દેશના પૂર્વ વડાપ્રધાન અને કોંગ્રેસ પાર્ટી ના વરિષ્ઠ નેતા ડૉ.મનમોહન સિંહ નું 26 ડિસેમ્બરની રાત્રે દિલ્હીની AIIMS હોસ્પિટલમાં નિધન થયું હતું. તેમની તબિયત બગડતાં તેમને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યા હતા પરંતુ શ્રેષ્ઠ પ્રયાસો છતાં ડોક્ટર તેમને બચાવી શક્યા ન હતા. પૂર્વ પીએમના નિધન પર 7 દિવસનો રાષ્ટ્રીય શોક જાહેર કરવામાં આવ્યો છે. તે જ સમયે, ઘણા રાજ્યોની સરકારોએ શાળાઓ અને કોલેજો બંધ કરવાના આદેશો જારી કર્યા છે. ડૉ. મનમોહન સિંહ એવા નેતા તરીકે ઓળખાય છે જેમણે ભારતમાં આર્થિક સુધારાનો પાયો નાખ્યો અને વૈશ્વિકીકરણ અને ઉદારીકરણને પ્રોત્સાહન આપ્યું.
રાજ્ય સન્માન સાથે થશે અંતિમ સંસ્કાર
માહિતી અનુસાર, ડૉ. મનમોહન સિંહના અંતિમ સંસ્કાર રાજ્ય સન્માન સાથે કરવામાં આવશે. કર્ણાટક અને તેલંગાણામાં 27 ડિસેમ્બરે શાળા-કોલેજોમાં રજા રહેશે. તમામ શાળા-કોલેજો બંધ રહેશે. પૂર્વ વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહના નિધન પર કર્ણાટક અને તેલંગાણા સરકારે નિર્ણય લીધો છે કે શુક્રવારે રાજ્યની તમામ શાળાઓ અને કોલેજો બંધ રહેશે.
ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન મનમોહન સિંહ, ભારતના શ્રેષ્ઠ અર્થશાસ્ત્રીઓમાંના એક અને રાજકારણમાં શિષ્ટાચારનું પ્રતીક માનવામાં આવે છે, તેઓએ પરિવર્તનશીલ નીતિઓનો વારસો પાછળ છોડી દીધો. મનમોહન સિંહ (92)નું ગુરુવારે રાત્રે નવી દિલ્હીની AIIMS હોસ્પિટલમાં નિધન થયું હતું.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ મનમોહન સિંહના નિધન પર શોક વ્યક્ત કર્યો છે અને કોંગ્રેસ પાર્ટીએ આગામી સાત દિવસ માટે તેના તમામ કાર્યક્રમો રદ્દ કરી દીધા છે. કોંગ્રેસ પાર્ટીના અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગે અને લોકસભામાં વિપક્ષના નેતા કર્ણાટકમાં પોતાના તમામ કાર્યક્રમો રદ્દ કરીને દિલ્હી પહોંચી ગયા છે.
PM મોદીએ શોક વ્યક્ત કર્યો
અગાઉ, પીએમ મોદી ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન મનમોહન સિંહના નિધન પર શોક વ્યક્ત કરતા કહ્યું હતું કે તેઓ ભારતના સૌથી આદરણીય નેતાઓમાંના એક હતા અને દેશની આર્થિક નીતિ પર ઊંડી છાપ છોડી હતી. વડા પ્રધાન મોદીએ પોસ્ટ કર્યું હતું એક સામાન્ય પરિવારમાંથી ઉભરીને તેઓ એક પ્રખ્યાત અર્થશાસ્ત્રી બન્યા. તેઓ નાણાપ્રધાન સહિત વિવિધ સરકારી હોદ્દા પર રહ્યા અને વર્ષોથી અમારી આર્થિક નીતિ પર ઊંડી છાપ છોડી. સંસદમાં તેમનો હસ્તક્ષેપ પણ વ્યવહારુ હતો.
તમિલનાડુના મુખ્ય પ્રધાન એમકે સ્ટાલિન ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન ડૉ મનમોહન સિંહને શ્રદ્ધાંજલિ આપવા માટે આજે દિલ્હી જશે.
