ખાસ કરીને સોયા અને સૂર્યમુખી તેલ પરની આયાત ડ્યૂટી 17.5 ટકાથી ઘટાડીને 12.5 ટકા કરી હતી, આ દર માર્ચ 2024 સુધી ચાલુ રહેવાના હતા. હવે તેને સંપૂર્ણ રીતે ખતમ કરવા માટે આયોજન કરવામાં આવી રહ્યું છે. જે બાદ ખાદ્યતેલના ભાવમાં વધુ ઘટાડો જોવા મળશે.
ચોથુ પગલું: એક લાખ કરોડ રૂપિયાનું રિએલોકેશન
કેન્દ્ર સરકારનું માનવું છે કે જો તેલ અને ખાદ્યપદાર્થોના ભાવ નિયંત્રણમાં રહેશે તો દેશમાં મોંઘવારી આપોઆપ નીચે આવી જશે. આ માટે સરકારે એક લાખ કરોડ રૂપિયાની યોજના બનાવી છે. હકીકતમાં, કેન્દ્રીય મંત્રાલયોના બજેટમાંથી લગભગ એક લાખ કરોડ રૂપિયા ફરીથી ફાળવવામાં આવશે. આ નાણાનો ઉપયોગ તેલ અને ખાદ્ય પદાર્થોમાંથી મોંઘવારી ઘટાડવા માટે કરવામાં આવશે. મોંઘવારી ઘટાડવા માટે સરકારના ખાધના લક્ષ્યાંકને જરા પણ અસર ન થાય તેનું ખાસ ધ્યાન રાખવામાં આવશે.
પાંચમુ પગલુ: EMI ઓછા કરવા
પીએમ મોદીનું આ છેલ્લું પગલું અને સામાન્ય લોકોને રાહત આપવાની છેલ્લી તક હશે. જે ફેબ્રુઆરી મહિનામાં આરબીઆઈ દ્વારા નાણાકીય નીતિ હેઠળ ચલાવી શકાય છે. હા, સામાન્ય લોકોને આ વર્ષે વધેલી EMIથી કોઈ રાહત દેખાઈ રહી નથી, પરંતુ ચૂંટણીના થોડા સમય પહેલા RBI દ્વારા રેપો રેટમાં 0.50 ટકાનો ઘટાડો થઈ શકે છે. આરબીઆઈના વ્યાજ દરોમાં સતત ત્રણ વખત કોઈ ફેરફાર થયો નથી. હાલમાં, રેપો રેટ 6.50 ટકા છે, જે સમગ્ર એશિયન પ્રદેશમાં સૌથી વધુ છે. આવી સ્થિતિમાં સામાન્ય લોકોને રાહત આપવાનું કામ ફેબ્રુઆરીમાં પૂર્ણ થઈ શકે છે.
