જૂના અને વપરાયેલા વાહનોના બજારમાં જીએસટીની દરવૃદ્ધિથી ખરીદનારાઓ અને વેપારીઓને ખરેખર મોટો આંચકો લાગી શકે છે. હાલના ટેક્સ માળખા હેઠળ જૂના વાહનો પર ૧૫ ટકાથી ઓછો જીએસટી વસૂલવામાં આવે છે, જે હવે ૧૮ ટકા સુધી વધી શકે છે. આનો સીધો અર્થ એ છે કે જૂના અને વપરાયેલા વાહનોની ખરીદી વધુ મોંઘી પડી શકે છે.
આના મુખ્ય અસરકારક પાસાઓ:
- વધુ ખર્ચ: જૂના અને વપરાયેલા વાહનોના ભાવમાં વધારો થશે, જે ખરીદનારાઓના બજેટને અસર કરશે.
- બજારમાં માગ ઘટી શકે: વધેલા ભાવને કારણે લોકો નવા વાહનો તરફ વધુ વળે એવી શક્યતા છે, જેના કારણે જૂના વાહનોનું વેચાણ ઘટી શકે છે.
- ઉદ્યોગ પર પ્રભાવ: મોટાપાયે જૂના વાહનોના વેપાર સાથે જોડાયેલા ડીલર્સ અને વેચાણકારો પર આનો નકારાત્મક અસર થઇ શકે છે.
- વિશેષતઃ ઇલેક્ટ્રિક વાહનો: જો ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર પણ જીએસટી વધે છે, તો પર્યાવરણ માટે ફાયદાકારક એવા ઓપ્શન પણ મોંઘા થઈ શકે છે, જે સરકારના ગ્રીન ઈકોનોમીના લક્ષ્યને અસર કરશે.
નિષ્કર્ષ:
જીએસટી કાઉન્સિલનો આ નિર્ણય જો લાગુ થાય છે, તો ટૂંક સમયમાં જૂના વાહનોના બજારમાં મોટા ફેરફારો જોવા મળી શકે છે. ગ્રાહકો માટે આ નિર્ણય ખર્ચાળ સાબિત થઈ શકે છે.
જીએસટી કાઉન્સિલની ફિટમેન્ટ કમિટીએ જૂના અને વપરાયેલા વાહનો પર જીએસટી ૧૨ ટકાથી વધારી ૧૮ ટકા કરવાની ભલામણ કરી છે.
હાલની સ્થિતિ:
હાલમાં ટેક્સ દરો સપ્લાયરના માર્જિન (યાની કે વેચાણકર્તાના નફા) પર આધાર રાખે છે, જે મોટાભાગે ૧૨% સુધી રહે છે.
ફિટમેન્ટ કમિટીની ભલામણ:
જો આ દર ૧૮% સુધી વધે છે, તો જૂના અને વપરાયેલા વાહનોના ખરીદનારાઓ પર સીધો આર્થિક ભાર આવી શકે છે.
જેના કારણે ટેક્સનો બોજ અપેક્ષાકૃત ઘટી જાય છે. અહીં ખાસ વાત એ છે કે નવા ઇલેક્ટ્રિક વાહનો પર હાલમાં પાંચ ટકા જીએસટી લાગે છે. જેથી આ સેક્ટરમાં ગ્રોથ લાવી શકાય.
જો કે ઇલેક્ટ્રિક વાહનોના રિસેલ પર ૧૮ ટકા જીએસટી કરવામાં આવશે તો સેકન્ડ હેન્ડ ઇવીનું ગ્રાહકોમાં આકર્ષણ ઘટી શકે છે. ઉલ્લેખનીય છે કે સેકન્ડ હેન્ડ વાહનોના રિપેરિંગમાં ઉપયોગમાં લેવામાં સ્પેટ પાર્ટ્સ પર અગાઉથી જ ૧૮ ટકા જીએસટી વસુલ કરવામાં આવે છે.
જો જીએસટી દરમાં વધારો કરવામાં આવે છે તો આ સેક્ટરના સેકન્ડ હેન્ડ વાહનોના વેચાણ પર વધુ ટેક્સ ચુકવવો પડી શકે છે. જે વાહનોની માંગમાં ઘટાડો લાવી શકે છે. ખાસ કરીને ઇવી ગ્રાહકોને આંચકો લાગી શકે છે.
હાલમાં અમલમાં જીએસટી દરોની વાત કરવામાં આવે તો ૧૨૦૦ સીસી કે તેનાથી વધુની એન્જિન ક્ષમતા અને ૪૦૦૦ એમએમ અથવા તેનાથી વધુ લંબાઇ વાળા પેટ્રોલ, એલપીજી કે સીએનજી વાહનો માટે ૧૮ ટકા, ૧૫૦૦ સીસી અથવા તેનાથી વધારે એન્જિન ક્ષમતા અને ૪૦૦૦ મિમી અથવા તેનાથી વધુ લંબાઇવાળા ડીઝલ વાહનો માટે ૧૮ ટકા, ૧૫૦૦ સીસીથી વધુ એન્જિન ક્ષમતાવાળા સ્પોર્ટ્સ યુટિલિટી વેહિકલ (એસયુવી) માટે ૧૮ ટકા લાગે છે.
