શ્રી કષ્ટભંજન દેવના નામ પાછળનો શું છે ઈતિહાસ, જાણો સમસ્ત વાર્તા

હનુમાનજીની અનન્ય મહિમા અને તેમની પ્રતિમા સ્થાપનાની ધાર્મિક પૃષ્ઠભૂમિને દર્શાવે છે. ભક્તોનું માનવું છે કે હનુમાનજીની શરણમાં આવેલ દરેક ભક્તને આશીર્વાદ મળે છે અને તેમની મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે.

વિશ્વાસ પ્રમાણે, વિક્રમ સંવત 1906 (ઈ.સ. 1850) દરમિયાન સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના પુજ્ય સંત ગોપાલાનંદ સ્વામીએ આ હનુમાનજીની પાવન પ્રતિમાની સ્થાપના કરી હતી. ગોપાલાનંદ સ્વામી સ્વામિનારાયણ સંપ્રદાયના પ્રખર ધાર્મિક ગુરુ હતા અને તેમના દ્વારા સ્થાપિત આ પ્રતિમાને આજે પણ અસાધારણ શક્તિશાળી માનવામાં આવે છે.

આવી પ્રતિમાઓનું સ્થાપન માત્ર ધાર્મિક નહિ પણ આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિકોણથી પણ ખૂબ મહત્વ ધરાવે છે. જે સ્થાન પર આવી પ્રતિમા હોય છે, તે સ્થળને પણ ચમત્કારિક ગણવામાં આવે છે.

સાળંગપુર હનુમાનજી મંદિરના પ્રારંભિક ઇતિહાસ વિશે મહત્વપૂર્ણ માહિતી મળે છે. તેને થોડું વધુ વહાલસભર અને સુગમ બનાવતો સંદર્ભરૂપ વિસ્તૃત વર્ણન નીચે આપેલ છે:

ગામના દરબાર વાઘા ખાચરને વ્યવહાર મંદ હતો ત્યારે, પવિત્ર અને નિષ્કલંક જીવન જીવનારા શ્રી ગોપાળાનંદ સ્વામી વિક્રમ સંવત 1904માં સાળંગપુર પધાર્યા. સ્વામીજી ગામમાં સત્સંગ પ્રચાર માટે આવ્યા હતા અને તે સમય દરમિયાન ગામના ધર્મિક અને આધ્યાત્મિક ઉદ્ધાર માટે અનેક પ્રયાસો હાથ ધર્યા.

ગામના દ્વાર ખૂલે તેવો ધ્વનિ ફેલાવતો ખરો અધ્યાત્મ ત્યારે સર્જાયો, જ્યારે સ્વામીજીએ ગામમાં આવેલું સૌથી વિશાળ પાળિયું પસંદ કર્યું. તે પાળિયું માત્ર પથ્થર નહોતું, પરંતુ એક દિવ્ય મૂર્તિ માટેનું ભવિષ્યનું આવાસ સ્થાન હતું.

સ્વામીજીએ બોટાદના પ્રસિદ્ધ શિલ્પકાર (કડિયા) કાનાભાઈને આ વિશિષ્ટ પથ્થરમાંથી શ્રી હનુમાનજીની પ્રતિમા તૈયાર કરવાની  આપી. સ્વામીજીના સંકેત અને દ્રષ્ટિ પ્રમાણે તૈયાર થયેલી આ પ્રતિમા બાદમાં અસાધારણ દૈવી શક્તિઓથી યુક્ત માનવામાં આવી.

સાળંગપુરના આ હનુમાનજી — જેને “કાસ્તભંજન હનુમાનજી” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે — ભક્તોની દરેક દુ:ખ, દુ:સ્વપ્ન, વાઘા અને દોષોને દૂર કરે છે, એવી અઢળક શ્રદ્ધા લોકોમાં છે.