વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી એઆઈ એક્શન સમિટમાં સામેલ થવા ફ્રાન્સની મુલાકાતે છે. સમિટ બાદ તેઓ રાષ્ટ્રપતિ ઈમેન્યુઅલ મેક્રોન સાથે દ્વિપક્ષીય બેઠક કરશે. તેઓ 2047 માટે ભારત-ફ્રાન્સની રાજકીય ભાગીદારીના રોડમેપ પર ચર્ચા કરશે. આ ચર્ચામાં ફ્રેન્ચ રાષ્ટ્રપતિ મેક્રોન વડાપ્રધાન મોદી સાથે ભારતના મલ્ટી-બેરલ રોકેટ સિસ્ટમ પિનાકા માટે ડીલ કરી શકે છે. આ ડીલ સાથે ભારતને હથિયારોનો પૂરવઠો પૂરો પાડનારો બીજો સૌથી મોટો દેશ ફ્રાન્સ પ્રથમ વખત ભારત પાસેથી હથિયાર કરશે.
ડિફેન્સની નિકાસ પર ફોકસ
ભારત વિશ્વમાં સૌથી વધુ હથિયાર ખરીદનારા દેશ છે. પરંતુ મેક ઈન ઈન્ડિયા હેઠળ સ્થાનિક સ્તરે જ હથિયારોના ઉત્પાદનને પ્રોત્સાહન આપવા ઉપરાંત ડિફેન્સ નિકાસમાં સતત વધારો કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યું છે. વિયેતનામ, ફિલિપિન્સ બાદ ઈન્ડોનેશિયા પણ ભારત સાથે ડિફેન્સ ડીલ કરવા માગે છે. ફ્રાન્સે પણ ભારતના પિનાકા રોકેટ સિસ્ટમમાં રૂચિ દર્શાવી છે.
ફ્રાન્સ પિનાકા માટે ડીલ કરવા તૈયાર
ભારતના ડીઆરડીઓમાં મિસાઈલ્સ એન્ડ સ્ટ્રેટેજિક સિસ્ટમ્સના ડિરેક્ટર જનરલ ઉમ્માલેની રાજા બાબૂએ જણાવ્યું હતું કે, ‘ફ્રાન્સ પિનાકા માટે વાતચીત કરવા સક્રિયપણે તૈયાર છે. ત્રણ મહિના પહેલાં ફ્રાન્સથી આવેલા એક ડેલિગેશને પિનાકા રોકેટ સિસ્ટમ જોઈ હતી. જે તેમને પસંદ આવી હતી. એઆઈ સમિટ બાદ બંને નેતાઓ વચ્ચે આ મુદ્દે ચર્ચા થઈ શકે છે.’
પિનાકા રૉકેટ સિસ્ટમ ભારતીય રક્ષણ સંશોધન અને વિકાસ સંસ્થા (DRDO) દ્વારા વિકસિત એક મલ્ટી-બેરલ રૉકેટ લૉન્ચર છે, જે ભારતીય સેનાની મેદાની યુદ્ધ ક્ષમતાને મહત્તમ બનાવે છે.
પિનાકા રોકેટ સિસ્ટમની વિશેષતાઓ:
- ઝડપી ફાયરિંગ ક્ષમતા – 44 સેકંડમાં 12 રોકેટ લૉન્ચ કરી શકે છે, એટલે કે 4 સેકન્ડમાં એક રોકેટ.
- વિશાળ મારો વિસ્તાર –
- MK-1: 45 કિમી સુધી ટાર્ગેટ કરી શકે.
- MK-2: 90 કિમી સુધી ટાર્ગેટ કરી શકે.
- MK-3: હજી નિર્માણ હેઠળ, 300 કિમી સુધી ટાર્ગેટ કરવાની સંભાવના.
- અચૂક અને પ્રભાવશાળી – GPS-આધારિત માર્ગદર્શન અને સાઈડવિંડર મીશન સુવિધા ધરાવે છે.
- સૌથી એડવાન્સ્ડ આર્ટિલરી સિસ્ટમ – દુશ્મનના કેમ્પ, રડાર સ્ટેશન, કોમ્યુનિકેશન સેન્ટર અને અન્ય તંત્રને નષ્ટ કરવામાં સક્ષમ.
- વિશેષતા – હવામાનની કોઈપણ પરિસ્થિતિમાં કામ કરવા સક્ષમ, ટ્રક-માઉન્ટેડ લોન્ચરથી ચલાવવામાં આવતું અને રેપિડ રી-લોડિંગ ક્ષમતા.
ઉપયોગ: પિનાકા સિસ્ટમ કારગીલ યુદ્ધ (1999)માં ભારતીય સેનાએ સફળતાપૂર્વક ઉપયોગ કરી હતી, જે બાદ તે ભારતીય સેનાની મહત્વની ટૂંકા અંતરની રૉકેટ આર્ટિલરી બની ગઈ છે. MK-2 અને MK-3 મોડલથી ભારત હવે લૉન્ગ-રેન્જ પ્રિસિઝન સ્ટ્રાઈક ક્ષમતા વધારવાનું લક્ષ્ય રાખી રહ્યું છે.
તમારા લેખમાં જણાવેલ પિનાકા રૉકેટ સિસ્ટમની ગતિ (5757.70 કિમી પ્રતિ કલાક) ખૂબ જ ઉંચી છે, જે હકીકતમાં શક્ય નથી. સામાન્ય રીતે, આર્ટિલરી રૉકેટ્સની ગતિ Mach 3 (~3700 km/h) સુધી હોય છે.
અસલ સ્પીડ (અંદાજે):
- પિનાકા MK-1: ~Mach 2 (~2500 km/h)
- પિનાકા MK-2: ~Mach 2.5 (~3000 km/h)
- પિનાકા MK-3 (ભવિષ્યમાં): વધુ વ્યૂહાત્મક ક્ષમતાઓ સાથે (~3500 km/h)
સાચો અંદાજ:
- 5757.70 km/h (~Mach 4.7) ગતિ હાઈપરસોનિક શ્રેણીમાં આવે છે, જે આર્ટિલરી રૉકેટ્સ માટે બહુ ઉંચી ગણાય.
- જો તમારા રીઅલ સ્પીડ ડેટા વિશે સ્પષ્ટતા જોઈએ, તો DRDO અથવા અન્ય સત્તાવાર સંસ્થાના રેપોર્ટ્સ ચકાસવા યોગ્ય રહેશે.