જાણીતા ફિલ્મ નિર્માતા શ્યામ બેનેગલના મૃત્યુ બાદ રાષ્ટ્રપતિ દ્રૌપદી મુર્મુ, ઉપરાષ્ટ્રપતિ જગદીપ ધનખર, વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી, પૂર્વોત્તર ક્ષેત્રના કેન્દ્રીય સંચાર અને વિકાસ મંત્રી જ્યોતિરાદિત્ય એમ. સિંધિયા, લોકસભામાં વિપક્ષના નેતા રાહુલ ગાંધી, મહારાષ્ટ્રના રાજ્યપાલ સીપી રાધાકૃષ્ણન, પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્યપ્રધાન મમતા બેનરજી સહિત અનેક બોલિવૂડ હસ્તીઓએ તેમને શ્રદ્ધાંજલિ આપી છે.
શ્રી શ્યામ બેનેગલના નિધનથી ભારતીય સિનેમા અને ટેલિવિઝનના ક્ષેત્રમાં એક મહત્વપૂર્ણ અધ્યાયનો અંત આવ્યો છે. તેઓ માત્ર ફિલ્મમેકર નહીં, પણ એક દ્રષ્ટા હતા, જેમણે ભારતીય સિનેમાને એક નવી દિશા આપી હતી. તેમના કાર્યને લીધે “પેરલલ સિનેમા”નો અભૂતપૂર્વ વિકાસ થયો હતો.
શ્યામ બેનેગલનો વારસો:
- નવા પ્રકારનું સિનેમા:
- બેનેગલ સાહેબે રિયલિસ્ટિક અને અર્થપૂર્ણ ફિલ્મમેકિંગનું નવું યુગ શરૂ કર્યું, જેનો ધ્યેય સમાજના યથાર્થને પ્રતિબિંબિત કરવાનો હતો.
- તેમની ફિલ્મો “અંકુર,” “નિશાંત,” “મંથન,” અને “ભૂમિકા” જેવી સાહિત્ય અને સમાજના વાસ્તવિક વિષયોને સ્પર્શતી હતી.
- કલાસિક ફિલ્મોનું નિર્માણ:
- તેમણે એવી ફિલ્મોનું નિર્માણ કર્યું, જે માત્ર મનોરંજન પૂરતી મર્યાદિત નહોતી, પરંતુ સમાજના પ્રશ્નો પર વિચારવટાણું કરવા પ્રેરણા આપતી હતી.
- કલાકારો માટે ગ્રહણક્ષેત્ર:
- શ્યામ બેનેગલની દ્રષ્ટિએ અનેક ટેલેન્ટેડ કલાકારોને પ્લેટફોર્મ મળ્યું, જેમણે બાદમાં ભારતીય સિનેમામાં મહત્ત્વનું સ્થાન મેળવ્યું.
- શબાના આઝમી, સ્મિતા પાટીલ, અને નસિરુદ્દીન શાહ જેવા કલાકારો તેમના માર્ગદર્શન હેઠળ પરિપૂર્ણ થયા.
- ટેલિવિઝન ક્ષેત્રે યોગદાન:
- બેનેગલ સાહેબે “ભારત એક ખોજ” જેવી શ્રેણી બનાવી, જે ઇતિહાસ અને સંસ્કૃતિને ખૂબ જ સૂક્ષ્મતાથી દર્શાવે છે.
શ્યામ બેનેગલ – એક સંસ્થા:
તેમની દ્રષ્ટિ, પ્રતિભા, અને કલાકારોને માર્ગદર્શિત કરવાની ક્ષમતા તેમને માત્ર ફિલ્મમેકર નહીં, પણ એક સાચી “સંસ્થા” બનાવી દીધી.
અંતિમ શ્રદ્ધાંજલિ:
તેમના નિધનથી ભારતીય સિનેમાએ એક મહાન દ્રષ્ટા ગુમાવ્યો છે. પરંતુ તેમનું કાર્ય અને વિઝન આગામી પેઢીઓને પ્રેરણા આપે છે અને તેઓ ભારતીય સિનેમાના કલા અને સામાજિક જ્ઞાન માટે હંમેશા યાદ રહેશે.
પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય પ્રધાવ મમતા બેનરજીએ પણ શ્યામ બેનેગલને શ્રદ્ધાંજલિ આપતા ઈન્સ્ટાગ્રામ પર પોસ્ટ કર્યું હતું કે, “અમારા જાણીતા ફિલ્મ નિર્માતા શ્યામ બેનેગલના નિધનથી દુઃખી છું. ભારતીય સમાંતર સિનેમાનો આધારસ્તંભ, બેનેગલને બધા દ્વારા વખાણવામાં આવ્યા હતા. તેમના પરિવાર, મિત્રો અને ચાહકો પ્રત્યે મારી સંવેદના.
ફિલ્મ નિર્માતા શેખર કપૂરે બેનેગલને શ્રદ્ધાંજલિ આપતા સોશિયલ મીડિયા પર લખ્યું હતું કે , “તેમણે ‘ન્યુ વેવ’ સિનેમા બનાવ્યું.” અંકુર, મંથન અને અસંખ્ય અન્ય ફિલ્મો સાથે ભારતીય સિનેમાની દિશા બદલી નાખનાર વ્યક્તિ તરીકે શ્યામ બેનેગલને હંમેશા યાદ કરવામાં આવશે. તેમણે શબામા આઝમી અને સ્મિતા પાટિલ જેવા મહાન કલાકારોને સ્ટાર બનાવ્યા. મારા મિત્ર અને માર્ગદર્શકને ગુડબાય.”
શ્યામ બેનેગલનને ઉપ રાષ્ટ્રપતિ ધનખર, લોકસભા સ્પીકર ઓમ બીરલા ઉપરાંત દેશભરની સેલિબ્રિટીઓ, રાજકારણીઓ અને પ્રશંસકો તરફથી હૃદયપૂર્વકની શ્રદ્ધાંજલિ આપવામાં આવી હતી.
