‘ફોર્ટનાઈટ’ના નિર્માતા એપિક ગેમ્સે સોમવારે આલ્ફાબેટના ગૂગલ સામે એન્ટિ-ટ્રસ્ટ ટ્રાયલમાં મોટી કાનૂની જીત મેળવી હતી. કોર્ટમાં એપિક ગેમ્સ દ્વારા ગૂગલનો પરાજય થયો છે. લાંબી સુનાવણી બાદ આખરે અમેરિકન કોર્ટનો નિર્ણય આવી ગયો છે અને કોર્ટે સ્પષ્ટ શબ્દોમાં કહ્યું હતું કે ગૂગલે એપ્સ માર્કેટમાં તેના એકાધિકારનો દુરુપયોગ કર્યો છે. ગૂગલ વિરૂદ્ધના કેસમાં એપિક ગેમ્સે કહ્યું હતું કે ટેક જાયન્ટ તેની એપ્સ બળજબરીથી યુઝર્સ પર લાદે છે અને કંપનીએ ગેરકાયદેસર રીતે માર્કેટ કબજે કર્યું છે.
ગૂગલ દ્વારા તેના અધિકારીઓનો દુરુપયોગ
કેસની સુનાવણી બાદ કોર્ટે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું કે ગૂગલે તેના અધિકારીઓનો દુરુપયોગ કર્યો છે અને તેનાથી એપિક ગેમ્સને પણ નુકસાન થયું છે. વાસ્તવમાં, એક રીતે, આ પણ એપ્સના વેચાણની બાબત છે. એપિક ગેમ્સે પણ ગુગલ પર ચૂકવણીમાં ભેદભાવ કરવાનો આરોપ લગાવ્યો હતો. કેમ્પને કહ્યું હતું કે ગૂગલે પણ ગેમ ડેવલપર્સને ચૂપચાપ પૈસા આપ્યા છે જેથી તેમની એપ્સ ડાઉનલોડ કરી શકાય. કંપનીએ તેને ‘પ્રોજેક્ટ હગ’ નામ આપ્યું છે.
શું છે મામલો?
એપિક અને ગૂગલ વચ્ચે આ એપ ખરીદી શુલ્કને લઈને વિવાદ ચાલી રહ્યો છે. એપિક ગેમ્સે 2020માં ગૂગલ અને એપલ સામે કેસ કર્યો હતો કે આ બંને કંપનીઓ મોબાઈલ ફોન ઉત્પાદકોને તેમની એપ્સ વેચવા માટે તેમના એકાધિકારનો ઉપયોગ કરે છે. Fortnite એપિક ગેમ વિકસાવનાર કંપનીએ તેના અધિકારોનો લાભ લેવા બદલ ગૂગલ પર કેસ હતો. જ્યુરીએ પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું હતું કે ગૂગલ પ્લે સ્ટોરે યુએસ એન્ટિટ્રસ્ટ કાયદાનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે અને ગેરકાયદેસર રીતે એન્ડ્રોઇડ એપ્સનું વિતરણ કર્યું છે. આ ઉપરાંત, તેઓએ એપ માટે ચાર્જ કરવામાં પોતાના એકાધિકારનો લાભ લીધો છે. ગૂગલે એન્ડ્રોઇડ માર્કેટમાં તેની એકાધિકારનો ઉપયોગ કરીને એપિક ગેમ્સને નુકસાન પહોંચાડ્યું છે.
શું હતો ચુકાદો?
ન્યૂઝ એજન્સીના રિપોર્ટ મુજબ, ત્રણ કલાકના વિચાર-વિમર્શ પછી, જ્યુરીએ કહ્યું કે તેના પ્લે સ્ટોર પર ગૂગલનું કડક નિયંત્રણ એપ ડિસ્ટ્રિબ્યુશન અને એન્ડ્રોઈડ યુઝર્સ માટે ઇન-એપ પેમેન્ટ બંનેમાં ગેરકાયદેસર ઈજારો છે. એપિક ગેમ્સે આ કેસમાં કોર્ટ પાસે નાણાકીય વળતરની માંગ કરી નથી.
આ ચુકાદા બાદ શું થશે?
એવું માનવામાં આવે છે કે Google એ હકીકત સામે વાંધો ઉઠાવી શકે છે કે એપિક દ્વારા પ્રસ્તાવિત ફેરફારો ખૂબ વિસ્તૃત છે. આ નિર્ણય પર ગૂગલે કહ્યું છે કે તે આ ઐતિહાસિક નિર્ણયને પડકારશે. આ નિર્ણય બાદ ગૂગલ પ્લે સ્ટોર પર ઘણા ફેરફારો જોવા મળી શકે છે. Epic Games અને Apple App Store વચ્ચે પણ આવો જ વિવાદ ચાલી રહ્યો છે.
ગૂગલે કહ્યું છે કે તે જ્યુરીના નિર્ણય સામે અપીલ કરશે. માહિતી અનુસાર, એપિક ગેમ્સ દ્વારા વિનંતી કરાયેલા પગલાં અંગે ન્યાયાધીશ જેમ્સ ડોનાટોના અંતિમ નિર્ણય સામે પણ અપીલ કરવામાં આવી શકે છે, જેના કારણે કેસ વર્ષો સુધી ચાલુ રહી શકે છે.
ગૂગલે એપિક ગેમ્સને નુકસાન પહોંચાડ્યું
કોર્ટની જ્યુરીએ શોધી કાઢ્યું કે ગૂગલે એપિક ગેમ્સને નુકસાન પહોંચાડ્યું છે અને તેની બિલિંગ સિસ્ટમ ગેરકાયદેસર રીતે વિકાસકર્તાઓ પર લાદી છે. એપિક ગેમ્સે 2020માં ગૂગલ અને એપલ સામે દાવો માંડ્યો હતો કે આ બંને કંપનીઓ મોબાઈલ ફોન ઉત્પાદકોને તેમની એપ્સ અન્યાયી રીતે વેચવા માટે બજારમાં તેમની એકાધિકારનો ઉપયોગ કરે છે.
એપ માર્કેટમાં વર્ચસ્વ ગુમાવવાની શક્યતા
કાનૂની હારના કારણે હવે એપ માર્કેટમાં ગૂગલ જેવી મોટી કંપનીઓનું વર્ચસ્વનો અંત આવશે તેવો અંદાજ લગાવવામાં આવી રહ્યો છે. ગૂગલની હારને કારણે હવે એપલના એપ સ્ટોરનો એકાધિકારનો પણ અંત આવવાનો ભય છે. ગૂગલ તેની એપ્સથી લગભગ 200 બિલિયન ડોલરની કમાણી કરે છે. તે એ પણ નિર્ધારિત કરે છે કે અબજો ગ્રાહકો મોબાઇલનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરે છે. કોર્ટ દ્વારા આપવામાં આવેલ આ નિર્ણય ગૂગલ અને એપલના એપ સ્ટોરના બિઝનેસ મોડલ માટે ફટકો છે, કારણ કે આ કંપનીઓ સોફ્ટવેર ડેવલપર્સ પાસેથી 30% સુધીનું કમિશન વસૂલે છે, જ્યારે ડેવલપર્સ પાસે કેટલાક અન્ય વિકલ્પો પણ છે.