ભારતના વિદેશ સચિવ વિક્રમ મિસ્ત્રીએ લખ્યું, ‘પૂર્વ વડાપ્રધાન ડૉ. મનમોહન સિંહના નિધનથી ખૂબ જ દુઃખી છું. તેમની બુદ્ધિમત્તા, દબાણમાં ધીરજ અને હંમેશા હૂંફાળું વ્યક્તિત્વ એ બધાને પ્રભાવિત કર્યા જેમને તેમની સાથે કામ કરવાનો વિશેષાધિકાર મળ્યો. પરિવાર પ્રત્યે મારી દિલથી સંવેદના. ઓમ શાંતિ’
દિલ્હી AICC પ્રભારી કાઝી નિઝામુદ્દીને પૂર્વ વડાપ્રધાન ડૉ. મનમોહન સિંહના નિધન પર કહ્યું કે મારી પાસે તેમની ખૂબ જ યાદો છે. હું ઉત્તરાખંડ પબ્લિક એકાઉન્ટ્સ કમિટિનો અધ્યક્ષ હતો અને સદનસીબે, મને એક કાર્યક્રમ દરમિયાન ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન ડૉ. મનમોહન સિંહ સાથે રૂબરૂ વાર્તાલાપ કરવાનો મોકો મળ્યો. મેં તેને કેટલાક પ્રશ્નો પૂછ્યા અને તે બાળકની જેમ મને સમજાવવા લાગ્યો. તેમની તબિયત સારી ન હોવાથી તેમના પીએ તેમને ઝડપથી ઘરે પાછા જવા માટે કહી રહ્યા હતા, પરંતુ મનમોહન સિંહે તેમને રોક્યા અને મારા પ્રશ્નોના જવાબ આપવાનું ચાલુ રાખ્યું.
પૂર્વ પીએમ ડૉ.મનમોહન સિંહના નિધન પર કૉંગ્રેસ અધ્યક્ષ દેવેન્દ્ર યાદવે કહ્યું કે ડૉ.મનમોહન સિંહ એવા વ્યક્તિ હતા જેમણે નાણા સચિવ, આરબીઆઈ ગવર્નર અને પીએમ તરીકે દેશની સંભાળ લીધી જ્યારે દેશ આર્થિક સંકટમાંથી પસાર થઈ રહ્યો હતો. તેમણે દેશને ખાતરી આપી કે આપણે આત્મનિર્ભર છીએ. તેમનું જવું દેશ માટે મોટી ખોટ છે.
પૂર્વ વડાપ્રધાન ડૉ. મનમોહન સિંહના નિધન પર મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભામાં વિરોધ પક્ષના નેતા અને કોંગ્રેસના નેતા વિજય વડેટ્ટીવારે કહ્યું કે, ડૉ. મનમોહન સિંહનું નિધન દેશ માટે મોટી ખોટ છે. તેમણે 10 વર્ષ સુધી વડાપ્રધાન તરીકે સેવા આપી હતી. તેમણે અર્થશાસ્ત્રી અને રાજ્યપાલ તરીકે પણ દેશની સેવા કરી હતી. તેઓ એવા નેતા હતા જેમણે ખેડૂતોને દેવામાંથી મુક્ત કર્યા અને તેમને ખોરાક અને શિક્ષણનો અધિકાર આપ્યો. તેમણે વિદર્ભ પ્રદેશમાં સિંચાઈ માટે મોટું નાણાકીય પેકેજ આપ્યું હતું. અમેરિકા જ્યારે આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું હતું ત્યારે પણ તેમણે સુનિશ્ચિત કર્યું કે આપણા દેશની અર્થવ્યવસ્થા સ્થિર રહે. તેમણે તેમના શબ્દોથી ક્યારેય કોઈને દુઃખ પહોંચાડ્યું નથી, પછી ભલે તેમની સામે ગમે તેટલી આકરી ટીકા કરવામાં આવે.
ડો.મનમોહન સિંઘની મોટી સિદ્ધિ
ભૂતપૂર્વ વડાપ્રધાન ડો.મનમોહન સિંહ સત્તા સમયના તેમના કાર્યકાળમાં શિક્ષણ, સંરક્ષણ, ટેકનોલોજી અને આર્થિક ક્ષેત્રે અનેક સુધારા કર્યા. જે ભારત માટે વધુ મહત્વના રહ્યા. ડો.મનમોહન સિંઘે 1991માં આર્થિક ઉદારીકરણ દ્વારા ભારતને નવી આર્થિક શક્તિ અપાવી. આ ઉપરાંત તેમની આગેવાની હેઠળ આઈટી અને ટેલિકોમ ક્ષેત્રે ક્રાંતિ કરતા BPO અને IT ઉદ્યોગનો વૈશ્વિક સ્તરે વિકાસ થયો. તેમજ ખેતી પ્રધાન દેશમાં ગ્રામીણ સ્તરને વધુ મજબૂત બનાવવા 2006માં તેમની સરકાર ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી કાયદો લાવી. ડો.મનમોહન સિંઘે ભારતને સંરક્ષણક્ષેત્રે પણ વધુ મજબૂત બનાવ્યું. 2008માં અમેરિકા પરમાણુ કરાર પર સહી કરીને ભારતને નાગરિક પરમાણુ ઉર્જા ક્ષેત્રમાં આત્મનિર્ભર બનાવવાનો માર્ગ દર્શાવ્યો. આ ઉપરાંત દેશના વિકાસમાં મહત્વનો ફાળો આપનાર શિક્ષણક્ષેત્રમાં પણ યુવાધનને માર્ગદર્શન પૂરું પાડવાનો પ્રયાસ કર્યો. શિક્ષણ સુધારા (RTE) હેઠળ 6 થી 14 વર્ષની વયના બાળકો માટે મફત અને ફરજિયાત શિક્ષણ અપાયું.
